مازیار شیبانی‌فر
- یاکوف آمیدور رییس پیشین آژانس امنیت ملی اسراییل معتقد است تنش‌های اخیر میان تهران و تل‌آویو نشانگر تغییر چشم‌انداز خاورمیانه و اولویت‌های ایالات‌متحده است که باعث «وخیم»تر شدن شرایط امنیتی منطقه و احتمال بروز جنگ با ایران می‌شود.
- به گزارش تایمِ اسراییل، به‌تازگی اداره اطلاعات نظامی ارتش اسراییل به رهبران سیاسی این کشور گفته که احتمال وقوع جنگ بیش از بازگشت آرامش است.
- به‌نظر برخی کارشناسان عرب‌زبان، توافق اخیر میان عربستان و جمهوری اسلامی ممکن است از یک سو، بخشی از برنامه‌های راهبری محمد بن‌سلمان باشد و از سوی دیگر، ایجاد پیش‌زمینه حمله اسراییل به ایران محسوب شود.
- مبنای اصلی سیاست خارجی عربستان بدون تغییر باقی‌مانده است: ترس و بدگمانی نسبت به تهران که البته دو جنبه آن دستخوش تغییر شده است؛ نخست، تلاش بن‌سلمان برای رهایی از باتلاق جنگ در یمن و دوم، ابراز نارضایتی و اعلام بی‌طرفی ظاهری در صورت بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران توسط اسراییل در آینده دور یا نزدیک.
- معامله ریاض با تهران ممکن است به مفهوم حمله دیر یا زود اسراییل به ایران باشد. البته نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد: به بن‌بست رسیدن احیای برجام و گزارش ماه گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر پیدا کردن اورانیوم غنی‌سازی شده نزدیک به ۸۴ درصدی در تاسیسات هسته‌ای ایران.
- جیسون برادسکی مدیر سیاست‌گذاری متحد علیه ایران هسته‌ای معتقد است اعزام زیردریایی هسته‌ای یو‌اس‌اس فلوریدا با ۱۵۴ موشک کروز تاماهاک به خلیج فارس، این گمانه‌زنی خطرناک را ایجاد می‌کند که آشتی دشمنان قدیمی و اقدام برای بازگشایی سفارت‌خانه‌ها و رفتن به سمت صلح، ممکن است به بسترسازی جنگ [میان اسراییل و ایالات‌متحده با جمهوری اسلامی] کمک کند.
- حمله موشکی به اسراییل پس از دیدار اسماعیل قاآنی فرمانده ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران در نشست‌های مخفیانه با رهبران حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی فلسطین در سفارت ایران در بیروت انجام شد.
- توافق غافلگیرکننده و اخیر عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ضربه مهمی به سیاست خارجی بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل در راه عادی‌سازی روابط با ریاض به‌شمار می‌رود. این موضوع یادآوری می‌کند که تهران بر اساس هشدارهای چندباره ایالات‌متحده، همچنان نیروی قدرتمند منطقه باقی می‌ماند.
شرح گزارش:
به باور یاکوف آمیدور رییس پیشین آژانس امنیت ملی اسراییل، تنش‌های اخیر میان تهران و تل‌آویو نشانگر تغییر چشم‌انداز خاورمیانه و اولویت‌های ایالات‌متحده است که در نهایت باعث «وخیم»تر شدن شرایط امنیتی منطقه می‌شود. در این شرایط، احتمال جنگ با ایران رو به افزایش است و اسراییل باید خود را برای حمله به ایران بدون کمک آمریکا آماده کند.
به گزارش تایمِ اسراییل، این ژنرال دولت پیشین بنیامین نتانیاهو در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، به شلیک راکت‌هایی از غزه، لبنان و سوریه به سوی اسراییل توسط گروه‌هایی مورد حمایت ایران اشاره کرد و توافق‌های اخیر میان امارات‌متحده عربی و عربستان سعودی برای احیای روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را نشانه‌هایی از افزایش پیچیدگی‌ها و احتمال وخیم‌تر شدن اوضاع [امنیتی] معرفی کرد.
بر اساس اعلام این وب‌سایت خبری، به‌تازگی اداره اطلاعات نظامی ارتش اسراییل به رهبران سیاسی این کشور گفته که احتمال وقوع جنگ بیش از بازگشت آرامش است. ارزیابی‌های اطلاعاتی این گزارش نشان می‌دهد که پس از اتمام ماه رمضان افزایش تنش‌ها انتظار می‌رود و به‌همین خاطر اسراییل در زمینه حمله‌های تلافی‌جویان به جنوب لبنان و سوریه خویشتن‌داری کرده است.
به گزارش رسانه اسپکتیتور، به‌نظر برخی کارشناسان عرب‌زبان، توافق اخیر میان عربستان و جمهوری اسلامی ممکن است از یک سو، بخشی از برنامه‌های راهبری محمد بن‌سلمان باشد و از سوی دیگر، ایجاد پیش‌زمینه حمله اسراییل به ایران محسوب شود.
کیم غطاس نویسنده کتاب «موج سیاه» و تحلیل‌گر عربستانی معتقد است از نظر سعودی‌ها وضعیت منطقه به‌اندازه زمان حمله عراق به کویت خطرناک و ناآرام است، به همین علت تهران و ریاض در فرآیند یک تاکتیک کوتاه‌مدت سیاسی و امنیتی قصد دارند زمان بخرند تا مشخص شود چه کسی نیروی برتر است. اینکه هر دو طرف «در حالی که تمام کارت‌های‌شان را نگه‌داشته‌اند» برای تنش‌زدایی تلاش می‌کند، نشانه‌ای از همین زورآزمایی [پنهان] است.
