“ابراهیم رئیسی” رییس‌جمهور ایران دوشنبه وارد مسکو شد و به دیدار ولادیمیر پوتین رفت. او در دیدار با همتای روسی خود گفت: “ما به داشتن روابط قوی و جامع با روسیه علاقمندیم. این روابط کوتاه‌مدت و وابسته به موقعیت نخواهد بود و ما به‌دنبال روابط دایمی و راهبردی هستیم.”
وی ضمن سپاسگزاری از تلاش‌های روسیه برای تسهیل عضویت کامل ایران در پیمان شانگهای، اظهار داشت: “دو کشور تجربه بسیار موفقی در مبارزه با تروریسم در سوریه داشتند که می‌توان از آن برای گسترش روابط در سایر زمینه‌ها نیز استفاده کرد. در شرایط کنونی می‌توان همکاری در زمینه‌های اقتصاد، سیاست، فرهنگ، علوم، فناوری، دفاعی، نظامی، امنیتی و فضایی را افزایش داد.”
ولادیمیر پوتین نیز در این دیدار علاوه بر اشاره به سایر مسایل، وضعیت افغانستان را مطرح کرد و گفت: “هر دو درباره وضعیت افغانستان نگرانیم و من علاقمند به گفت‌وگو با شما در این زمینه هستم.”
برخلاف انتظارات، به‌نظر نمی‌رسد سفر رییس‌جمهور ایران به روسیه سطح کیفی روابط دو کشور را ارتقا دهد. هر دو طرف در حال همکاری برای افزایش سطح روابط تجاری و اقتصادی هستند و امکان دارد این سفر باعث توسعه همکاری‌های نظامی و سیاسی شود.
تهران در ماه گذشته اعلام کرد به نهایی‌سازی توافق 20 ساله با روسیه نزدیک شده است، اما به نظر نمی‌رسد دو طرف درباره جزییات به توافق رسیده باشند.
رییس‌جمهور ایران که نسخه پیشنهادی جدیدی از این توافق را در مسکو تحویل پوتین داد، یادآور شد: “ما متن پیشنهادی همکاری راهبردی میان دو کشور را به همکاران روس خود داده‌ایم. این متن می‌تواند افق همکاری دو کشور در دست‌کم 20 سال آینده را تعیین کند. سطح کنونی روابط تجاری و اقتصادی میان دو کشور رضایت‌بخش نیست و می‌توان میزان آن را چندین برابر افزایش داد.”
این توافق می‌تواند روابط تجاری و اقتصادی میان تهران و مسکو را احیا کند. حجم روابط تجاری میان دو کشور در سال گذشته به رقم بی‌سابقه 3. 3 میلیارد دلار رسید، اما این مبلغ در مقایسه با حجم تجارت روسیه با سایر کشورها اندک است. برای نمونه، روسیه و ترکیه سالانه بین 22 تا 25 میلیارد دلار روابط تجاری دارند.
تهران به‌خاطر ساخت نیروگاه اتمی بوشهر همچنان به مسکو بدهکار است و تحریم‌های ایالات‌متحده مانعی دیگر در راه گسترش سطح تجارت دو کشور است.
پوتین و رئیسی راجع به برنامه هسته‌ای ایران نیز گفت‌وگو کردند. پوتین به همتای ایرانی خود گفت اطلاع از موضع ایران در موضوع احیای برجام اهمیت زیادی دارد. تهران علاقمند به جلب حمایت بیشتر مسکو در این رابطه است، اما روسیه نشان داده موضعی متوازن در این پرونده در پیش گرفته است.
“سرگئی لاوروف” وزیر امور خارجه روسیه درباره مذاکرات وین گفت: “امیدواریم طرف‌ها به توافق برسند. برای رسیدن به این هدف ایران باید تا حد ممکن واقع‌بین باشد و با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند. طرف‌های غربی نیز نباید به‌صورت دوره‌ای در گفت‌وگوها تنش‌های روانی ایجاد کنند.” “نیکیتا اسماگین” خبرنگار خبرگزاری تاس در ایران و متخصص شورای روابط خارجی روسیه به المانیتور گفت: “ما نباید همکاری موفقیت‌آمیز دو کشور در سوریه را از یاد ببریم. باور بر این بود که تهران و مسکو نیروهای ناسازگار در خاورمیانه هستند و همکاری آنها نمی‌تواند طولانی‌مدت باشد. با این حال، دو طرف توانستند با تمرکز بر منافع مشترک به یک همکاری نظام‌مند با یکدیگر برسند. رسیدن به پیشرفت‌های غیرمنتظره اتفاقی نادر است، اما همکاری آرام و همراه با تلاش می‌تواند روابط را رو به جلو ببرد . سفر رئیسی به روسیه را باید از این دیدگاه تفسیر کرد.”
