با کاهش تنش در روابط تهران و واشنگتن، چین در حال تبدیل شدن به یکی از واردکنندگان اصلی نفت ایران است. چین در سال گذشته روزانه به‌طور متوسط 306 هزار بشکه نفت خام از ایران وارد کرده است. این میزان نزدیک به 18 میلیون تن نفت خام در سال گذشته است. بیش‌تر این نفت به‌صورت غیرمستقیم از مالزی، عمان و امارات متحده عربی وارد چین شده است.
با افزایش تقاضای بازار، صادرات روزانه نفت خام ایران به چین به 856 هزار بشکه رسیده که نشان دهنده افزایش 129درصدی است. این افزایش ناگهانی باعث ایجاد شلوغی در بندرگاه‌ها شده است.
نفت ایران 3 تا 5 دلار از قیمت پایه نفت برنت پایین‌تر است و به همین دلیل چین به خرید آن علاقه نشان می‌دهد. از زمان اعمال تحریم‌های دولت ترامپ در سال 2018، صادرات نفت ایران به کشورهای آسیایی به‌ویژه چین، هند، ژاپن و کره جنوبی کاهش چشم‌گیری داشته است. با این وجود، افزایش واردات چین نشان می‌دهد این روند احتمالا در دوران دولت بایدن تغییر خواهد کرد.
صادرات نفت ایران به چین هیچ‌گاه به شکل کامل متوقف نشد، اما کاهش چشم‌گیری پیدا کرد. اِما لی تحلیل‌گر بازار نفت در این خصوص گفت: “صادرات نفت ایران به چین از سه ماه آخر سال 2020 افزایش پیدا کرد و استان شان‌دونگ مقصد اصلی این بشکه‌های نفتی است و به‌نظر می‌رسد پالایشگاه‌های خصوصی مصرف‌کنندگان اصلی آن هستند.”
هند نیز واردات نفت ایران را افرایش داده است و شرکت ملّی نفت ایران تلاش دارد خریداران جدید آسیایی برای نفت خود پیدا کند. یکی از مقام‌های هندی باور دارد نفت ایران در 3 یا 4 ماه آینده به بازار باز خواهد گشت. علاقه چین به نفت ایران در کنار توافق راهبردی شراکت بین دو کشور تعریف می‌شود.
بر اساس این توافق، تجارت میان دو کشور در دهه آینده به بیش از 600 میلیارد دلار خواهد رسید. هم‌چنین ابتکار کمربند و راه چین تلاش دارد روابط سیاسی، اقتصادی و راهبردی این کشور در منطقه را با تمرکز بر صنعت انرژی تقویت کند.
در حال حاضر ایران تنها 3 درصد نفت چین را تامین می‌کند. با این حال، همکاری بیش‌تر میان دو کشور در صنایع مختلف می‌تواند در کنار کاهش تدریجی فشار تحریم‌های ایالات متحده باعث برقراری روابط قوی‌تر در بخش انرژی شود. چین به عنوان بزرگ‌ترین وارد کننده نفت باقی خواهد ماند و این باعث می‌شود این کشور به شریکی جذاب برای کشورهای نفت‌خیز تبدیل شود.
واردات نفت چین در دوران همه‌‌گیری با وجود افزایش تقاضای جهانی 32 درصد بیش‌تر شده است. به‌نظر می‌رسد پس از سال‌ها رابطه پر فراز و نشیب با ایران، چین و کشورهای آسیایی دوباره بتوانند شراکت با این کشور نفت‌خیز را از سر بگیرند.
