مازیار شیبانی‌فر
اقتصاد جهان بر اثر همه‌گیری ناگهانی کرونا آسیب زیادی دیده است. در این میان کشورهای صنعتی و ثروتمند جهان از جمله کانادا از این آسیب‌ها در امان نبوده‌اند، هر چند کارشناسان به آینده خوش‌بین هستند. در این گزارش نگاهی می‌اندازیم به بازتاب آسیب کرونا به اقتصاد کانادا در رسانه‌های اصلی این کشور.
نوامبر 2020 بانک مرکزی کانادا در مطلبی با اشاره به سخنرانی کارولین ویلکینز معاون ارشد سابق فرماندار تورنتو در دانشکده امور جهانی و سیاست عمومی مونک نوشت: صاحبان کسب‌وکارها به دلیل ابتلا به همه‌گیری کم‌تر سرمایه‌گذاری می‌کنند و این امر می تواند رشد اقتصادی را تا حد زیادی کاهش دهد. هم‌چنین همه‌گیری منجر به تغییرهای بزرگی در اقتصاد خواهد شد و برخی از مشاغل ممکن است به طور کامل از بین بروند.
وی در مورد تلاش‌های بانک مرکزی کانادا برای مهار آسیب‌های اقتصادی ناشی از همه‌گیری گفت: بانک به پایدار نگه‌داشتن سیستم مالی کمک می‌کند تا اقتصاد بتواند به فعالیت خود ادامه دهد. هم‌چنین، ما با اطمینان از کنترل تورم، همان‌طور که در توافق‌نامه‌ای با دولت کانادا آمده است، به حفظ ثبات اقتصادی کمک می‌کنیم.
اقتصاد کانادا در سال 2021 بهبود می‌یابد
سی‌تی‌وی نیوز در گزارشی آورده است: بر اساس نظر یکی از کارشناسان اقتصادی این رسانه، تولید واکسن در سال 2021 می‌تواند موجب شود تا کانادایی ها به زودی بتوانند خانه‌های خود را ترک کنند و خریدهایی را انجام دهند که اقتصاد را به تحرک وادارد.
وی با تاکید بر این‌که کسب‌وکارهای کوچک در کانادا به سختی ادامه حیات می‌دهند و برخی از آنها تعطیل شده‌اند، به این موضوع اشاره کرد که مشاغل کوچک همیشه حاشیه سود بسیار کم‌تری نسبت به مشاغل بزرگ دارند و افزایش ورشکستگی این نوع کسب‌وکارها اجتناب‌ناپذیر است.
این کارشناس اقتصادی به این موضوع اشاره دارد که گرچه نرخ پایین بهره بانک‌ها برای متقاضیان وام مسکن خوب است، اما منجر به افزایش قیمت مسکن می‌شود و بازار خریداران را رقابتی‌تر و گران‌تر می‌کند. البته وی این شرایط را پایدار نمی‌داند و ورود مهاجران جدید که به خانه نیاز دارند و سرمایه‌های‌شان را نیز همراه خود می‌آورند را دلیلی برای کاهش قیمت املاک و مستغلات در سال 2021 می‌داند.
وی افزایش سود بازار سهام به دلیل کاهش نرخ بهره، بازگشایی اقتصاد و افزایش نقدینگی در سال جاری را پیش‌بینی کرد.
همه‌گیری چه‌اندازه به اقتصاد آسیب رسانده است؟
گلوبال نیوز در مطلبی نوشته است: بررسی داده‌ها در مورد روندهای کوتاه و بلندمدت نشان می‌دهد اقتصاد کانادا خسارت قابل توجهی خورده است و یک دوره بهبودی طولانی‌مدت در پیش رو دارد.
نرخ بیکاری طی مارچ تا می 2020 از 6 درصد به حدود 14 درصد رسید. موج دوم همه‌گیری و قرنطینه دوباره بسیاری از استان‌ها، به معنی از دست رفتن شغل‌های بیش‌تر بود. میزان اشتغال در دسامبر گذشته حدود 63 هزار نفر کاهش یافت و نرخ بیکاری با اندکی افزایش به حدود 8 و نیم درصد رسید.
