صبح چهارم ژوئن 2020 گروهی از مسئولان استان آلبرتا کانادا نشستی برای هماهنگی پاسخ استان به بحران همهگیری تشکیل دادند. هنوز چند دقیقهای از شروع جلسه نگذشته بود که دکتر دینا هینشو مقام ارشد بهداشتی استان به آنها پیوست. او گزارشی در خصوص شرایط موجود ارایه کرد و از سوی گروهی از حاضران در نشست تحت فشار قرار گرفت که استفاده از آزمایش سرولوژی کرونا [یافتن پادتن در خون افراد] را گسترش دهد. مشکل اینجا بود که این نوع آزمایش از نظر پزشکی چندان ارزشمند نیست و هینشو اعتقاد داشت این آزمایش وجود ویروس در جمعیت استان را بیش از تعداد واقعی نشان خواهد داد.
به گزارش ژورنال ایرانیان کانادا، هینشو در این نشست گفته بود: “صادقانه بگویم که پس از کشمکش بر سر آزمایش مولکولی (پیسیآر) توان چندانی برای من باقی نمانده است.”
استان آلبرتا در ابتدای همهگیری کیتهای تشخیص فوری مولکولی را برای فراهم آوردن امکان نمونهگیری در مناطق دورافتاده و روستایی را بهکار گرفت. گفتوشنودهای ضبط شده نشان میدهد تنشهایی در باره این طرح وجود داشته است.
هینشو در ادامه این نشست اظهار داشت: “فکر میکنم باید از تجربه شکستخورده در زمینه آزمایش مولکولی درس بگیریم و به این فکر کنیم که چهگونه بدترین پیامدهای حاصل از این شکست را محدود کنیم.” چند هفته بعد وزیر بهداشت استان تایلر شاندرو و هینشو اعلام کردند که آلبرتا 10 میلیون دلار برای انجام آزمایش سرولوژی در آلبرتا اختصاص خواهد داد.
میزان جهتگیری و گاه دخالتهای سیاسی در واکنش استان آلبرتا به همهگیری، در 20 فایل صوتی ضبط شده از نشستهای روزانه مرکز عملیات اضطراری این استان و صورتجلسهها و مصاحبهها مشخص است. فایلهای صوتی این مکالمهها در حال حاضر در اختیار سیبیسی قرار دارد و این فایلها نشان میدهند چهگونه جیسون کنی نخستوزیر استان، شاندرو و سایر اعضای کابینه در جزییات طرح دخالت و گاهی توصیههای متخصصان را رد کردهاند. همچنین آنها برای آغاز بازگشایی بر رویکردی اصرار کردهاند که بهنظر میرسد بر اقتصاد و محدود نکردن آزادی آلبرتاییها متمرکز بوده است تا محافظت از بهداشت و سلامت عمومی.
اوباکا اوگبوگو استاد حقوق دانشگاه آلبرتا میگوید: “گفتوگوهای ضبطشده نشان میدهد واکنش به همهگیری از هم گسیخته است. این داستان نشان میدهد که مقام ارشد بهداشتی استان، کنترلی بر واکنش دولت آلبرتا به همهگیری ندارد و تصمیمگیری توسط افراد مناسبی انجام نمیگیرد. همچنین این گفتوگوها به من این پیام را میدهد که فضای نشستها مجادلهای بوده است و افراد برای رسیدن به هدفی مشترک فعالیت نمیکنند.”
اوگبوگو یکی از منتقدان جدی دولت استانی است و در جولای 2020 از شورای کیفیت سلامت آلبرتا استعفا داد. او دلیل استعفای خود را دخالت سیاسی در اصلاح برخی از قانونهای موجود در اساسنامه سلامت استان عنوان کرده بود.
شاندرو به درخواست سیبیسی برای انجام مصاحبه پاسخی نداد. سخنگوی کنی نیز در ایمیلی کوتاه نوشت که “وظیفه مسئولان برگزیده، تصمیمگیری در همین زمینهها است و دخالت سیاسی در کار نیست.”
هینشو نیز پاسخی به درخواست مصاحبه نداد. با این حال، او در نشست خبری چهارشنبه گذشته تاکید کرد شغل او ارایه گزینههای موجود به مقامها، توصیه یک راهبرد و ارایه نقاط قوت و ضعف گزینههای موجود است و افزود: “تصمیم نهایی از سوی کابینه گرفته میشود و همواره این احساس را داشته است که به توصیههای او توجه میشود.”
ریچل نوتلی رهبر حزب مخالف نیودموکرات به سیبیسی گفت این گزارش تردیدهای بسیاری از آلبرتاییها درباره ناتوانی جیسون کنی در رهبری واکنش مناسب به همهگیری را تایید میکند. کنی پایینترین میزان تایید عملکرد در مدیریت کرونا در کشور را دارد و نوتلی معتقد است او هینشو را سپر بلا کرده است.
