حدود 1200 شکایت درباره حیف و میل کمک‌های کرونایی دولت در آژانس درآمدهای کانادا ثبت شده است. دفتر وزیر دارایی کانادا چند مرتبه شرکت‌ها را تهدید کرده در صورت حیف و میل یارانه اضطراری درآمد کانادا، مدیران با جریمه‌های سنگین و زندان روبه‌رو خواهند شد، اما آژانس درآمد کانادا تاکنون حتی یک شرکت را جریمه نکرده است.
منتقدان می‌گویند برنامه یارانه اضطراری درآمد کانادا به صراحت محدودیتی برای شرکت‌ها در زمینه مدیریت سود حاصل از دریافت کمک‌های دولت تعیین نمی‌کند و تنها شرط لازم هزینه کردن کمک‌ها برای هدف مشخص شده است. بنابراین دریافت‌کنندگان یارانه اضطراری می‌توانند سود به دست‌آمده را به سهام‌داران پرداخت کنند یا حقوق مدیران را افزایش دهند.
پیدا کردن شرکت‌هایی که پس از دریافت کمک دولت عملکرد خوبی داشته‌اند چندان دشوار نیست. برای نمونه، شرکت Yellow Pages در سال گذشته 7 میلیون و 300 هزار دلار کمک دولتی دریافت کرده است. این شرکت در سال گذشته 8 میلیون و 800 هزار دلار سود به سهام‌دارن پرداخت کرد که در چند سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
همچنین، Yellow Pages از آگوست تا دسامبر 3 میلیون و 300 هزار دلار از سهام خود را دوباره خریده است. شرکت در ایمیل به سی‌بی‌سی نوشت: “شرایط تعیین شده برای دریافت یارانه اضطراری مشخص بودند و شرکت ما این شرایط را داشت. ما با کمک دولت موفق شدیم حقوق کارمندان را کم نکنیم، افراد زیادی را اخراج نکنیم و به مرخصی اجباری نفرستیم.”
برخی از منتقدان معتقدند پرداخت سود بیش‌تر به سهام‌داران یا بازخرید سهام پس از دریافت کمک دولت نشان‌دهنده ضعف برنامه یارانه اضطراری درآمد کانادا است. ریچارد بلانک استاد حکمرانی، حقوق و اخلاق در دانشگاه یورک می‌گوید: “هدف از پرداخت یارانه اضطراری سود ده کردن شرکت‌ها نبوده است.”
برنامه یارانه اضطراری درآمد کانادا بیش از 74 میلیارد دلار هزینه دربر داشته و به گران‌ترین برنامه حمایتی دولت در دوران کرونا تبدیل شده است. این کمک با هدف حفظ نیروی شرکت‌ها در دوران همه‌گیری پرداخت شد. بر این اساس، دولت تا 75 درصد حقوق کارمندان را پرداخت می‌کرد تا شرکت‌ها آنها را اخراج نکنند. برای دریافت کمک، شرکت‌ها باید نشان می‌دادند که در دوران همه‌گیری زیان دیده‌اند.
سی‌بی‌سی 6 شرکت بزرگ را پیدا کرده است که پس از دریافت کمک، پرداخت سود سهام به سرمایه‌گذاران را افزایش داده‌اند. شرکت TFI International، شرکت فعال در زمینه پشتیبانی و باربری با بیش از 1600 کارمند در آمریکای شمالی، یکی از آنها است. این شرکت در سال گذشته بیش از 67 میلیارد دلار سود به سهام‌دارن خود پرداخت کرد و 52 میلیون و 300 هزار دلار کمک از دلار دریافت کرد.
شرکت High Liner Foods نیز 3 میلیون و 400 هزار دلار کمک دولتی گرفته و سود سهام خود را 40 درصد افزایش داده است. شرکت نفتی Tourmaline و شرکت Alamos Gold فعال در بخش طلا نیز به صورت مشابه پس از گرفتن کمک دولت سود سهام خود را به ترتیب 17 و 33 درصد افزایش داده‌اند.
لوبلانک گفته است: “مشخص است کمک‌های دولت به ثروت‌اندوزی ناعادلانه ختم شده است و پول دولت به جیب سهام‌داران و مدیران رفته است. باید دولت بر میزان افزایش سود سهام، بازخرید سهام و افزایش حقوق مدیران محددویت می‌گذاشت؛ دولت می‌توانست به راحتی این کار را بکند.”
اعمال چنین محدودیت‌هایی بی‌سابقه نبوده است. در ابتدای همه‌گیری، دفتر سرپرستی موسسه‌های مالی کانادا، بانک‌ها و شرکت‌های بیمه‌گر را از افزایش سود سهام، بازخرید سهام و افزایش حقوق مدیران منع کرد تا از ثبات اقتصادی موسسه‌های مالی کشور اطمینان یابد. ایالات متحده نیز شرط‌های مشابه برای شرکت‌هایی گذاشته است که خواهان حمایت مالی دولت در دوران همه‌گیری هستند.
آری پاندس استاد اقتصاد دانشگاه کلگری می‌گوید: “چنان‌چه هدف پرداخت کمک‌های دولت قرار دادن شرکت‌ها در شرایط عادی پیش از همه‌گیری بوده است، می‌توانیم بگوییم برنامه دولت موفق بوده است. زیرا شرکت‌ها اکنون سرپا و سرحال هستند. شرکت‌ها سود سهام را در صورتی افزایش می‌دهند که از استمرار طولانی مدت آن مطمئن باشند.”
یارانه اضطراری درآمد کانادا به بیش از 44 هزار شرکت پرداخت شده است، اما برخی از شرکت‌ها نتوانستند این کمک را دریافت کنند. شرکت 555 Brewing سال گذشته بیش‌تر کارمندان خود را اخراج کرد.
این شرکت به دلیل ماهیت فصلی بودن فعالیت خود، نتوانست به‌صورت مستمر کمک‌های حمایتی دولت را دریافت کند. دِرو ولنبرگ و ناتالی ولنبرگ، صاحبان شرکت می‌گویند هضم اخبار افزایش سود سهام شرکت‌هایی که کمک‌های دولتی دریافت کرده‌اند، سخت است. زیرا آنها در حال نگه‌داشتن شرکت خود با چنگ و دندان هستند.
