حسین دهقان مشاور عالی رهبر در امور نظامی و نامزد انتخابات آینده ریاستجمهوری ایران در گفتوگو با گاردین اظهار داشت بایدن همچنان سیاستهای دوران ترامپ را پیگیری میکند.
تنها نامزد رسمی انتخابات آینده ریاستجمهوری ایران در ژوئن 2021، جو بایدن را به ادامه سیاستهای خارجی دونالد ترامپ متهم کرد و هشدار داد که تهران در حال آمادهسازی اقدامهای تلافیجویانه برای وادار کردن ایالات متحده به تغییر مسیر دیپلماتیک خود است.
حسین دهقان مشاور عالی نظامی آیتالله علی خامنهای رهبر انقلاب تاکید کرد واشنگتن در موقعیتی نیست که بتواند در زمینه بازگشت ایران به توافق هستهای سال 2015 پیششرط تعیین کند و خواهان ارایه تضمینهایی از سوی آمریکا برای جلوگیری از ترک دوباره توافقنامه [هستهای] شد.
وی تاکید کرد: “دولت بایدن در مورد دیپلماسی، از چند جانبهگرایی و تعامل در صحنه بینالمللی و بازگشت به تعهدهای بینالمللی خود صحبت کرده است. با این حال، ما همچنان شاهد اعمال همان سیاستهای تیم ترامپ هستیم که اکنون از طرف دولت تازه انتخاب شده اعمال میشود؛ تحریمهای ظالمانه علیه مردم ایران لغو نشده و مسدودبودن درآمد نفتی ایران در بانکهای خارجی در حالی ادامه یافته است که ما برای مبارزه با همهگیری کرونا به پول نیازمندیم. در مجموع، این رفتارها به معنای ادامه ترامپیسم در روابط بینالمللی است.”
وی خاطرنشان کرد ایران از 19 فوریه 2021 به دنبال تغییر مسیر دیپلماسی است. تاریخی که قرار است ایران از آن به بعد، دسترسی بازرسان سازمان ملل متحد به برخی از سایتهای هستهای خود را قطع کند. وی همچنین افزود ایران به خاطر پیآمدهای تحریمها از ایالات متحده خسارت میخواهد.
اظهارات وی بر عمق شکافی روابط میان آمریکا و ایران میافزاید و ممکن است اقدامهای رییسجمهور حسن روحانی در زمینه احیای توافق هستهای که به طور رسمی تحت عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام شناخته میشود را دشوارتر کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی چهارشنبه گذشته گزارش داد که ایران تولید مقادیر کمی فلز اورانیوم را آغاز کرده است. فرآیندی که بر اساس برجام ممنوع است. به نظر میرسد تهران میکوشد هزینههای تداوم تحریمها توسط ایالات متحده را افزایش دهد و این آخرین اقدامی است که ایران خارج از چارچوب توافق هستهای میتواند انجام دهد. دولتهای بایدن و روحانی ابراز تمایل کردهاند به برجام پایبند باشند، اما آنها در این که چه کسی باید گام اول را بردارد، اختلاف نظر دارند.
دهقان که به اتهام انجام عملیات تروریستی در لبنان، توسط آمریکا مورد تحریم قرار گرفته است، پیشنهاد میدهد بازگشت هر دو طرف به تعهدهای خود به شیوه نشان دادن حسن نیت در برابر حسن نیت باشد. از دیدگاه وی برداشتن تحریم ایران برای دریافت وام از صندوق بینالمللی پول میتواند یکی از این اقدامها باشد.
“ما قصد داشتیم وام را برای مبارزه با همهگیری کرونا و خرید دارو و تجهیزات پزشکی دریافت کنیم. این حق ما به عنوان یکی از بنیانگذاران صندوق بینالمللی پول است.”
وی افزود: “رویکرد آمریکاییها باعث شده است ملت ما به آنها اعتماد نکند. بنابراین، ما میخواهیم تضمینهایی دریافت کنیم که آمریکاییها بار دیگر توافق را نقض نکنند. آمریکاییها در موقعیتی نیستند که برای بازگشت به میز مذاکره شرط تعیین کنند. آنها توافقنامه را نقض کردهاند. بنابراین برای بازگشت به مذاکره، ابتدا باید تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی علیه ایران را بردارند و به تعهدهای خود عمل کنند. در این صورت ما برای مذاکره در مورد خسارتها و هزینههای ناشی از خروج آمریکا از برجام فرصت خواهیم داشت.”
وی نقش اروپا به عنوان میانجی بین تهران و واشنگتن را رد كرد و گفت كه از زمان خاویر سولانا، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا که بین سالهای 1999 تا 2009 فعالیت میکرد، اتحادیه اروپا هرگونه هویت متمایز را از دست داده است. “برای اینکه به طور کامل واضح باشد، [معتقدم] اروپاییها دیگر موضعشان مستقل از آمریکا نیست.”
دهقان، فرمانده سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نقشی اساسی در کمک به تشکیل شبه نظامیان در لبنان در دهه 80 داشته است. وی در کنار سه دولت مختلف در ایران کار کرده است که به او اجازه میدهد خود را به عنوان یک نامزد غیر جناحی معرفی کند، اما انتخاب یک شخصیت نظامی [به عنوان رییسجمهور] برای نخستین بار بحثبرانگیز است.
وی با اشاره به اینکه چرچیل، دوگل و آیزنهاور افسران نظامی بودند، اما به عنوان سرپرست دولتهای غیرنظامی انتخاب شدند، منکر این نیست که نامزدی وی نشاندهنده نظامیشدن روزافزون جامعه ایران است.
“من فقط یک نظامی نیستم. من یک دانشگاهی هستم. به طور عمده در مراکز غیر نظامی تدریس میکردم. در زمینه بسیاری از مسایل سیاسی، اجتماعی و سیاست خارجی به عنوان مشاور فعالیت کردهام. من مدیر بسیاری از نهادهای اقتصادی بودهام. من تمامی ویژگیهای یک فرد نظامی در زمینه وقتشناسی، رهبری، کار گروهی و رویکرد هدفمند را دارا هستم.”
وی در پاسخ به این پرسش که آیا میتواند روابط بهتری میان ایران و عربستان سعودی به عنوان رقیب منطقهای خود پیشبینی کند، به نقل از لرد پالمرستون نخستوزیر انگلیس در قرن نوزدهم گفت: “ما هیچ متحد ابدی یا هیچ دشمن همیشگی نداریم. منافع ما ابدی و همیشگی است و ما وظیفه داریم از سیاست تامین همین منافع پیروی کنیم.”