ترجمه مقاله گلوب اند میل
فردا چهارشنبه (27 می 2020) حکم دادگاه درباره پرونده استرداد منگ وانژو مدیر ارشد شرکت فن‌آوری چینی هواوی صادر خواهد شد. انتظار می رود تصمیم دادگاه بر روابط کشورهای کانادا و چین برای سال‌های طولانی تاثیر بگذارد.
در حال حاضر دو کانادایی به نام‌های مایکل اسپاوور و مایکل کووریگ ۵۳۳ روز است که در چین بازداشت هستند. به نظر می‌رسد دستگیری آنها اقدامی تلافی‌جویانه در خصوص دستگیری منگ وانژو توسط پلیس کانادا باشد. منگ اول دسامبر ۲۰۱۸ به درخواست آمریکا دستگیر شد.
دادگاهی که چهارشنبه تشکیل می‌شود اگر حکم به آزادی این مدیر اجرایی شرکت فناوری چینی بدهد، میتواند به وجود آورنده شرایط جدیدی و راهی برای عبور از بحران فعلی. اما اگر دادگاه حکم به آزادی وی دهد و کانادا درخواست تجدید نظر ندهد روابط با آمریکا میتواند پیچیده شود.
حکم دادگاه بر این مبنا صادر خواهد شد که آیا جرمی که خانم منگ در آمریکا به آن متهم شده است در صورت وقوع در کانادا نیز جرم به شمار می آمد و یا خیر. با توجه به اصلی با نام جرم دوجانبه.
آمریکا با بیان این که منگ وانژو به عنوان مدیر مالی ارشد شرکت فناوری هوآوی برای اینکه شرکت متبوعش بتواند تحریم‌های آمریکا علیه ایران را دور بزند، به بانک دروغ گفته، خانم منگ را به کلاهبرداری متهم کرده است. دولت کانادا به نیابت از وزارت دادگستری آمریکا می‌گوید این جرم کلاهبرداری بانکی است که در هر دو کشور جرم محسوب می‌شود، اما تیم وکلای خانم منگ میگویند این پرونده درباره تحریم علیه ایران است که کانادا چنین تحریمی اعمال نکرده است.
چنانچه هولمز معاون قاضی ارشد دادگاه عالی بریتیش کلمبیا به این نتیجه برسد که کانادا نتوانسته وقوع جرم دوجانبه را اثبات کند، خانم منگ آزاد خواهد شد و این حکم مانع استیناف احتمالی دولت کانادا خواهد شد. (در چنین شرایطی حتی وقوع یک نبرد حقوقی در این خصوص که آیا دادگاه اجازه دارد بازداشت خانگی وی را در زمان استیناف ادامه دهد، تقریبا قطعی خواهد بود.)
آزادی خانم منگ میتواند منجر به آن شود که چین آزادی آقای کووریگ و آقای اسپاوور را در نظر بگیرد و تنش بین دو کشور کاهش یابد، اما چنانچه درخواست استرداد از نخستین مانع خود (یعنی حکم دادگاه چهارشنبه) عبور کند، مراحل بعدی پرونده و بازداشت دو کانادایی در چین میتواند سال‌ها ادامه یابد.
لینت اونگ به عنوان کارشناس امور چین در دانشگاه تورنتو گفت: «بازداشت هر دو مایکل به سبب دستگیری منگ است. ما می دانیم که این بازی گروگانگیری – دیپلماسی است. چنانچه منگ آزاد شود کووریگ و اسپاوور باید آزاد شوند که البته بستگی به عملکرد پکن و اتاوا دارد که به چه شکل بازی کنند و اینکه تا چه اندازه برای این بازی از نفوذ کافی برخوردار باشند.»
این پرونده بر روابط کانادا و آمریکا نیز تاثیر خواهد داشت. اگر دولت کانادا در این مرحله ببازد و تصمیم بر عدم استیناف بگیرد، احتمالا اتاوا را با دولت آمریکا رودررو خواهد کرد. چون واشنگتن مبارزه با شرکت چینی هوآوی را در چندین جبهه به یکی از اولویت‌های خود تبدیل کرده است.
اسد کیانی مدرس رشته حقوق در دانشگاه کلگری پیش‌بینی کرد در صورتی که قاضی بر واقع نشدن جرم دوجانبه حکم دهد، دولت کانادا درخواست استیناف خواهد داد. در این صورت دادستان رای خواهد داد این یک رویه قضایی مهم است و روابط با آمریکا واقعا مهم است.
