“اسناد پاندورا” مشت سیاست‌مداران و سلبریتی‌های مالیات گریز را باز کرد

ثروت‌های نخست‌وزیران، اعضای خاندان سلطنتی، میلیاردرها، ورزشکاران و سلبریتی‌ها در بهشت‌های مالیاتی افشا شد.

این افشاگری در قالب “اسناد پاندورا” انجام شده است و در آن نام  35 تن از رهبران کنونی و پیشین جهان و بیش از 300 مقام دولتی از سراسر جهان دیده می‌شود که در بهشت‌های مالیاتی دارایی‌هایی را به نام خود دارند.

بر این اساس، “تونی بلر” نخست‌وزیر سابق انگلستان، نخست‌وزیران کنونی جمهوری چک و کنیا و پادشاه اردن همگی از محرمانگی یا مشوق‌های مالیاتی این بهشت‌ها استفاده کرده‌اند.

در این مدارک از 12 میلیون سند استفاده شده است که متعلق به 14 شرکت ارایه‌دهنده خدمات فرار مالیاتی هستند و از طریق منابع محرمانه به‌دست “کنسرسیوم بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی” مستقر در واشنگتن رسیده‌ است. تا کنون سی‌بی‌سی و روزنامه استار نام دست‌کم 500 شهروند یا ساکن کانادا را در این اسناد یافته‌اند.

انتقال سرمایه یا خرید دارایی در بهشت‌های مالیاتی به خودی خود غیرقانونی نیست، اما محرمانه ماندن نام سرمایه‌گذاران و مالیات‌ها دست‌کم باعث شده است تا این مناطق تبدیل به مرکزی برای پولشویی، فرار مالیاتی، اقامت سیاست‌مداران فاسد و سایر تبهکاران شود. در ادامه این گزارش به تعدادی از نام‌های مشهور این فهرست می‌پردازیم که کانادایی هستند.

ژاک ویلنُو

ویلنُو تنها کانادایی قهرمان مسابقات فرمول یک است و در بیش‌تر دوران حرفه‌ای خود در موناکو و سوئیس زندگی لوکس داشته است. او در دهه 90 میلادی و بین سال‌های 2007 تا 2013 ساکن کبک بود. بر اساس اطلاعات اسناد پاندورا، او از آغاز دوران حرفه‌ای خود در سال 1992 شرکت‌های زیادی در بهشت‌های مالیاتی با مالیات صفر ثبت کرده است. این شرکت‌ها برای دریافت درآمدهای تبلیغاتی و مسابقات تاسیس شده‌اند.

الویس استویکو

استویکو درخشش بسیاری در مسابقات اسکیت نمایشی المپیک و جهانی داشت. او در سال 2007 و هنگام زندگی در مکزیک اموالی به ارزش 6 و نیم میلیون دلار را نزد شرکتی در یکی از جزایر دریای کاراییب به امانت گذاشت. استویکو به سی‌بی‌سی گفت که اداره اموال خود را به وکیلش سپرده و نقشی در اقدام‌های انجام شده نداشته است. او در ادامه گفت: “هنگامی که وکیل من این پیشنهاد را مطرح کرد من به او اعتماد کردم و بر این باور بودم که او در جهت منافع من و مطابق قانون عمل خواهد کرد.”

فیروز پاتل

در حال حاضر فیروز پاتل مشغول گذراندن دوران حبس 3 ساله خود در زندانی در ایالات‌متحده به جرم پولشویی است. او شرکتی برای فرار مالیاتی در امارات متحده عربی خریده است.

آلکساندر کازِس

بر اساس اعلام مقام‌های آمریکایی، کازِس مغز متفکر بازار دارک وب آلفا‌ بِی، ثروت 29 میلیون دلاری را گردآوری کرده است. آلفا بِی بازاری اینترنتی برای خرید و فروش مواد مخدر، اسلحه و اطلاعات سرقتی کارت‌های اعتباری است. کازِس از شبکه‌ای از شرکت‌های صوری برای پنهان نگه‌داشتن مالکیت اموال خود استفاده کرده است. او در سال 2017 و یک هفته پس از دستگیری فوت کرد. به‌نظر می‌رسد کازِس در دوران بازداشت خودکشی کرده است.

فِرِد شارپ

شرکت کورپورت هاوس متعلق به شارپ مشهور به ارایه خدمات به کانادایی‌های ثروتمندی است که خواهان استفاده از بهشت‌های مالیاتی برای پنهان کردن اموال و به حداقل رساندن مالیات خود هستند. به همین دلیل وجود نام او در این فهرست تعجب‌برانگیز نیست. آژانس درآمدهای کانادا حسابرسی از شارپ و تعدادی از دستیاران او را انجام داده، اما تلاش‌های این سازمان تاکنون به نتیجه نرسیده است. با این حال اف‌بی‌آی، شارپ و تعدادی از مشتریان او را در آگوست به کلاهبرداری امنیتی محکوم کرد.

