- دیپلمات‌ها و متخصصان شرکت‌کننده در کنفرانس دو روزه خاورمیانه موسسه صلح و دیپلماسی اعلام کردند کانادا به‌اندازه کافی در منطقه فعال نیست و سیاستش در خاورمیانه همچنان با توجه به روابط نزدیک این کشور با ایالات‌متحده تعریف می‌شود. در حالی که باید در این زمینه تجدیدنظر کند و درک بهتری از اهداف خود در منطقه داشته باشد.
- فری دو کرکوف سفیر سابق کانادا به شدت از نبود برنامه‌ریزی در دولت کانادا برای جهت‌دهی به سیاست خاورمیانه‌ای اتاوا انتقاد و تاکید کرد: «کسی با ما مشورت نمی‌کند و برای ما ارزشی قابل نیستند. اندیشکده‌ها و و وزارت امور خارجه مشارکت کمی با هم دارند.»
- گوردون وِنِر دستیار معاون وزیر امور خارجه در مسایل خاورمیانه و افغانستان بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ نیز تاکید کرد: «کانادا تمایلی به یکه‌تازی ندارد و ترجیح می‌دهد در اثتلاف‌ها حضور یابد. حضور در خاورمیانه بیش‌تر به جهت حفظ روابط با واشنگتن و کسب وجهه کشوری مسئول است تا پیگیری منافع در این منطقه.»
- میلود شنوفی مدیر دپارتمان مطالعات دفاعی کالج نظامی کانادا گفت علاقه کانادا به حضور در خاورمیانه در راستای برنامه سایر کشورها و به سیاست‌های ایالات‌متحده، اسراییل و پادشاهی‌های منطقه وابسته است.
- به باور شنوفی، کانادا می‌تواند در ترویج حقوق بشر و افزایش تجارت صلح‌آمیز در خاورمیانه نقش داشته باشد، اما توجه بیش از اندازه به ژئوپولتیک باعث شده است به میزان لازم به این مسایل توجه نشود.
شرح گزارش:
دیپلمات‌ها و متخصصان شرکت‌کننده در کنفرانس خاورمیانه موسسه صلح و دیپلماسی اعلام کردند کانادا باید در سیاست خاورمیانه‌ای خود تجدیدنظر کند و درک بهتری از اهداف خود در این منطقه داشته باشد.
شرکت‌کنندگان در این کنفرانس دو روزه اظهار داشتند کانادا به‌اندازه کافی در منطقه فعال نیست و سیاستش در خاورمیانه همچنان با توجه به روابط نزدیک این کشور با ایالات‌متحده تعریف می‌شود.
احمد ابوزید سفیر مصر در کانادا ضمن بیانی اینکه اتاوا زمانی می‌تواند نقش خود در خاورمیانه را بازیابی کند که سیاستش در این منطقه را مورد تجدیدنظر قرار دهد، گفت: «کانادا باید با توجه به تغییرات خاورمیانه در راهبرد خود تجدیدنظر کند. فکر می‌کنم زمان بازبینی راهبرد و باز تنظیم سیاست‌ها فرا رسیده است.»
او این مطالب را یازدهم می در نخستین روز از کنفرانس بیان کرد و افزود: «کانادا باید بیش‌تر به منافع و برنامه‌های ملّی کشورهای طرف در خاورمیانه توجه کند و تنها اولویت‌های خود را در نظر نگیرد.»
فری دو کرکوف سفیر سابق کانادا که در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ در مصر خدمت می‌کرد، به شدت از نبود برنامه‌ریزی در دولت کانادا برای جهت‌دهی به سیاست خاورمیانه‌ای اتاوا انتقاد و تاکید کرد: «کسی با ما مشورت نمی‌کند و برای ما ارزشی قابل نیستند. اندیشکده‌ها و و وزارت امور خارجه مشارکت کمی با هم دارند. بی‌علاقگی در سیاست‌گذاری خاورمیانه‌ای باعث می‌شود کار اجرایی چندانی در این زمینه انجام نشود. دیوان‌سالاری ما از خطرپذیری بیزار است و رهبر کنونی کانادا تجربه بسیار محدودی در عرصه سیاست خارجی دارد. هیچ‌کدام از دستیاران معاونان وزیران کابینه تجربه کار دیپلماتیک در خارج از کشور ندارند. این دیوان‌سالاران با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند نه با جهان خارج. برون‌سپاری در زمینه اندیشه‌ورزی نیز به‌ندرت دیده می‌شود.»