جمهوری اسلامی همچنان می‌کوشد شبه نظامیان نیابتی خود در منطقه را فعال نگه‌دارد. زیرا حاکمان تهران خود را در «محاصره» می‌بینند و از گروه‌های نیابتی به‌عنوان نخستین خط دفاعی استفاده می‌کنند. تا این لحظه هیچ تغییر معناداری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دیده نمی‌شود و توافق‌های اخیر هم اقدامی در زمینه تضمین بقای جمهوری اسلامی است.
مبنای اصلی سیاست خارجی عربستان نیز همچنان بدون تغییر باقی‌مانده است: ترس و بدگمانی نسبت به تهران که البته دو جنبه آن دستخوش تغییر شده است؛ نخست، تلاش بن‌سلمان برای رهایی از باتلاق جنگ در یمن و دوم، ابراز نارضایتی و اعلام بی‌طرفی ظاهری در صورت بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران توسط اسراییل در آینده دور یا نزدیک.
بنابراین معامله ریاض با تهران ممکن است به مفهوم حمله دیر یا زود اسراییل به ایران باشد. البته نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد: به بن‌بست رسیدن احیای برجام و گزارش ماه گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر پیدا کردن اورانیوم غنی‌سازی شده نزدیک به ۸۴ درصدی در تاسیسات هسته‌ای ایران.
جیسون برادسکی مدیر سیاست‌گذاری متحد علیه ایران هسته‌ای معتقد است مقام‌های جمهوری اسلامی اکنون «اعتماد به نفس زیادی» به‌دست آورده‌اند. آن‌ها نه‌تنها فعالیت‌های هسته‌ای‌شان را «بدون پرداخت بهای معنادار» افزایش داده‌اند، بلکه به‌خاطر توافق با [عربستان] متحد اصلی ایالات‌متحده در منطقه «پاداش» نیز گرفته‌اند.
این تحلیل‌گر باور دارد اعزام زیردریایی هسته‌ای یو‌اس‌اس فلوریدا با ۱۵۴ موشک کروز تاماهاک به خلیج فارس، این گمانه‌زنی خطرناک را ایجاد می‌کند که آشتی دشمنان قدیمی و اقدام برای بازگشایی سفارت‌خانه‌ها و رفتن به سمت صلح، ممکن است به بسترسازی جنگ [میان اسراییل و ایالات‌متحده با جمهوری اسلامی] کمک کند.
به نوشته وال‌استریت ژورنال، جنگ «سایه» که مدت‌ها قبل میان جمهوری اسلامی و اسراییل برقرار است با درگیری اخیر میان اسراییل و نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی وارد مرحله جدید و غیرقابل پیش‌بینی شده است.
حمله موشکی به اسراییل پس از دیدار اسماعیل قاآنی فرمانده ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران در نشست‌های مخفیانه با رهبران حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی فلسطین در سفارت ایران در بیروت انجام شد. اقدام اخیر جمهوری اسلامی نشان‌دهنده تهدید فزآینده‌ای برای اسراییل و چالشی برای ایالات‌متحده در هنگامه‌ای است که چین و روسیه برای ایفای نقش‌های بزرگ‌تر در خاورمیانه می‌کوشند.
یکی از تلاش‌های اصلی تهران، جلوگیری از برقراری روابط دیپلماتیک میان همسایگانش با اسراییل است. طی دو سال گذشته، جمهوری اسلامی از تلاش‌های مورد حمایت ایالات‌متحده برای منزوی‌کردن تهران در منطقه هشدار داده است.
توافق غافلگیرکننده و اخیر عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ضربه مهمی به سیاست خارجی بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل در راه عادی‌سازی روابط با ریاض به‌شمار می‌رود. این موضوع یادآوری می‌کند که تهران بر اساس هشدارهای چندباره ایالات‌متحده، همچنان نیروی قدرتمند منطقه باقی می‌ماند.
مقام‌های ایالات‌متحده و اسراییل اعلام کرده‌اند جمهوری اسلامی به‌عنوان بخشی از کمپین نظامی‌اش علیه اسراییل، در ۲ سال گذشته دست‌کم ۴ حمله پهپادی به کشتی‌های تجاری در خلیج فارس و دریای عرب انجام داده است که آخرین مورد آن فوریه امسال انجام شد. حمله‌های پهپادهای پیشین سعی داشتند کشتی‌های وابسته به اسراییل را هدف قرار دهند.
به نوشته رسانه انگلیسی زبان فهم جنگ، امسال بخش قابل‌توجهی از چرخه درگیری‌های مداوم میان تهران و تل‌آویو در سوریه رخ داده است. این احتمال می‌رود که جمهوری اسلامی در اندیشه گسترش دامنه جغرافیایی درگیری باشد تا از اقدام‌های تلافی‌جویانه بیشتر اسراییل علیه منافع تهران در سوریه جلوگیری کند. درگیر کردن لبنان و سرزمین‌های فلسطینی در چرخه تشدید تنش‌ها، اسراییل را به سوی گستردگی بیشتر درگیری و ایجاد بحران‌های افزون‌تر سوق می‌دهد.
با توجه به اینکه حمله‌های هوایی تلافی‌جویانه اسراییل به لبنان می‌تواند منجر به تشدید درگیری‌های این کشور با حزب‌الله لبنان و گروه‌های شبه نظامی فلسطینی شود، حمله‌های موشکی اخیر از خاک لبنان باعث افزایش هزینه‌های واکنش خاص اسراییل می‌شود.