مازیار شیبانی‌فر
کارشناسان پلیس کانادا معتقدند از نظر کلاهبرداری (Fraud and Scam) سال ۲۰۲۱ تاریخ‌ساز و رکوردشکن بوده است. بر اساس اعلام مرکز مبارزه با تقلب کانادا (CAFC) در سال گذشته شهروندان کانادایی بیش از ۳۷۹ میلیون دلار به‌‌خاطر کلاهبرداری از دست داده‌اند که نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش ۱۳۰ درصدی داشته است!
مرکز مبارزه با کلاهبرداری کانادا هر سال اطلاعات مربوط به کلاهبرداری و سرقت هویت را جمع‌آوری و ارایه می‌کند. از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا کنون، نزدیک به ۳۲ و نیم هزار مورد کلاهبرداری بر اساس مسایل مربوط به کرونا گزارش شده است که از این میان ۲۹ و نیم هزار نفر قربانی این نوع کلاهبرداری شده‌اند و در مجموع ۸ میلیون و ۱۷ هزار دلار از دست داده‌اند.
بر اساس رده‌بندی این مرکز، بیش از ۸۰ شاخه اصلی در زمینه کلاهبرداری وجود دارد که هر کدام از این سرشاخه‌ها، ده‌ها مورد فرعی و جزیی‌تر را در بر می‌گیرد.
تا پایان مارچ امسال در زمینه دیگر مسایل مربوط به کلاهبرداری، بیش از ۲۱ هزار و ۲۰۰ هزار مورد گزارش شده که از این میان بیش از ۱۳ هزار و ۴۰۰ قربانی گرفته و ۱۲۵ میلیون دلار زیان مالی به قربانیان وارد کرده است.
همه‌گیری باعث افزایش کلاهبرداری‌ها شده است
طی ۲ سال گذشته و در طول همه‌گیری مردم به‌طور فزآینده‌ای به بهره‌گیری از خدمات و دستگاه‌های آنلاین روی آورده‌اند. با وجود تمامی شیوه‌هایی که اینترنت برای مراقبت از اطلاعات به ما ارایه می‌کند، ما هیچ‌وقت نمی‌دانیم به‌راستی چه کسی آن طرف خط نشسته است!
بسیاری حتی نمی‌توانند تصور کنند، روزی در دام یک کلاهبرداری گرفتار شوند، اما آمارها و جهش سال گذشته در زمینه زیان‌های مالی نشان می‌دهد، کلاهبرداران از شیوه‌های پیچیده‌تری نسبت به گذشته استفاده می‌کنند.
کریس لینام مدیر کل مرکز مبارزه با کلاهبرداری کانادا و واحد ملی هماهنگی جرایم سایبری بر این باور است که افزایش آگاهی در مورد کلاهبرداری‌های آنلاین برای محافظت از جوامع کانادایی بسیار ضروری است. زیرا مجرمان بیش‌تر افراد آسیب‌پذیر را هدف قرار می‌دهند.
طی سال‌های اخیر، کلاهبرداری‌های مبتنی بر جعل هویت به‌طور فزآینده‌ای پیچیده‌تر شده است. همچنین کلاهبرداران بیش از همه، مصرف‌کنندگان را هدف قرار می‌دهند. زیرا مردم برای خرید، معاشرت و سرگرمی بیش از پیش به اینترنت وابسته شده‌اند.
فقط ۵ درصد کلاهبرداری‌ها گزارش می‌شود
کارشناسان مرکز مبارزه با کلاهبرداری کانادا تخمین می‌زنند که فقط ۵ درصد از موارد کلاهبرداری گزارش داده می‌شود. به گزارش این مرکز، کلاهبرداری‌های به بهانه سرمایه‌گذاری با بیش از ۱۱۳ میلیون دلار زیان مالی، بیش‌ترین حجم پول دزدیده‌شدن در بین کانادایی‌ها را تشکیل می‌دهد.
ارزهای دیجیتال یکی از بسترهای مورد علاقه کلاهبرداران به‌شمار می‌رود که فریب مالی شهروندان توسط آن، رو به افزایش است. اخاذی، فیشینگ (شکار گذرواژه کاربر با طعمه‌گذاری) و کلاهبرداری از طریق فروش کالا یا خدمات بیش‌ترین تعداد کلاهبرداری‌ها را تشکیل می‌دهد.
بر اساس نظرسنجی اخیر بانک آر‌بی‌سی، ۴۸ درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند از زمان شروع همه‌گیری تا کنون، به‌طور فزآینده‌ای هدف کلاهبرداری قرار گرفته‌اند؛ در حالی که این میزان در سال ۲۰۲۱ حدود ۲۲ درصد بوده است.
