بایدن در دسامبر 2016 وارد اتاوا شد تا به روابط بین دو کشور ادای احترام کند. بایدن در این سفر به نخستوزیران استانها و رهبران بومیان گفت: “شراکت بین کانادا و ایالات متحده جزو قویترین، پیچیدهترین و مهمترین شراکتهای جهان است. ما در همه زمینهها به هم وابستهایم. من در مورد مردم، اقتصاد و محیطزیست دو کشور صحبت میکنم.”
اینها سخنان دلگرمکننده از جانب کسی بود که کانادا را به خوبی میشناسد، ارتباطهای عمیق و حرفهای با آن دارد و ممکن است هفته آینده رییسجمهور ایالات متحده شود. خانواده همسر اول بایدن، کانادایی بودند و پیش از فوت همسر و دختر وی در یک حادثه رانندگی در سال 1972 به طور مرتب به کانادا سفر میکردند.
بایدن در همان سفر دسامبر خود ضمن بیان اینکه پسرانش دوست داشتند عضو پلیس سواره نظام کانادا شوند، در ضیافت شام گفت: “ما بیشتر شبیه یک خانواده هستیم تا دو متحد. بسیاری از آمریکاییها در مورد کانادا و کاناداییها اینگونه فکر میکنند و امیدوارم که شما هم همین دیدگاه را در مورد ما داشته باشید.”
سناتور کاملا هریس که انتخاب بایدن به عنوان معاون اول است نیز پیوندی محکم و پایدار با کانادا دارد. وی دوران مدرسه خود را در مونترال گذارنده است. زیرا مادرش در آن زمان عضو هیات علمی دانشگاه مکگیل بود.
آیا پیروزی بایدن به سود کانادا است؟
ناظران میگویند که انتخاب بایدن دستکم میتواند کمی از ناهماهنگی بهوجود آمده میان دو کشور طی 4 سال گذشته بکاهد. دولت ترامپ در این 4 سال بر کالاهای بزرگترین شریک تجاری خود تعرفه وضع کرد، به کانادا توهین و این کشور را تهدید کرد.
رولند پاریس مشاور سابق ترودو در مسایل خارجی میگوید: “دولت بایدن در چندین بخش از سیاستگذاریها به ما نزدیکتر خواهد بود. این بخشها شامل تغییرهای زیستمحیطی، حمایت از متحدان، دفاع از دموکراسی و حقوق بشر در داخل و خارج از مرزها است. با این حال، یک اما وجود دارد؛ جو بایدن در تبلیغات خود بر تقویت اقتصاد ملّی تاکید دارد و این میتواند برای اتاوا نگرانکننده باشد.”
شعار ترودو و بایدن در زمینه ترمیم اقتصاد پس از همهگیری نشاندهنده این موضوع است. ترودو شعار “دوباره بهتر میسازیم” را مطرح کرده است و بایدن از شعار “آمریکا را دوباره بهتر میسازیم” استفاده میکند. در برنامه بایدن، کانادا جایگاه 4 سال پیش را ندارد. برنامه ترمیم اقتصاد بایدن شامل خرید 400 میلیارد دلار کالای آمریکایی، جذب سرمایهگذاری خارجی و بازگرداندن تولیدکنندگان به داخل آمریکا است.
همچنین بایدن پروژه 8 میلیارد دلاری خط لوله کیستون ایکس ال را تایید نخواهد کرد. این خط لوله هنوز از نظر بسیاری از کاناداییها اهمیت حیاتی دارد. به علاوه بایدن هیچگاه تمایلی نسبت به حل اختلاف تجاری مربوط به چوب نرم، بزرگترین و طولانیترین اختلاف نظر میان دو کشور، نشان نداده است.
دموکراتها بهصورت سنتی تمایل بیشتری به حمایت از تولید داخلی دارند و این به دلیل پیوندهای قوی آنها با جنبش کارگری و تمرکز پایگاه سیاسی آنها در مناطق شهری است.
کانادا خود را برای احتمال پیروزی دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری و سنا آماده کرده است. ترودو این هفته با کریستن هیلمن سفیر کانادا و 13 سرکنسول کانادا در ایالات متحده صحبت کرده است.
یکی از مسئولان دولت کانادا گفت: “رسانهها درباره دیدگاه بایدن و هریس نسبت به کانادا بیش از اندازه بزرگنمایی کردهاند.”
البته پیوندهای سیاسی دیگری نیز میان اطرافیان بایدن و سیاستمداران کانادایی وجود دارد؛ جن اومیلی دیلن مدیر کارزار انتخاباتی بایدن، پیش از انتخابات سال 2015 کانادا با لیبرالها همکاری داشت. سوزان رایس همسر مشاور سابق امنیت ملّی دولت اوباما نیز یک کانادایی است و رابطهای نزدیک با بایدن و تیم ترودو دارد.
دولتمردان کانادایی پیوندهای خود با سیاستگذاران آمریکایی را احیا کردهاند و در این مسیر بر تعهدهای مشترک در کاهش گازهای گلخانهای و واکنش هماهنگ آمریکای شمالی در مبارزه با ویروس کرونا تاکید داشتهاند. سناتور پیتر بوهم با سابقهای طولانی در دیپلماسی معتقد است: “جو بایدن آدم شناختهشدهای است. او به دلیل تجربههای خود در سنا و معاون اولی از مسایل و موضوعهای موجود آگاه است و چنانچه رییسجمهور شود به بازآموزی زیادی نیاز ندارد.”
ترودو و تیم او در حال حاضر از هیچکدام از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا حمایت نمیکنند؛ حتی پیروزی بایدن نیز تضمینی برای تامین منافع کانادا ایجاد نمیکند. یادمان باشد بایدن به دلار آمریکا پول میگیرد تا از منافع ایالات متحده حمایت کند.
عکس: Gage Skidmore