مازیار شیبانی‌فر
- به باور کارشناسان اکنون جهان درگیر بحران عرضه نفت است و قیمت طلای سیاه به‌اندازه‌ای بالا رفته که در سال‌های آینده می‌تواند تقاضا را دچار تنش کند. در این شرایط، به‌نظر می‌رسد گسترش تولید و استفاده از خودروهای برقی هم سودمندی اقتصادی دربر دارد و هم زیست‌محیطی.
- دولت کانادا در نظر دارد طرح وسایل‌نقلیه با آلایندگی صفر را تا سال ۲۰۳۵ برای تمامی خودروها و کامیون‌ها به اجرا درآورد؛ پیش‌تر قرار بود تا سال ۲۰۴۰ این اتفاق بیفتد.
- خودروهای الکتریکی با وجود تمامی برتری‌ها نسبت به نوع بنزینی، چند ایراد جدی هم دارند؛ گران قیمت بودن، نبود امکانات شارژ در همه خانه‌ها، زمان‌بر بودن شارژ، نیاز به تعویض سریع‌تر باتری، نیاز به زیرساختهای برق شهری قوی و نامناسب‌بودن برای مسافت‌های طولانی.
- اولیویه ترسکاز مدیر مرکز تحقیقات خودروهای الکتریکی در دانشگاه تورنتو معتقد است در وهله نخست باید زیرساخت‌هایِ شهریِ شارژِ خودروهایِ برقی، از نوع سطح ۳ را گسترش داد که در عرض ۴۵ دقیقه تا ۸۰ درصد باتری خودروهای برقی را شارژ می‌کند و امکان حرکت در مسافتی ۲۵۰ کیلومتری را می‌دهد.
- به گفته جوآنا کِریازیس مدیر برنامه انرژی پاک کانادا، از سال ۲۰۱۵ دولت فدرال بیش از ۱ میلیارد دلار برای مقرون‌به‌صرفه‌تر کردن خودروهای برقی سرمایه‌گذاری کرده و در حال ساخت ایستگاه‌های شارژ بیش‌تری است.
- به‌نظر می‌رسد برای اینکه جایگاه‌های ارایه بنزین در آینده بتوانند به حیات خود ادامه دهند، ضمن افزودن جایگاه شارژ خودروهای برقی باید برای تبدیل‌شدن به پست‌خانه مدرن یا جایی برای فعالیت کیترینگ‌ها(رستوران‌های بگیر و ببر) یا محل تعویض باتری خودروهای برقی آماده شوند.
شرح گزارش:
به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، ذخایر جهانی نفت در سال ۲۰۲۱ حدود ۶۰۰ میلیون بشکه کاهش یافت که ۲۰۰ میلیون بشکه بیش‌تر از پیش‌بینی‌های قبلی است. به باور کارشناسان این‌وستین نیوز، اکنون جهان درگیر بحران عرضه نفت است و قیمت طلای سیاه به‌اندازه‌ای بالا رفته که در سال‌های آینده می‌تواند تقاضا را دچار تنش کند.
بانک جهانی تخمین می‌زند تا پایان سال، قیمت نفت خام به‌طور میانگین به حدود لیتری ۷۴ دلار در هر بشکه برسد. زیرا میزان تقاضای نفت در جهان به قبل از همه‌گیری خواهد رسید. از سوی دیگر، بحران انرژی در اروپا به‌خاطر درگیری‌های ژئوپلتیکی در شرق این قاره، باعث افزایش سرسام‌آور قیمت حاملهای انرژی در جهان شده است.
اکنون در کانادا بیش از ۳۶ میلیون خودروی بنزینی و گازوییلی ثبت‌شده وجود دارد که میزان وابستگی اقتصاد کشور به قیمت نفت خام و پیرو آن حاملهای انرژی را نشان می‌دهد. در این شرایط، به‌نظر می‌رسد گسترش تولید و استفاده از خودروهای برقی هم سودمندی اقتصادی دربر دارد و هم زیست‌محیطی.
شرایط گسترش استفاده از خودروهای الکتریکی در کانادا چگونه است؟
اکنون حدود ۵ درصد از کانادایی‌ها خودروی برقی دارند. بر اساس گزارش استار، کانادا در زمینه فروش خودروهای برقی کمی جلوتر از ایالات‌متحده است، اما با آلمان، بریتانیا و چین فاصله زیادی دارد. دولت کانادا در نظر دارد طرح وسایل‌نقلیه با آلایندگی صفر را تا سال ۲۰۳۵ برای تمامی خودروها و کامیون‌ها به اجرا درآورد؛ پیش‌تر قرار بود تا سال ۲۰۴۰ این اتفاق بیفتد.
علت اصلی سرعت‌بخشیدن به این فرآیند، افزایش سریع تاثیرهای آسیب‌رسان تغییرهای آب و هوایی است و اینکه حدود ۲۵ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای در کانادا توسط وسایل‌نقلیه انجام می‌شود.
آیا فرآیند تولید خودروهای برقی آلاینده‌های بیش‌تری تولید می‌کند؟
در این میان، برخی منتقدان اعتقاد دارند که برق مورد نیاز برای شارژ باتری خودروهای الکتریکی، از طریق نیروگاه‌هایی تامین می‌شود که ذغال‌سنگ یا سوخت‌های فسیلی مصرف می‌کنند و افزایش تولید برق می‌تواند آلاینده‌های زیست‌محیطی بیش‌تری ایجاد کند.
