نیروهای نظامی کانادا بیش از شش سال است که در خاورمیانه به‌سر می‌برند. این نیروها ابتدا برای مبارزه با داعش گسیل شده بودند. اکنون دولت لیبرال، فرماندهان نظامی، دیپلمات‌ها و دیگران با این پرسش مواجه شده‌اند: چه تعداد از نیروها پس از مارچ 2021 در منطقه خواهند ماند و به چه دلیل آنها باید در منطقه بمانند؟
ماموریت 500 نیروی کانادایی مستقر در چندین کشور منطقه، 31 مارچ 2021 به پایان خواهد رسید. در حال حاضر بیش‌تر این نیروها در کویت و عراق مستقرند و عراق در کانون تلاش‌های این نیروها برای مقابله با داعش قرار دارد. حمایت مالی 1 میلیارد و 39 میلیون دلاری دولت فدرال از منطقه خاورمیانه نیز با پایان سال مالی دولت خاتمه پیدا می‌کند.
هارجیت ساجان وزیر دفاع کانادا در گفت‌وگوی خود از تمدید ماموریت نیروهای نظامی کانادا سخنی نگفت و به‌جای آن تاکید کرد کانادا شریکی قابل اطمینان برای متحدان و کشورهای منطقه باقی خواهد ماند. با این حال، او تاکید کرد دولت به گونه‌ای تصمیم خواهد گرفت که دستاوردهای کنونی از بین نرود.
کانادا نیروهای خود را اکتبر 2014 و در قالب ائتلاف آمریکا برای مبارزه با داعش به منطقه فرستاد. در ابتدا ده‌ها تن از نیروهای ویژه کانادا، جنگنده‌ها و سایر هواپیماها به خاورمیانه ارسال شدند. در چند سال گذشته ماموریت نیروها برای چندین بار تغییر کرد. زیرا داعش شکست خورد و تبدیل به گروهی شورشی شد که حملاتی پراکنده انجام می‌داد.
در حال حاضر تعداد نیروهای ویژه حاضر در منطقه محرمانه است و فرماندهان ارشد تنها گفته‌اند این نیروها مشغول کمک به عراقی‌ها در پیدا کردن و نابود کردن هسته‌های داعش هستند. هم‌چنین این نیروها مشغول همکاری با همتایان عراقی خود در آموزش پایه‌ای نیروها و انجام برنامه‌ریزی راه‌بردی سطح بالا هستند. متخصصان معتقدند در صورت برداشته شدن فشار موجود، داعش به‌صورت یک تهدید باقی خواهد ماند.
توماس جونو متخصص امور خاورمیانه از دانشگاه اتاوا می‌گوید: “داعش امروز تضعیف شده است، اما تردیدی نیست شرایط برای سربرآوردن دوباره این گروه فراهم است.”
تحلیل‌گران معتقدند عقب‌نشینی سریع ایالات متحده از عراق در دسامبر 2011 باعث ایجاد فضای خالی شد که داعش آن را پر کرد. پس از این اتفاق، جامعه بین‌الملل دوباره برای اداره امور این کشور اقدام کرد. اکنون اندک صلح و ثبات عراق در معرض تهدیدهای جدیدی است که اختلاف‌های داخلی طولانی‌مدت عراقی‌ها و تبدیل شدن این کشور به خط مقدم تنش میان ایالات متحده و ایران جزو آنها است.
بسما مومانی متخصص امور خاورمیانه از دانشگاه واترلو معتقد است اتاوا برای جلوگیری از نفوذ بیش‌تر ایران در عراق و جلوگیری از تجزیه این کشور بخشی از نیروهای خود را حفظ خواهد کرد.
نفوذ ایران شامل ارتباطات این کشور با رهبران عراقی می‌شود و ترور سپهبد سلیمانی در فرودگاه بغداد نیز در حالی انجام گرفت که او برای ملاقات با رهبران سیاسی عراق به این کشور رفته بود. هم‌چنین ایران از گروه‌های شبه نظامی شیعه عراقی حمایت می‌کند که حملاتی علیه اهداف غربی به اجرا درمی‌آورند. این حملات شامل شلیک موشک به پایگاه‌های نظامی در شمال عراق می‌شود که نیروهای آمریکایی و کانادایی در آن مستقر بودند.
مومانی تاکید کرد: “یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ارتش عراق مقابله با این گروه‌های شبه نظامی است که بسیار به ایران وفادارند. در واقع نیروهای ما در عراق حاضر هستند تا ارتش این کشور را به‌اندازه‌ای حرفه‌ای کنند که از درون تسلیم این دسته‌های شبه نظامی نشوند.”
تصمیم دولت بایدن در خصوص خاورمیانه و عراق بی‌تردید بر تصمیم کانادا تاثیر خواهد گذاشت. دونالد ترامپ دستور خروج نیروهای آمریکایی از عراق را صادر کرده است و فرماندهان کانادایی نیز به همین ترتیب عمل کرده‌اند و تعداد نیروها را از 800 به500 نفر کاهش داده‌اند.
جونو و مومان معتقدند دولت بایدن به نقش‌آفرینی در عراق ادامه خواهد داد و در این راه به متحدانی نیاز خواهد داشت. آنها می‌گویند این عامل نیز بر تصمیم‌گیری مقام‌های کانادایی اثر خواهد داشت.
