مازیار شیبانی‌فر
- کارد و چنگال، ظرف غذا، حلقه‌های پلاستیک بسته‌های نوشیدنی، هم‌زن‌های کوچک و نی پلاستیکی جزو کالاهایی هستند که دولت فدرال کانادا می‌کوشد تا دسامبر امسال تولید و مصرف آنها را ممنوع کند.
- طی دهه آینده، این اقدام می‌تواند به حذف بیش از ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تن زباله پلاستیکی سخت بازیافت و بیش از ۲۲ هزار تن آلودگی پلاستیکی منجر شود. در کانادا، هر سال بیش از ۱۵میلیارد کیسه پلاستیکی و حدود ۱۶ میلیون نی استفاده می‌شود.
- کانادا به‌عنوان بخشی از تعهد خود به منشور جلوگیری از ورود پلاستیک به اقیانوس‌ها، ۱۰۰ میلیون دلار برای کمک به کشورهای در حال توسعه سرمایه‌گذاری کرده است.
- نظرسنجی انجام‌شده برای موسسه اوشن کانادا نشان داد که ۹۰ درصد کانادایی‌ها خواهان اجرای این ممنوع‌شدن‌ها هستند و ۶۷ درصد خواهان رهبری جاه‌طلبانه‌تر از سوی دولت در زمینه جلوگیری از آلودگی پلاستیکی در جهان هستند.
- دولت کانادا برای دستیابی به هدف‌های بلندپروازانه در زمینه به صفررساندن زباله پلاستیکی، نزدیک به ۱۹ میلیون دلار بودجه برای حمایت از مبتکران کانادایی برای توسعه راه‌حل‌هایی در زمینه چالش‌های پلاستیک، ۲۰ میلیون دلار برای حمایت از چالش نوآوری گروه کشورهای صنعتی جی۷ در زمینه رسیدگی به زباله‌های پلاستیکی دریایی سرمایه‌گذاری کرده است.
- در حالی که میزان قابل‌توجهی از برخی مواد (برای نمونه آلومینیوم) دورریز در کانادا بازیافت می‌شود در برخی موارد شرایط رضایت‌بخش نیست. از جمله اینکه فقط ۹ درصد از کل پلاستیک‌ها در کانادا بازیافت و ۸۴ درصد در محل دفن زباله، ۴ درصد در محل‌های سوزاندن و ۱ درصد با استفاده از مواد شیمیایی دورریخته می‌شود.
شرح گزارش:
دولت کانادا می‌کوشد افزون بر اینکه تا پایان امسال زباله پلاستیکی در کشور را به صفر برساند، یکی از رهبران و پیشروان کاهش آلودگی پلاستیکی در جهان باشد و به تعهدهایش بر اساس منشور کنترل ورود پلاستیک به اقیانوس‌ها و هدف‌های توسعه پایدار سازمان ملل متحد (SDGs) کمک کند.
بر اساس اعلام بخش مالی یاهو، کارد و چنگال، ظرف غذا، حلقه‌های پلاستیک بسته‌های نوشیدنی، هم‌زن‌های کوچک و نی پلاستیکی جزو کالاهایی هستند که دولت فدرال کانادا می‌کوشد تا دسامبر امسال تولید و مصرف آن را ممنوع کند. فروش این کالاها از دسامبر ۲۰۲۳ ممنوع خواهد بود.
دولت تا پایان سال ۲۰۲۵ صادرات پلاستیک در ۶ گروه را ممنوع خواهد کرد و کانادا در این زمینه به نخستین کشور در سطح بین‌المللی تبدیل خواهد شد. این اقدام طی یک دهه آینده می‌تواند به حذف بیش از ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تن زباله پلاستیکی سخت‌بازیافت و بیش از ۲۲ هزار تن آلودگی پلاستیکی منجر شود.
در کانادا، هر سال بیش از ۱۵میلیارد کیسه پلاستیکی و حدود ۱۶ میلیون نی استفاده می‌شود. پلاستیک‌های یکبار مصرف از این دست، بیشترین حجم از زباله‌های پلاستیکی سواحل سراسر کانادا را تشکیل می‌دهند.
ساخت و واردات حلقه‌های پلاستیکی نگهدارنده بسته‌های نوشیدنی ژوئن 2023 و فروش نی‌های پلاستیکی انعطاف‌پذیر یکبار مصرف از دسامبر ۲۰۲۳ ممنوع خواهد شد. تاکید بر حرکت به سمت اقتصاد چرخشی (Circular Economy) در مورد پلاستیک‌ها می‌تواند از انتشار نزدیک به ۲ مگاتن کربن جلوگیری و تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴۲ هزار شغل ایجاد کند.
کانادا به‌عنوان بخشی از تعهد خود به منشور جلوگیری از ورود پلاستیک به اقیانوس‌ها، ۱۰۰ میلیون دلار برای کمک به کشورهای در حال توسعه سرمایه‌گذاری کرده است. در نشست اخیر مجمع محیط‌زیست سازمان ملل متحد، کانادا همراه ۱۷۵کشور دیگر، قطعنامه‌ای تاریخی برای توسعه یک سند بین‌المللی الزام‌آور قانونی در مورد آلودگی پلاستیکی را تایید کردند.
چند سالی است که کانادا برای جلوگیری از تولید و مصرف پلاستیک‌های یکبار مصرف تلاش پیگیری دارد. بر اساس اعلام سایت اوشنا، اکتبر ۲۰۲۰ دولت کانادا نشان داد که در حال برداشتن نخستین گام برای مقابله با فاجعه پلاستیکی است.