وی تاکید کرد: “هر وقت تصمیمی به مذاق عموم خوش نیاید و فشاری وجود داشته باشد او در پشت هینشو پنهان میشود. مشخص است که کنی توصیههای هینشو را نمیپذیرد و آلبرتاییها در حال رنج بردن [از وضعیت موجود] هستند.”
نوتلی یادآور شد که دولت کنی را تحت فشار قرار خواهد داد تا هیئتی مستقل از متخصصان تشکیل دهد. تصمیمهای این هیئت به صورت عمومی اعلام خواهد شد. این اقدام راهکاری برای جلوگیری از زورگویی سیاسیون پشت درهای بسته است.
این گفتوگوهای ضبط شده نمایی از رابطه کارمندان دولت در مرکز عملیات اضطراری و مقامهای سیاسی ترسیم میکند. گروه مرکز عملیات اضطراری شامل گروهی از کارکنان وزارت بهداشت آلبرتا و کارمندان سایر وزارتخانهها است و مسئولیت پشتیبانی، تهیه دستورالعملها و توصیه در زمینه پاسخ به همهگیری کرونا را بر عهده دارد. همچنین، این فایلهای صوتی نشاندهنده میزان اختیار هینشو در اقدام مستقل از دولت است. حتی در صورت اختیار داشتن هینشو برای تصمیمگیری مستقل نیز او بارها تاکید کرده که نقش او توصیه و اجرای تصمیم مسئولان سیاسی استان است.
در جلسه هشتم ژوئن مرکز عملیات اضطراری، یک روز پیش از اعلام ورود به مرحله دوم بازگشایی اقتصادی از سوی کنی، هینشو درخواست کمیته مدیریت اضطراری کابینه را منتقل میکند. کنی، شاندرو و 9 عضو دیگر کابینه عضو این کمیته هستند.
هینشو در این نشست به حاضران گفت: “فکر میکنم کمیته مدیریت اضطراری کابینه میخواهد ساکنان استان را به سمتی هدایت کند که دلخواه آنها است و نه به سمتی که آنها علاقهای به آن ندارند.” وی تاکید دارد که به موثر بودن این رویکرد اطمینان ندارد، اما از آنها خواسته شده از اقدامهای تنبیهی به سمت توصیه صرف بروند. یکی از حضار از او میپرسد که آیا این به معنای آسانگیری است و او این نکته را تایید میکند.
هینشو در این جلسه میگوید: “احساس میکنم در حال از دست دادن اعتماد عمومی برای اعمال شیوههای محدودکننده هستیم و باید به سمت الگوی آسانگیری برویم. در بدترین حالت دوباره به سمت شیوه سختگیرانه برخواهیم گشت.” بسیاری از متخصصان بهداشتی معتقدند که آلبرتا مدتها است وارد بدترین حالت ممکن شده است.
تعداد مبتلایان روزانه استان از 1500 نفر عبور کرده است و تا به امروز 500 نفر در آلبرتا جان خود را در اثر ابتلا به کرونا از دست دادهاند. ظرفیت بخش مراقبتهای ویژه بیمارستانهای استان تکمیل شده است و مبتلایان جدید در بخشهای دیگر بیمارستان بستری میشوند.
پس از هفتهها درخواست پزشکان، دانشگاهیان و عموم مردم برای تعطیلی استان، کنی سهشنبه گذشته بار دیگر وضعیت اضطراری بهداشتی اعلام کرد. با این حال او آشکارا از اعمال تعطیلی خودداری کرد و گفت دولت او تسلیم فشار ایدئولوژیکی نخواهد شد که میتواند اقتصاد را نابود کند. او بهجای این کار محدودیتهای هدفمند شامل ممنوعشدن دورهمی در محیطهای سرپوشیده را اعلام کرد.
در حال حاضر سیستم ردگیری تماس با مبتلایان به کرونا در آلبرتا به دلیل افزایش بسیار زیاد مبتلایان، در عمل فلج شده است، اما کنی درخواست برای بهکارگیری محدودیتهای سختگیرانهتر را باز هم رد کرد و تعداد مرگها در اثر کرونا را کمرنگ جلوه داد.
کنی در این باره گفته بود: “تعطیلی به معنای حمله به آزادیهای فردی و توانایی افراد در تامین معاش است. در آوریل پیشبینی شده بود که مرگ در اثر کرونا، یازدهمین دلیل فوت در استان باشد، اما مرگ بر اثر این بیماری همچنان آمار اندکی از تعداد کل فوتیهای استان را به خود اختصاص داده است.”
یک منبع آگاه از نشستهای برنامهریزی روزانه گفت که نخستوزیر اعمال محدودیتها را به شاخصهایی وابسته کرده که رسیدن به آنها در این شرایط غیرممکن است. لازم به یادآوری است که تا چهارشنبه هیچ شاخصی بهصورت عمومی اعلام نشده است. این منبع آگاه گفت کنی هیچ تعطیلی تاثیرگذاری بر اقتصاد اعمال نخواهد کرد مگر آنکه از نحوه تاثیرگذاری آن بر جلوگیری از گسترش ویروس اطمینان یابد. او گفت: “این اقدام شبیه هیچکدام از روشهای شناختهشده کنونی نیست و به همین دلیل تهیه شواهدی خاص برای اعمال محدودیتهایی خاص بسیار دشوار است. ما بهترین توصیههای بهداشتی را ارایه میکنیم، اما کنی نگران اقتصاد است و نمیخواهد دوباره اقتصاد استان را تعطیل کند.”
