الجزیره: منابع غیررسمی از سرمایه‌گذاری ۷۰ میلیارد دلاری ایرانیان مهاجر در کانادا خبر داده‌اند

Screenshot 2023 01 17 204625

مازیار شیبانی‌فر

شرح گزارش:

به گزارش وب‌سایت الجزیره عربی، منابع غیررسمی ایرانی اعلام کرده‌اند در یک سال و نیم گذشته با هدف ثبت شرکت‌ یا خرید املاک و مستغلات، حدود ۷۰ میلیارد دلار از ایران به کانادا منتقل شده است.

بر اساس پیمایشی که «موسسه رصدخانه مهاجرت ایران» وابسته به دانشگاه صنعتی شریف تهران در خرداد ۱۴۰۱ در ایران انجام داده است، بی‌ثباتی اقتصادی، فساد نهادینه‌شده، تحریم‌، بی‌ثباتی قیمت ارز، تورم و شرایط سخت معیشتی مهم‌ترین علت‌های مهاجرت ایرانیان را تشکیل می‌دهد.

این رصدخانه در سالنامه‌ای که انتهای سال ۲۰۲۲ منتشر کرد، گزینه «فرار از وضعیت کنونی» را که پیش‌تر در میان علت‌های مهاجرت ایرانیان قرار نداشت را به فهرست گزینه‌های مورد اشاره در پیمایش خود افزوده است!

یکی از پزشکان جراح که به‌تازگی از ایران مهاجرت کرده است و نخواست نامش فاش شود به وب‌سایت الجزیره گفت: به‌خاطر رنجی که بستگان و دوستانم در تمامی زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، آزادی‌های مدنی و حقوق بشر تجربه کرده‌اند، امیدم [به بهبود شرایط] را از دست دادم. وضعیت کنونی ایران «غیرمنطقی، نامناسب و بسیار خسته‌کننده» است.

بهرام صلواتی رییس رصدخانه مهاجرت ایران به الجزیره گفته است بین‌ سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ هر سال دست‌کم ۸۶ هزار ویزای غیرتوریستی برای ایرانیان صادر شده است. وی تخمین می‌زند مهاجرت هر ایرانی به‌مفهوم خروج دست‌کم ۴۵ هزار دلار از کشور است.

محمد وحیدی راد مدیر انجمن بازرگانی ایران و کانادا معتقد است افزایش ارزش دلار در برابر ریال، با میزان مهاجرت ایرانیان به کانادا و ورود پول به این کشور ارتباط دارد.

وی به الجزیره گفت: از سال ۲۰۱۸ به این سو، کانادا شرایط ورود نیروی انسانی متخصص را دشوارتر کرده است. به‌همین خاطر، مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری و تحصیل در میان ایرانیان افزایش یافته است؛ این دو شیوه مهاجرتی به پول زیادی نیاز دارد.

رییس یک تیم علمی که مراحل مهاجرت دانشجویان از ایران به کانادا و دریافت پذیرش از دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزشی این کشور را انجام می‌دهد، اعلام کرده است متقاضیان مهاجرت معتقدند ویزای تحصیلی در دسترس‌ترین شیوه ترک ایران با هدف جست‌وجوی آینده‌ای بهتر است.

وی یادآور شده است: با اینکه هزینه‌ها در کانادا برای ایرانیان سنگین است، اما هر سال تعداد متقاضیان مهاجرت به این کشور افزایش می‌یابد. زیرا زبان مورد نیاز انگلیسی و چشم‌انداز توسعه روشن است.

بر اساس آخرین آمار موسسه رصدخانه مهاجرت، ایرانیان به حدود ۲۰ کشور مختلف جهان مهاجرت کرده‌اند. در این میان، آمریکا، کانادا، ترکیه، آلمان و انگلیس مقصدهای مورد علاقه ایرانیان به‌شمار می‌روند. البته در سال‌های اخیر ایرانیان توجه خاصی به ترکیه نشان داده‌اند. چنان‌که در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ ایرانیان با هدف مهاجرت ۱۶۶۱ شرکت در این کشور تاسیس کرده‌اند.

فهیمه بهزادی مدیرِ بخشِ مهاجرتِ اقتصادیِ موسسه رصدخانه مهاجرت ایران اعلام کرد در سال ۲۰۲۲ ایرانیان حدود ۳ و نیم میلیارد دلار برای خرید خانه در ترکیه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در همین سال ایرانی‌ها ۲۲ میلیون دلار برای ثبت شرکت‌ در ترکیه هزینه کرده‌اند.

بر اساس پیمایشی که موسسه نظرسنجی گالوپ (Gallup) در پایان سال 2019 انجام داده است، بیش‌تر مهاجران (۷۷ درصد) اعلام کرده‌اند دوست ندارند به سرزمین مادری‌شان برگردند. در بهترین حالت ۷ درصد مهاجران اعلام کرده‌اند علاقمندند به زادگاه‌شان برگردند.

حدود ۱ تا ۳ درصد از مهاجران کشورهای یونان، صربستان، گرجستان، قلمرو فلسطین، پاکستان، چین، کنگو، اندونزی، فیلپین، لهستان، اوکراین، ازبکستان، بوسنی و هرزگوین، عراق، ایران و قزاقستان حاضرند به کشورشان برگردند.

موسسه گالوپ در گزارش دیگری اعلام کرده است کشورهای هم‌سود (اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع) کم‌ترین و منطقه اقیانوسیه بیش‌ترین میزان مهاجرپذیری را دارند.

پس از اقیانوسیه، کشورهای منطقه آمریکای شمالی، جنوب صحرای آفریقا، شورای همکاری خلیج ‌فارس و اتحادیه اروپا از بیش‌ترین مهاجرپذیری برخوردارند. کانادا و ایالات‌متحده در صدر فهرست مهاجرپذیرترین کشورهای جهان قرار دارند.

خاورمیانه (بدون در نظر گرفتن کشورهای شورای همکاری خلیج فارس) در کنار کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا، آفریقای شمالی و کشورهای اروپایی (که جزو اتحادیه اروپا نیستند) کم‌ترین میزان مهاجرپذیری را دارند.

از نظر جمعیت‌شناختی اکنون در سراسر جهان، بزرگسالان (افراد بیش از ۲۵ سال) بیش از دیگر گروه‌های سنی مورد توجه کشورهای مهاجرپذیر قرار دارند. در همین راستا، تحصیلات عامل دیگری است که امتیاز قابل‌توجهی برای متقاضیان مهاجرت به‌همراه می‌آورد.

کسانی که پس از به‌پایان بردن تحصیلات دوره دبیرستان، دست‌کم ۴ سال در دانشگاه درس خوانده‌اند از میانگین امتیازی بالاتری برای مهاجرت برخوردار می‌شوند و از بیش‌ترین احتمال قبولی در بین دیگر گروه‌های آموزشی برخوردارند.

افرادی که از نظر سطح درآمد و ثروت در میان گروه ۲۰ درصدی ثروتمندان جامعه خود قرار می‌گیرند و احتمال برخورداری‌شان از تحصیلات عالی بیش‌تر است، به‌نسبت کسانی که در گروه کم‌درآمد قرار دارند، از احتمال پذیرش به‌نسبت بالاتری برخوردارند. به‌طور کلی، ساکنان مناطق شهری [به‌ویژه شهرهای بزرگ] بیش از ساکنان روستاها، به مهاجرت تمایل نشان می‌دهند.