تشخیص کلاهبرداری پیچیده‌تر شده است
این تحقیق نشان داد ۵۴ درصدِ پاسخ‌دهندگان موافقند که تشخیص‌دادنِ جعلی‌بودنِ پیام‌هایِ ایمیلی یا متنی نسبت به گذشته سخت‌تر شده است. این موضوع وقتی بیش‌تر خود را نمایان می‌کند که بدانیم ۴۷ درصد از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی اعلام کرده‌اند کلاهبرداران با استفاده از برندهای معتبر آنها را فریب داده‌اند.
حدود یک سوم (۳۳ درصد) از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند سال گذشته از میان اعضای خانواده یا دوستان نزدیک‌شان کسی یا کسانی را می‌شناسند که قربانی کلاهبرداری آنلاین شده‌اند.
بر اساس این نظرسنجی مردم معتقدند که امسال کلاهبرداری از طریق فیشینگ، جعل حساب کاربری شبکه‌های اجتماعی، تلفنی، پیک جعلی، خرید و فروش اینترنتی، سرمایه‌گذاری، خرید و فروش ارزهای دیجیتال، ارثیه، مسایل شغلی، امور خیرخواهانه، مسایل عاشقانه یا مربوط به کرونا بیش از سایر موارد کانادایی‌ها را هدف قرار خواهد داد.
کانادایی‌ها نسبت به گذشته محتاط‌تر شده‌اند
بر اساس افکارسنجی که توسط انجمن حسابداران حرفه‌ای و خبره در سال ۲۰۲۱ انجام شده است، ۶۲ درصد کانادایی‌ها برای محافظت از خود در برابر کلاهبرداران بیش‌تر تلاش می‌کنند.
این تحقیق نشان می‌دهد حدود سه چهارم (۷۳ درصد) شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی درخواست‌های جعلی دریافت کرده‌اند که از طریق ایمیل (۴۴ درصد) و بازاریابی تلفنی (۳۳ درصد) به‌عنوان رایج‌ترین شیوه‌های کلاهبرداری انجام شده است. همچنین ۳۳ درصدِ این گروه در مقطعی از زندگی خود طعمه یک یا چند نوع کلاهبرداری قرار گرفته‌اند.
کلودیا پوپا مدیرعامل مرکز مدیریت حریم خصوصی کانادا (MPC) و نویسنده کتاب راهنمای کلاهبرداری سایبری کانادا خاطرنشان می‌کند که افزایش آگاهی‌های همگانی همواره موثرترین راهکار برای پیش‌گیری از کلاهبرداری است.
بر اساس تحقیق انجمن حسابداران حرفه‌ای و خبره، اکنون کانادایی‌ها آگاهی‌های مربوط به کلاهبرداری را بیش‌تر با استفاده از رسانه‌های همگانی (۴۷ درصد) و موسسه‌های مالی (۴۴ درصد) دریافت می‌کنند.
این انجمن بر اساس این نظرسنجی چند توصیه ارایه می‌کند:
- اطلاعات شخصی خود را با احتیاط به اشتراک بگذارید: بر اساس این مطالعه، ۵۵ درصد از پاسخ‌دهندگان مجبورند از نام و نشانی واقعی خود برای ثبت‌نام یا خرید آنلاین استفاده کنند که همین موضوع آنها را در معرض خطر قرار می‌دهد.
لازم است مردم هنگام به اشتراک‌گذاشتن اطلاعات شخصی از طریق اینترنت، با جستجوی نماد قفل در مرورگر وب از امنیت وب‌سایت مورد نظر اطمینان یابند. بر اساس این مطالعه ۷۰ درصد از پاسخ‌دهندگان این کار را انجام می‌دهند
- از پاسخ‌دادن به شماره تلفن‌های ناشناس خودداری کنید: از آنجا که ۳۸ درصد از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی به تماس‌های ناشناس و ۱۱ درصد به پیامک‌های ناشناس پاسخ می‌دهند، خطر کلاهبرداری توسط بازاریاب‌های تلفنی قلابی را افزایش می‌دهند.
- به‌طور مرتب تراکنش‌های مالی خود را چک کنید: کلاهبرداران دایم تلاش می‌کنند کارت‌های اعتباری و حساب‌های بانکی را هک کنند. بازبینی مرتب و دوره‌ای حساب توسط افراد، از این کلاهبرداری جلوگیری می‌کند.
- از شیوه‌های پیچیده تشخیص هویت استفاده کنید: اکنون حدود ۲۶ درصدِ کانادایی‌ها گذرواژه‌های خود را یادداشت و ۵۱ درصدشان آنها را حفظ می‌کنند. افزون بر این، تنها ۲۱ درصد افراد از شناسایی اثر انگشت، ۱۴ درصد از تشخیص چهره و ۱۳ درصد از رمزهای عبور هوشمند تولید شده توسط دستگاه استفاده می‌کنند.