سیبیسی با یک منبع نزدیک به هینشو گفتوگو کرد و او گفت سیاستمداران در هشتمین ماه همهگیری خواستار شواهدی برای اعمال محدودیتهای توصیهشده هستند که تهیه آنها غیرممکن است. او گفت: “آنها توصیههای حداقلی را میپذیرند. زیرا فکر میکنند در صورت نپذیرفتن حداقلها هینشو از سمت خود کنارهگیری خواهد کرد.”
فایلهای صوتی این تصور را ایجاد میکنند که شاندرو خواستار کنترل در اعمال قوانین بهداشتی است. این مسئولیت برعهده خدمات بهداشتی آلبرتا است و این سازمان باید مستقل از دولت عمل کند. هینشو در جلسه نهم ژوئن مرکز عملیات اضطراری گفته دفتر شاندرو خواهان مشاوره خدمات بهداشتی آلبرتا با آنها پیش از اعمال قوانین بهداشتی کرونا است.
وکلای وزارت بهداشت آلبرتا حاضر در مرکز عملیات اضطراری مسئول تهیه قانون مرحله دوم بازگشایی اقتصاد بودند و هینشو به آنها گفته بود که باید با دفتر شاندرو در این خصوص هماهنگ باشند، اما فکر میکند آنها تنها به دنبال آموزش هستند و نه اعمال قوانین. یکی از مشاوران ارشد حقوقی در این جلسه با هینشو مخالفت میکند و میگوید: “خدمات بهداشتی آلبرتا به هیچ عنوان برای اعمال قانون بهداشت عمومی با دفتر وزرا هماهنگی نخواهد کرد.” هیشنو در پاسخ میگوید که دفتر شاندرو خواستار هماهنگی این سازمان با او است و مشاور حقوقی در پاسخ میگوید که خدمات بهداشتی آلبرتا تنها در زمینه پیگیرد قانونی باید با هینشو هماهنگ باشد و نه در خصوص اعمال عمومی مقررات.
او از هینشو میپرسد: “چه خبر است؟.” هینشو پاسخ میدهد: “دفتر شاندرو از منع تراشیدن ریش در آرایشگاهها، از سوی خدمات بهداشتی آلبرتا بسیار خشمگین است.” هینشو به تمامی کادر پزشکی، بهداشتی و محیطزیستی گفته بود که باید درباره تمامی دستورات و پیگردهای قانونی با او هماهنگ باشند.
یکی از مسئولان خدمات بهداشتی آلبرتا میگوید: “ما نمیدانستیم چه باید بکنیم. آنها به ما گفته بودند چشم خود را بر روی مسایل نبندید، ولی دستوری هم صادر نکنید. به ما مراجعه کنید و اگر نیاز به تصمیمگیری وجود داشته باشد وزارتخانه این کار را انجام خواهد داد.”
بر اساس گزارش سیبیسی، تا نیمه سپتامبر بیش از 29 هزار شکایت درباره نقض قوانین بهداشتی مربوط به کرونا در خدمات بهداشتی آلبرتا ثبت شده و 62 دستور اعمال قانون در این مدت صادر شده است.
بر اساس صحبتهای منبع نزدیک به هینشو، او تعاملات خود با کنی و اعضای کابینه را مشکل توصیف کرده است. هینشو دلیل این دشواری در ارتباط را درک میکند و میداند که در دیدگاههای کاملا متفاوت در مورد خطرهای همهگیری کرونا و خطرهای ناشی از ایجاد محدودیتهای بهداشتی ریشه دارد. هینشو به این منبع نزدیک گفته که برخی از نشستها بسیار دشوارند و او از پیامدهای کنارهگیری خود بیمناک است.
اوگبوگو معتقد است که هینشو حسن نیت دارد، اما کوتاه آمدن در برابر سیاستمداران در نهایت مبارزه با کرونا را تضعیف میکند. او گفت: “اگر دولت به توصیههای علمی عمل نمیکند و علاقهای به تدبیرهای مهارکننده کرونا ندارد، وظیفه هینشو این است به مردم بگوید که به او اجازه انجام کار نمیدهند. اگر این کار او باعث به خطر افتادن موقعیتش شود، باید گفت که این اقدام بخشی از ماهیت شغل کارمند دولت بودن است.”
در نشست چهارم ژوئن یکی از کارمندان نگرانی خود از مهلت طولانی داده شده به کسب و کارها برای رعایت پروتکلها را اعلام میکند و هینشو پاسخ میدهد: “من همهجا از سرعتبخشیدن به این فرآیند حمایت کردهام، اما آنها اهمیتی ندادهاند. میبینید که من چندان با نفوذ نیستم، اما به تلاش خودم ادامه میدهم.”