پس از کشف گور جمعی در مدرسه شبانه‌روزی کمپلوس بومیان در استان بریتیش کلمبیا، بسیاری از منتقدان نیمه افراشته شدن پرچم‌های ساختمان‌های فدرال را ناکافی می‌دانند و خواستار تامین مالی دولت برای کاوش گورستان‌های مدارس بومیان در سراسر کانادا هستند. البته به‌نظر نمی‌رسد نخست‌وزیر برنامه‌ای روشن در این زمینه داشته باشد.
“جاستین ترودو” نخست‌وزیر کانادا گفته است “مارک میلر” مدیر خدمات بومیان، وزیر روابط دولت و بومیان “کارولین بِنِت” و وزیر امور مناطق شمالی “دَن واندال” درباره نقشی که دولت فدرال در این زمینه باید ایفا کند، گفت‌وگو خواهند کرد.
وی افزود در زمینه برقراری آشتی کارهای زیادی باید انجام شود. باید تعیین شود چه تعداد دیگر از کودکان بومیان در سطح کشور به این شکل دفن شده‌اند و باید بدانیم محل دفن آنها کجا است.
نخست‌وزیر تاکید کرد: “من متعهد به برقراری آشتی هستم. ما متعهد به اعلام حقیقت هستیم. ما در زمینه کمک به بومیان برای فهم گذشته و حرکت رو به جلو در راه درست متعهدیم. ما به درخواست آنها پاسخ خواهیم داد و نیاز است تا حقایق بیشتری کشف شود.”
بومیان Tk’emlups te Secwepemc 28 می امسال اعلام کردند با استفاده از رادار، بقایای دانش‌آموزان را در مدرسه سابق بومیان کملوپس پیدا کرده‌اند. پس از این کشف، افراد زیادی خواستار اعلام عزای عمومی شدند و کانادایی‌ها در سراسر کشور مراسم یادبود برگزار کردند.
ترودو در ادامه سخنان خود گفت: “متاسفانه این یک استثنا نیست و نمی‌توانیم این فاجعه را انکار کنیم. ما باید به حقیقت معترف باشیم. مدارس شبانه‌روزی یک واقعیت و تراژدی در کشور هستند و ما باید به اشتباه خود اعتراف کنیم.”
دولت استانی بریتیش کلمبیا به عملیات شناسایی بقایای کودکان بومیان کمک مالی کرده بود و ترودو دوشنبه به سایر استان‌ها توصیه کرد از چنین عملیاتی پشتیبانی مالی کنند. او گفت بیمناک است که این اتفاق باعث کشف تراژدهای بیشتری شود. نمایندگان احزاب مخالف دیروز دوشنبه از دولت خواستند اقدام‌های ملموسی با استفاده از اختیارهای خود انجام دهد و از بردن پرونده شاکیان این نوع مدارس به دادگاه خودداری کند.
“جاگمیت سینگ” رهبر حزب نیودموکرات در حالی که به شدت احساساتی شده بود، گفت: “اقدام‌های نمادین از سوی دولت فدرال ناکافی است. ما از آنها می‌خواهیم گام‌های عملی بردارند. دولت فدرال نمی‌تواند عزادار این فاجعه باشد و همزمان کودکان بومی را به دادگاه ببرد. دولت باید از بررسی محل مدارس سابق بومیان حمایت مالی کند. در مدرسه کمپلوس کودکان 3 ساله دفن شده بودند… چند کودک دیگر در زمین دفن هستند؟ … باید پیکر این کودکان را به خانواده‌های‌شان برگردانیم.”
مومیلاک کاکان نماینده بومی مجلس از حزب نیودموکرات نیز در کنار سینگ و سایر نمایندگان از دولت خواست تا کارهای بیشتری در این زمینه انجام دهند.
کمیته حقیقت و آشتی مجلس گزارش نهایی خود درباره مدارس شبانه‌روزی بومیان در سال 2015 را منتشر کرد. در این گزارش مشروح آمده شده که این مدارس مصداق نسل‌کشی فرهنگی هستند و در این مدارس رفتارهای غیرانسانی با کودکان بومیان شده است.
بیش از 130 مدرسه از این نوع در سطح کشور فعال بودند و دولت وقت، کودکان بومی را از خانواده‌شان جدا می‌کرد و به این موسسه‌های آموزشی می‌فرستاد. آخرین مدرسه شبانه‌روزی بومیان در سال 1996 تعطیل شد.
این کمیته، مرگ دست‌کم 3200 کودک بومی در این مدارس را تایید کرده و تحقیقات درباره مرگ ثبت نشده هزاران کودک دیگر در جریان است. این کمیته تاکنون 94 بار خواستار تحقیق درباره کودکان گمشده و محل دفن آنها شده است.
آنها همچنین خواهان مواردی همانند نقشه محل دفن کودکان فوت شده، برگزاری مراسم ختم مناسب برای آنها، نشانه‌گذاری و دفن دوباره قربانیان شده‌اند. کمیته حقیقت و آشتی خواهان شناسایی، مستندسازی، حفظ و یادبود گورستان‌های مدارس بومیان و سایر محل‌هایی است که این کودکان در آنها دفن شده‌اند.
دولت تا کنون اقدامی در زمینه پاسخ به درخواست‌ها انجام نداده است و در سال 2009 درخواست 1 و نیم میلیون دلاری کمک مالی برای کمک به شناسایی گورستان‌ها را رد کرد. در بودجه سال 2019 مبلغ 8/33 میلیون دلار برای ایجاد دفتر ثبت ملّی دانش‌آموزان بومی فوت شده در مدارس شبانه‌روزی و گورستان‌های این مدارس در نظر گرفته شد.
“ارین اوتول” رهبر محافظه‌کاران از دولت خواست تا به سرعت اقدام‌هایی در پاسخ به کشف اخیر انجام دهد و اضافه کرد حزب او از در نظر گرفتن تدبیرهایی در این زمینه در مشارکت با جوامع بومیان حمایت می‌کند. همچنین، اوتول از مجلس خواست تا قسم‌نامه شهروندی کانادا را به سرعت اصلاح کند و تعهد به احترام به حقوق بومیان را در آن قرار دهد.
وی تاکید کرد: “پسر 9 ساله‌ام پرسید که چرا پرچم‌ها نیمه افراشته هستند و من مجبور شدم این خبر بسیار بد را برای او توضیح دهم. او در پاسخ به من گفت کودکان به مدرسه نمی‌روند که بمیرند.”
“آنامی پل” رهبر حزب سبز گفت با افرادی که احساسات آنها از این کشف جریحه‌دار شده است همدردی می‌کند. این کشف بار دیگر ماهیت همراه با نسل‌کشی این مدارس را آشکار کرده است. او از دولت فدرال درخواست کرد که در نامه‌ای به پاپ خواستار عذرخواهی کلیسای کاتولیک شود.