جوآنا کِریازیس مدیر برنامه انرژی پاک کانادا در جواب می‌گوید: نیروگاه‌هایی که سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند، نسبت به خودروهای بنزینی یا گازوییل‌سوز، آلاینده‌های کمتری به جو می‌فرستند.
وی درباره دیگر موضوع مورد نظر منتقدان مبنی بر اینکه باتری خودروهای برقی دارای موادمعدنی بیش‌تری از جمله مس، لیتیوم و کبالت است و استخراج این مواد، تاثیرهای منفی زیست‌محیطی زیادی در پی دارد، معتقد است: «ما باید اطمینان حاصل کنیم که تمامی عملیات استخراج از معدن با بالاترین استانداردهای زیست‌محیطی هماهنگی داشته باشد؛ افزایش بازیافت باتری با هدف کاهش میزان استفاده از موادمعدنی نیز راهکار موثر دیگری است.»
با این همه برتری، چرا در زمینه فراگیرشدن خودروهای برقی تاخیر وجود دارد؟
وب‌سایت خودروهای برقی می‌نویسد: خودروهای الکتریکی با وجود تمامی برتری‌ها نسبت به نوع بنزینی چند ایراد جدی هم دارند؛ نخست اینکه خودروهای برقی گران‌تر از انواع دیگر است. از سوی دیگر، همه خانه‌ها از شارژ خودروهای برقی برخوردار نیستند. همچنین، شارژ این نوع وسایل‌نقلیه زمان‌بر است و شاید گزینه مناسبی برای سفرهای طولانی جاده‌ای نباشد.
افزون بر این، هر چند خودروهای برقی از هزینه نگهداری کمتری برخوردارند، اما باتری آنها باید هر ۵ سال یک‌بار عوض شود؛ در حالی که باتری خودروهای بنزینی می‌تواند بیش از ۲۰۰ هزار کیلومتر دوام بیاورد. دیگر اینکه، خودروهای برقی برای شارژشدن، به یک شبکه الکتریکی شهری قابل اعتماد و قوی نیاز دارند. شبکه برق کنونی بسیاری از شهرها در جهان، قادر به تحمل بار اضافی شارژ خودروهای برقی نیست.
با وجود تمامی این مطالب تخمین‌زده می‌شود تا سال ۲۰۲۵ حدود نیمی و تا سال ۲۰۴۰، ۱۰۰ درصد کل خودروهای جدید فروخته‌شده در کشورهای توسعه‌یافته [از جمله کانادا و ایالات‌متحده] را خودروهای برقی تشکیل دهد.
اولیویه ترسکاز مدیر مرکز تحقیقات خودروهای الکتریکی در دانشگاه تورنتو به استار گفت: سه مانع اصلی بر سر راه توسعه خودروهای الکتریکی وجود دارد: هزینه، زیرساخت شهری و مسافت‌های طولانی.
به باور وی، در وهله نخست باید زیرساخت‌هایِ شهریِ شارژِ خودروهایِ برقی، از نوع سطح ۳ را گسترش داد که در عرض ۴۵ دقیقه تا ۸۰ درصد باتری خودروهای برقی را شارژ می‌کند و به راننده امکان طی مسافتی ۲۵۰ کیلومتری را می‌دهد. سپس می‌توان برای افزایش میزان استفاده شهروندان از خودروهای برقی برنامه‌ریزی کرد.
وی معتقد است خودروهای برقی پس از هر شارژ، باید به‌طور میانگین امکان حرکت ۳۵۰ کیلومتری در زمستان را داشته باشند. زیرا باتری خوردوهای برقی در زمستان زودتر خالی می‌شوند.
سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری دولت کانادا در زمینه توسعه خودروهای برقی
مدیر برنامه انرژی پاک کانادا می‌گوید بررسی‌ها در سال ۲۰۲۰ نشان داد با وجود هزینه اولیه بیش‌تر برای خریداران خودروهای برقی، دارندگان این نوع خودروها می‌توانند سالانه بین ۱ تا ۲ هزار دلار در هزینه‌های سوخت و نگهداری صرفه‌جویی کنند. راحتی شارژ در خانه نیز یک امتیاز بزرگ دیگر است.
به گفته وی، از سال ۲۰۱۵ دولت فدرال کانادا بیش از ۱ میلیارد دلار برای مقرون‌به‌صرفه‌تر کردن خودروهای برقی سرمایه‌گذاری کرده و در حال ساخت ایستگاه‌های شارژ بیش‌تری است.
با فراگیرشدن استفاده از خودروهای برقی چه اتفاقی برای جایگاه‌های سوخت می‌افتد؟
بر اساس اعلام وب‌سایت کامپیوتر نتورک (CNET) جنرال موتورز قصد دارد تا سال ۲۰۳۵ به یک برند الکتریکی خالص تبدیل شود و ولوو همین هدف‌گذاری را تا سال ۲۰۳۰ مد نظر قرار داده است. ایالت کالیفرنیا تا سال ۲۰۳۵ و ایالت واشنگتن تا سال ۲۰۳۰ قصد دارند فروش موتورهای احتراقی (بنزینی و گازوییلی) را ممنوع اعلام کنند. مفهوم این تصمیم‌گیری، بی‌مصرف‌شدن بسیاری از جایگاه‌های سوخت است.