علایم نگران کننده دیگری نیز وجود دارد؛ احتمال بیکاری طولانی‌مدت 27 هفته‌ای یا بیش‌تر به شدت افزایش یافته است و بیش از یک چهارم بیکاران را تهدید می‌کند. زنان، جوانان، بومیان و مهاجران تازه‌وارد بیش از سایر افراد تحت تاثیر بیکاری و اشتغال ناکارآمد ناشی از همه‌گیری قرار دارند.
بیش‌تر کارشناسان اقتصادی کاهش تولید ناخالص داخلی در سال 2020 را نزدیک به 6 درصد و رشد واقعی تولید ناخالص در سال 2021 را نزدیک به 5 درصد پیش‌بینی می‌کنند. با وجود این بازگشت، ادامه حیات بسیاری از کسب‌وکارها هم‌چنان در معرض تهدید قرار دارد.
در این میان، پتانسیل رشد اقتصادی اهمیت دارد. چون میزان بهبود درآمد واقعی و استاندارد زندگی کانادایی‌ها را تعیین می‌کند. رشد اقتصادی آهسته، توانایی تامین اعتبار اولویت‌های هزینه‌های عمومی همانند مراقبت‌های بهداشتی و توانایی مدیریت سطح بسیار بالاتر بدهی عمومی را کاهش می‌دهد.
رشد سالانه بلندمدت کانادا که نیم درصد کم‌تر از بروز همه‌گیری است، احتمال افزایش مالیات، به منظور تامین بودجه اولویت‌های مدیریت بدهی عمومی را افزایش می‌دهد. پتانسیل رشد بلندمدت سالانه کانادا را می‌توان به 2 درصد افزایش داد، اما این امر نیازمند تغییر در وضعیت بازار کار و روند سرمایه‌گذاری در سال جاری است.
چشم‌انداز اقتصاد 2021 رو به رشد است
رسانه بی‌دی‌سی در مقاله‌ای آورده است: چشم انداز اقتصادی کانادا در سال 2021 همانند سایر کشورهای پیشرفته است؛ پس از بزرگ‌ترین انقباض اقتصادی جهان از سال 1945 تا کنون که کاهش 5 و نیم درصدی تولید ناخالص داخلی کانادا را در پی داشته است، اقتصاد باید رشد کافی داشته باشد تا خسارت‌های سال پیش را تا حد زیادی جبران کند.
افزایش میزان مصرف جامعه و رشد صادرات، به اقتصاد کانادا رونق می‌بخشد. پیش‌برد پروژه‌های سرمایه‌گذاری دولت باید در راس فهرست فعالیت‌های اقتصادی قرار بگیرد. به تعویق افتادن سرمایه‌گذاری‌های تجاری و کاهش سرعت در گسترش بازار مسکن میزان بهبود اقتصادی را محدود می کند. توزیع گسترده واکسن کرونا در تابستان 2021 می‌تواند نویدبخش رشد اقتصادی 4 و نیم درصدی در کانادا باشد.
برخی از بخش‌های خدماتی به‌ویژه کسب‌وکارهای وابسته به صنعت گردش‌گری همانند هتل‌داری و رستوران‌داری سال دشواری را تجربه خواهند کرد. انتظار می‌رود بخش املاک و مستغلات که تاکنون تحت تاثیر بحران قرار نگرفته است، در خوش‌بینانه‌ترین شرایط راکد بماند.
آنتاریو که سخت‌ترین محدودیت‌های بهداشتی در سال 2020 را تجربه کرده است، می‌تواند از قوی‌ترین رشد اقتصادی کشور در سال 2021 برخوردار شود. انتظار می‌رود این استان رشد اقتصادی 4 و نیم درصدی داشته باشد. هم‌چنین پیش‌بینی می‌شود استان‌های بریتیش کلمبیا و کبک نرخ رشد حدود 4 درصدی را ثبت کنند.
آلبرتا در سال 2020 با قرنطینه گسترده و تاثیر منفی بر قیمت نفت، دو برابر دیگر استان‌ها از نظر اقتصادی آسیب دید. انتظار می‌رود با توجه به سطح پایین سرمایه‌گذاری در بخش نفت، این استان رشد کم‌تر از 3 و نیم درصد را تجربه کند. ساسکاچوان می‌تواند رشد حدود 4 درصدی را انتظار داشته باشد. منیتوبا با وجود برخورداری از بهترین عملکرد در سال 2020، با رشد اقتصادی کم‌تر از 3 و نیم درصدی مواجه می‌شود.