سفیر مصر به کانادا توصیه کرد توجه خود را به میانجی‌گری میان طرف‌های درگیر در خاورمیانه معطوف کند و اضافه کرد سال‌های زیادی از مشارکت فعال کانادا در این مسایل سپری شده است. روابط کانادا با کشورهای خاورمیانه بدون مشکل به پیش می‌رود، اما تمام ظرفیت‌های بالقوه در این حوزه بالفعل نشده‌اند.
زید به بحران‌های در حال ظهور خاورمیانه اشاره کرد که نیازمند توجه و مدیریت هستند و از اولویت‌های مختلف در این زمینه سخن گفت. با این حال، او تاکید کرد این موارد جایگزین داشتن جهت‌گیری راهبردی نسبت به منطقه نمی‌شود.
گوردون وِنِر دستیار معاون وزیر امور خارجه در مسایل خاورمیانه و افغانستان بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ نیز سخنان زید را تایید کرد و گفت حضور کانادا در خاورمیانه با هدف دنبال‌کردن اولویت‌های خود نیست؛ هدف اتاوا از حضور در منطقه دستیابی به سایر اهداف سیاست خارجی از جمله راضی‌کردن ایالات‌متحده است.
وِنِر تاکید کرد: «حضور ما در خاورمیانه به ارتباطات ما با متحدان و به‌ویژه ایالات‌متحده مربوط است. کانادا تمایلی به یکه‌تازی ندارد و ترجیح می‌دهد در اثتلاف‌ها حضور یابد. حضور در خاورمیانه بیش‌تر به جهت حفظ روابط با واشنگتن و کسب وجهه کشوری مسئول است تا پیگیری منافع در این منطقه.»
پگی ماسون سفیر سابق خلع سلاح کانادا در سازمان ملل ضمن اشاره به اینکه دولت توجه بسیاری به مسایل امنیتی خاورمیانه دارد، گفت: «نظامی‌گری کانادا در خاورمیانه پررنگ است و حضور ما در این منطقه وابستگی زیادی به ائتلاف ضد داعش دارد. ما در زمینه توسعه توانایی امنیتی کشورهایی همانند عراق موفق بوده‌ایم، اما امیدوارم در گام‌های بعدی بر مسایل حقوق بشری تمرکز بیش‌تری داشته باشیم.»
میلود شنوفی مدیر دپارتمان مطالعات دفاعی کالج نظامی کانادا گفت موضع کانادا در خاورمیانه وابستگی زیادی به توانایی محدود کانادا و ائتلاف‌های حاضر در آن دارد. کانادا یک قدرت بزرگ نیست و به‌همین علت نمی‌تواند در برنامه‌ریزی منطقه تاثیرگذار باشد. علاقه کانادا به حضور در خاورمیانه در راستای برنامه سایر کشورها و به سیاست‌های ایالات‌متحده، اسراییل و پادشاهی‌های منطقه وابسته است.
وی افزود: «با توجه به این حقیقت، سیاست خاورمیانه‌ای کانادا در موضوع فلسطین به نفع اسراییل است. همچنین روابط اتاوا با شاه‌نشین‌های خاورمیانه مهم‌تر از مسائل حقوق بشری است و کانادا از قدرت‌های سنی در برابر ایران حمایت می‌کند.»
به باور شنوفی، کانادا می‌تواند در ترویج حقوق بشر و افزایش تجارت صلح‌آمیز در خاورمیانه نقش داشته باشد، اما توجه بیش از اندازه به ژئوپولتیک باعث شده است به میزان لازم به این مسایل توجه نشود. وی تاکید کرد: «شکاف‌های منطقه‌ای میان دولت‌های عرب خلیج فارس و اسراییل در یک سو و شکاف‌های موجود میان آنها و ایران از سوی دیگر باعث شده است به چالش‌های جمعیت‌شناختی، تغییر اقلیم، فقر، بهداشت، امنیت آب و امنیت جمعیت‌های سرکوب‌شده، آواره و به‌حاشیه رانده‌شده توجه نشود.»