با گذشت بیش از چهار ماه از دادرسی ۴ روزه‌ای که ژانویه 2020 با حضور ۱۵۰ تن از مردم و اصحاب رسانه در جلسه دادگاه ونکوور و با کارگیری شیشه ضد گلوله جداکننده برگزار شد، حکم دادگاه اعلام می‌شود. ریچارد پک وکیل ارشد منگ وانژو در دادگاه گفت: «در حالی که تعریف جرایم در قوانین کیفری در‌خصوص تجاوز، قتل و کلاهبرداری در کشورهای مختلف تا حد زیادی مشابه است، اما تحریم‌ها جزو قوانین سیاسی است و کانادا با دوری از رویکرد آمریکا در خصوص تحریم علیه ایران، استقلال سیاسی خود را نشان داده است.»
وی ادامه داد: «در صورتی که تحریم‌های آمریکا وجود نداشتند، خانم منگ دستگیر نمی‌شد.»
پک در دادگاه تاکید کرد: «کلاهبرداری یک پوشش است.»
وکیل دولت فدرال رابرت فراتر پاسخ داد که این پرونده به این موضوع ساده مربوط است که کمپانی هایی که در درخواست وام خود به بانک دروغ میگویند به بانک ها آسیب می رسانند. از نظر رابرت فراتر این پرونده به همین دلیل به موضوع کلاهبرداری مرتبط است.
دست‌کم از نظر تئوری؛ در شرایطی که مردم کانادا آن را همانند یک رژیم برده‌داری، توهین‌آمیز می‌دانند.»
برخی کارشناسان حقوقی میگویند دادگاه باید این پرونده را رد کند. آلن لنزنر که به تازگی با ۵۰ سال سابقه به عنوان وکیل دادگاه های مدنی بازنشسته شده و در پرونده منگ نیز سمتی نداشته است، گفت: «آیا آنها (آمریکا) خانم منگ را به این منظور می‌خواهند که اطلاعات نادرست به بانک داده یا به خاطر آن که برای شکستن تحریم‌های آمریکا علیه ایران تلاش کرده است؟»
دیگر ناظران حقوقی در این زمینه تردید دارند.
پروفسور کیانی گفت:« این یک مورد کاملا جدید است و من هم به اندازه بقیه کنجکاوم بدانم قاضی هولمز در این باره چه خواهد کرد».
خانم منگ در شرایط بازداشت خانگی و با وثیقه ۱۰ میلیون دلاری در یکی از دو منزل مجلل خود به سر می برد. در حالی که آقایان کووریگ و اسپاوور در شرایط دشوار و با دسترسی محدود به خدمات کنسولی زندانی شده‌اند.
سی بی سی گزارش داد عصر روز شنبه خانم منگ همراه دوستان و خانواده‌اش بر روی پله‌های دادگاه در برابر عکاسان ایستاد. پروفسور کیانی گفت: « گمان من این است که چنانچه شما واقعا از نتیجه پرونده مطمئن نباشید، مقابل دوربین‌های عکاسی نمی‌ایستید و همچنین من می دانم که دادگاه‌های کانادا در جستجوی ماهیت جرایم هستند و نه جنبه‌های فنی آن. اگر من جای منگ بودم، تا این حد مطمئن نمی‌بودم.»
وی همچنین گفت: «از سوی دیگر در حالی که کانادا معمولا افراد تحت تعقیب در آمریکا را مسترد می کند، تصور چنین شرایطی دشوار است که فردی را از کانادا به اتهام کلاهبرداری در خصوص تحریم مسترد کند.»
مرحله بعدی رویه قضایی برای اوایل ماه ژوئن برنامه‌ریزی شده بود، اما احتمالا به خاطر شیوع کووید-۱۹ به تاخیر خواهد افتاد.
عصر روز دوشنبه با رفت و آمد افرادی به ملک محصور خانم منگ در ونکوور تیم امنیتی وی بیرون خانه منگ حضور داشتند. خودروهای اس یو وی مشکی که به بخش ثابت این محله مسکونی آرام تبدیل شده‌اند، مجاور خانه منگ پارک شده بودند.
مترجم: آذر قهرمانی