وضعیت استان‌های آتلانتیک به طور کلی به کنترل همه‌گیری در کانادا بستگی دارد. ادامه‌یافتن وضعیت کنونی در تابستان امسال، چشم‌انداز رشد اقتصادی این منطقه را به 2 تا 2 و نیم درصد محدود می‌کند. کاهش محدودیت‌ها می‌تواند یک درصد افزایش بیش‌تر رشد اقتصادی را در پی داشته باشد.
بخش فناوری بیش‌ترین رشد اقتصادی در کانادا را تجربه خواهد کرد. سال گذشته این رشد حدود یک درصد بود و امسال به کمی بیش از 2 درصد خواهد رسید. بهبود در بخش‌های گردش‌گری، اسکان و خدمات غذایی کندتر است.
موجودی زیاد انبارهای نفت خام در جهان، افزایش قیمت این ماده را محدود می‌کند. هم‌چنین، دستور جو بایدن به تعطیلی پروژه کی‌استون که نفت را از آلبرتا به تگزاس می‌برد، شرایط این بخش را پیچیده‌تر می‌کند.
اقتصاد کانادا در سال 2020 حدود 5 درصد منقبض شد
سی‌بی‌سی در گزارشی درباره وضعیت اقتصاد کانادا نوشته است: بر اساس آژانس داده‌ها، تولید ناخالص داخلی کشور پس از افت شدید در مارچ و آوریل 2020 با اندکی رشد در ماه‌های بعد از آن مواجه شد و در دسامبر 3 دهم درصد رشد کرد. البته برآورد اولیه آماری کانادا نشان می‌دهد که اقتصاد در سال 2020 حدود 5 درصد منقبض شده است. در مقام مقایسه، داده‌های اولیه ایالات متحده نشان می‌دهد اقتصاد این کشور حدود 3 و نیم درصد کوچک‌تر شده است.
بیم و امید مصرف‌کنندگان کانادایی
رسانه بی‌ان‌ان بلومبرگ درباره شرایط اقتصادی کنونی کانادا نوشته است: بر اساس نظرسنجی های اخبار بلومبرگ و گروه تحقیقاتی نانوس، خانواده‌های کانادایی در هفته های پایانی سال 2020 از افزایش اعتماد به نفس اقتصادی برخوردار شدند. این نظرسنجی نشان می‌دهد خانوارهای کانادایی تا چه اندازه از بحران اقتصادی عمیق به وجود آمده، بدون مشکل خارج شده‌اند.
ناتان جَنزن اقتصاددان رویال بانک کانادا در تورنتو معتقد است: وضعیت همه خانواده‌ها هم‌سان نیست. در میان پاسخ‌دهندگانی که درآمدشان بیش از سالی 75 هزار دلار است، سطح اطمینان بیش‌تری نسبت به قبل از همه‌گیری وجود دارد، اما افرادی که درآمدشان پایین‌تر از این مقدار است، هنوز نتوانسته‌اند اعتماد به نفس خود را بازیابند.
بانک مرکزی کانادا نرخ بهره را طولانی‌مدت پایین نگه‌می‌دارد
گلوبال نیوز در گزارشی آورده است: بانک مرکزی کانادا نرخ بهره را در حالت تعلیق نگه‌می‌دارد. با این حال هشدار می‌دهد که سال 2021 از نظر اقتصادی شروع پر دست‌اندازی خواهد داشت. این بانک نرخ بهره را در حدود 25 صدم درصد حفظ می‌کند. هم‌چنین با خرید 4 میلیارد دلار اوراق قرضه به برنامه کاهش نقدینگی ادامه می‌دهد.
بانک مرکزی کانادا قصد دارد نرخ بهره را تا پایان کسادی اقتصاد پایین نگه‌دارد تا جایی که به هدف‌گذاری میزان تورم دو درصدی دست یابد. این بانک اعلام کرده است که انتظار ندارد میزان تورم تا سال 2023 به هدف‌گذاری‌های پیشین برگردد.