اسامی غیرکانادایی‌های موجود در اسناد پاندورا شامل 8 رییس‌جمهور و 3 نخست‌وزیر حاضر در قدرت می‌شود. برخی از این مقام‌ها دارایی‌های خارج از کشور خود را اعلام کرده‌اند، اما برخی دیگر همانند رییس‌جمهور کنیا “اوهورو کنیاتا” تا کنون مطلبی درباره اموال خارج از کشور خود اعلام نکرده بودند. کنیاتا در مصاحبه سال 2018 با بی‌بی‌سی گفته بود مقام‌های دولتی باید تمامی اموال خود را به صورت عمومی اعلام کنند تا مردم بتوانند مشروعیت آنها را ارزیابی کنند. با این حال، اسناد پاندورا نشان می‌دهد او و مادرش از بنیادی محرمانه در پاناما سود دریافت می‌کنند و سایر بستگان او صاحب 5 شرکت در خارج از کنیا به ارزش 38 میلیون دلار هستند.

دیگر افراد مشهور غیرکانادایی دارای اموال پنهان موجود در فهرست عبارت است از:

آندرج بابیس نخست‌وزیر جمهوری چک

بابیس با وعده مبارزه با فساد و فرار مالیاتی به قدرت رسید. اسناد پاناما نشان می‌دهد بابیس پیش از ورود به خدمت دولتی یک قصر در فرانسه و 7 ملک اطراف آن را از طریق شبکه‌ای از شرکت‌های صوری خریده است. نخست‌وزیر چک این شرکت‌های صوری را در فهرست عمومی اموال خود اعلام نکرده است. بر اساس قوانین جمهوری چک، اعلام عمومی اموال برای مقام‌های دولتی الزامی است.

شکیرا

این خواننده محبوب کلمبیایی دارای پرونده‌های متعدد مالیاتی است. شکیرا خود را مقیم باهاماس معرفی کرده، اما مقام‌های اسپانیایی اعلام کرده‌اند او بین سال‌های 2011 تا 2014 در بارسلونا ساکن بوده و مالیات پرداخت نکرده است. شکیرا همچنان در حال انجام سرمایه‌گذاری در جزایر ویرجین بریتانیا است و نام یکی از شرکت‌های او، تیتانیا مَنِجمنت هرگز عمومی نشده است.

عبدالله دوم

پادشاه اردن بین سال‌های 2003 تا 2017 به‌صورت مخفیانه 14 منزل لوکس در انگلستان و ایالات متحده خریده و آنها را در بهشت‌های مالیاتی ثبت کرده است. ارزش این خانه‌ها بیش از 134 میلیون دلار تخمین زده می‌شود. وکلای عبدالله دوم می‌گویند تملک خانه به‌واسطه شرکت‌های خارجی غیرقانونی نیست و پادشاه بر اساس قوانین اردن نباید مالیات دهد. بیش‌تر این املاک پس از بهار عربی خریداری شده‌اند. این اعتراض‌ها نخستین تهدید جدی پادشاهی اردن در چند نسل گذشته بود. در سال‌های اخیر، اعتراض‌ها به خانواده سلطنتی به دلیل فامیل‌بازی و فساد شدت پیدا کرده است. اردن یکی از فقیرترین کشورهای خاورمیانه و متکی به کمک‌های خارجی است. کانادا در 10 سال گذشته 800 میلیون دلار به اردن کمک کرده است.

تونی بلر

تونی بلر و همسرش در سال 2017 اعلام کرده بودند منزلی به ارزش 11 میلیون دلار در لندن برای شرکت حقوقی خود خریداری کرده‌اند. اما، آنها به‌جای خرید این منزل در اصل سهام شرکتی در جزایر ویرجین بریتانیا را خریده بودند که مالک آن منزل بود. وزیر صنعت و گردشگری بحرین مالک این شرکت است. با این اقدام، بلر و همسرش از پرداخت 580 هزار دلار مالیات انتقال املاک معاف شدند.

بر اساس تحقیق سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، بیش از 14 تریلیون دلار اموال در شرکت‌های خارج از مرزها ثبت شده است.

“رابرت پالمر” مدیر گروه عدالت مالیاتی انگلستان می‌گوید: “قانون‌هایی وجود دارد که تنها افراد ثروتمند می‌توانند از آنها استفاده کنند. سیاستمداران باید سیستم مالیاتی را به شکلی اصلاح کنند که همه افراد مالیات عادلانه پرداخت کنند.”