در این زمینه ۵ تغییر کلیدی در قوانین کشور لازم است به‌وجود بیاید تا رشد تصاعدی تولید و مصرف پلاستیک‌های یکبار مصرف در کانادا را متوقف کند و ما را در مسیر به صفررساندن زباله‌های پلاستیکی تا سال ۲۰۳۰ قرار دهد.
یکم – زمان حذف کالاهایی که واردات، تولید و مصرف آنها ممنوع می‌شود، باید نسبت به زمان‌بندی کنونی کوتاه‌تر شود. در قانون کنونی برخی از ممنوع‌سازی‌ها تا سال ۲۰۲۴ به اجرا درنمی‌آید. این روند منجر به تولید میلیاردها کالای پلاستیکی یکبار مصرف بیش‌تر می‌شود.
دوم- فهرست کالاهای ممنوع‌شده باید گسترش یابد. پیش‌نویس مقررات برخی از رایج‌ترین و مشکل‌سازترین پلاستیک‌های یکبار مصرف موجود در سواحل کانادا همانند فنجان‌های نوشیدنی یکبار مصرف و درپوش آنها را حذف می‌کند، اما بسیاری دیگر از کالاهای پلاستیکی را ممنوع نمی‌کند.
سوم- صادرات کالاهای پلاستیکی باید ممنوع شود؛ نباید مشکل را به کشورهای دیگر صادر کنیم.
چهارم- نبود قانونی که امکان جایگزین‌کردن برخی کالاهای پلاستیکی یکبار مصرف با نمونه‌های مشابه آن را فراهم می‌کند، باید به‌گونه‌ای برطرف شود که امکان جایگزینی گونه‌های مختلف پلاستیک را ندهد.
پنجم- قانون ممنوع‌شدن تولیدو مصرف فرآورده‌های پلاستیکی یکبار مصرف باید آماده به‌روزشدن باشد. به‌نظر می‌رسد بازنگری دوسالانه مقررات ضرورت دارد.
نظرسنجی انجام‌شده برای موسسه اوشن کانادا نشان داد که ۹۰ درصد کانادایی‌ها خواهان اجرای این ممنوع‌شدن‌ها هستند و ۶۷ درصد خواهان رهبری بلندپروازانه‌تر دولت در زمینه جلوگیری از آلودگی پلاستیکی در جهان هستند.
بر اساس اعلام خبرگزاری رسمی، دولت کانادا برای دستیابی به هدف‌های بلندپروازانه در زمینه به صفررساندن زباله پلاستیکی سرمایه‌گذاری‌های مختلف انجام داده است. تعیین نزدیک به ۱۹ میلیون دلار بودجه برای حمایت از مبتکران کانادایی برای توسعه راه‌حل‌هایی در زمینه چالش‌های پلاستیک، تعیین جایزه ۱۵۰ هزار دلاری در زمینه طرح‌های خلاقانه در زمینه توسعه جلوگیری از تولید و مصرف پلاستیک و تعیین بودجه تا سقف ۱ میلیون دلار برای به اجرا درآوردن طرح‌های موثر جلوگیری از گسترش آلودگی پلاستیک از آن جمله است.
کانادا همچنین، ۲۰ میلیون دلار برای حمایت از نوآوری گروه کشورهای صنعتی جی۷ در زمینه سامان‌دهی زباله‌های پلاستیکی دریایی متعهد شده است.
بیش از ۵ میلیون دلار سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف با تمرکز بر آموزش و فعالیت‌های افزایش آگاهی، علوم اجتماعی و پاکسازی، ۳ میلیون دلار برای حمایت از راه‌کارهای مبتنی بر گسترش اقتصاد چرخشی مبتنی بر کاهش تولید و بیش از ۵ و نیم میلیون دلار بودجه دولتی و خصوصی برای افزایش مشارکت کانادایی‌ها در جهت کاهش زباله‌های پلاستیکی از دیگر اقدام‌های دولت در همین زمینه است.
بر اساس اعلام سیاست غذایی در کانادا، افزون بر دولت فدرال و دولت‌های استانی، شهرداری‌ها مسئولیت اصلی مدیریت پسماند را برعهده دارند که بازیافت یکی از بخش‌های آن است. در حالی که بیش‌تر شهرداری‌ها در درجه نخست نگران جمع‌آوری و دفن زباله هستند و برنامه‌های خود در زمینه مدیریت زباله را با رویکرد اقتصاد چرخشی پیوند نمی‌زنند.
در حالی که میزان قابل‌توجهی از برخی مواد (برای نمونه آلومینیوم) دورریز بازیافت می‌شود در برخی موارد شرایط رضایت‌بخش نیست. از جمله اینکه فقط ۹ درصد از کل پلاستیک‌ها در کانادا بازیافت و بقیه دور ریخته می‌شود؛ ۸۴ درصد در محل دفن زباله، ۴ درصد در کوره‌ها و ۱ درصد با استفاده از مواد شیمیایی.
شهرداری‌ها در مناطق مختلف کانادا از قوانین متفاوتی در مورد جمع‌آوری و بازیافت زباله برخوردارند. روشن است که اقدام‌های مربوط به بازیافت در کانادا چندان قابل‌قبول نیست؛ به‌ویژه از سال ۲۰۱۸ که چین قبول زباله کانادا و بازیافت آن را متوقف کرد.
برخی شهرداری‌ها برای تشویق استفاده از کیسه‌های قابل استفاده مجدد، جعبه‌های کاغذی و مقوایی (در شهرهایی همانند مونترال یا ویکتوریا) استفاده از کیسه‌های پلاستیکی خرید را حذف کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر از شهرداری‌ها همچنان در زمینه محدودکردن استفاده از بسته‌بندی موادغذایی، لیوان‌های یکبار مصرف یا نی ساخته‌شده از پلاستیک، برنامه دقیق و مشخصی ندارند.
