مازیار شیبانی‌فر
مراسم سال‌روز بزرگ‌داشت و یادبود قربانیان پرواز ۷۵۲ خطوط هواپیمایی اوکراین که ۸ ژانویه ۲۰۲۰ (۱۸ دی ۱۳۹۸) از تهران به مقصد کی‌یف در حال پرواز بود و به وسیله موشک‌های پدافند سپاه نزدیکی فرودگاه امام ساقط شد، به همت انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز PS752، جمعه ۸ ژانویه ۲۰۲۱ در نقاط مختلف کانادا به صورت مجازی و حضوری برگزار شد.
جاستین ترودو نخست‌وزیر دولت فدرال کانادا در پیامی که به مناسبت نخستین سال‌روز فاجعه ساقط‌شدن پرواز ۷۵۲ اوکراین منتشر کرد، در ابتدا ضمن اینکه به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و پارسی به مخاطبان “درود” گفت، اظهار داشت: “ما امروز سال‌روز فاجعه هواپیمایPS752 اوکراین را برگزار می‌کنیم که با شلیک موشک‌های پدافند سپاه ساقط شده است. این تراژدی موجب از دست رفتن جان ۱۷۶ مسافر بی‌گناه شد که ۱۳۸ تن از آنها مقصدشان کانادا بود.”
وی افزود: “دوستان، این اتفاق یک تراژدی ملی است که قلب همه ما را می‌فشارد. اولویت ما حمایت از خانواده‌های قربانیان در این دوران رنج‌آور است. ما در تلاشیم که بیش‌ترین میزان از پاسخگویی و عدالت را برای بازماندگان فراهم کنیم و از پا نخواهیم نشست تا پاسخ و اقدام مورد نیاز و شایسته شما [بازماندگان] را دریافت کنیم.”
ترودو یادآور شد: “[دولت] کانادا به چیزی کم‌تر از پاسخگویی همه‌جانبه و صادقانه دولت ایران، به طور دقیق درباره آن‌چه اتفاق افتاده است، رضایت نخواهد داد. ما هم‌چنان تلاش و پافشاری می کنیم تا به تمامی مستندات و شواهد مربوط، برای پاسخگو کردن [دولت ایران] دست یابیم. ما اطمینان حاصل می‌کنیم که هرگز رنج تحمیل شده بر این عزیزان فراموش نشود و از این رو ۸ ژانویه هر سال را به عنوان روز ملی یادبود قربانیان فجایع هوایی نام‌گذاری کرده‌ایم.”
نخست‌وزیر کانادا تاکید کرد: “به بازماندگان قربانیان این فاجعه اعلام می‌کنم که ما در کنار شما هستیم. ما شما را در این روزهای سخت، در خاطر و قلب‌مان برای همیشه حفظ خواهیم کرد. ما هم‌چنان که از شما حمایت می‌کنیم و در کنارتان می‌مانیم، عزیزان از دست رفته شما را در یاد خواهیم داشت.”
وی در انتها به پارسی گفت: “روح‌شان شاد.”
فرانسوا فیلیپ شمپین وزیر امور خارجه کانادا نیز در سال‌روز یادبود قربانیان هواپیمای اوکراینی گفت: “در این روزها و لحظه‌های دشوار برای خانواده‌ها، دوستان و بستگان قربانیان خواهان آرامش هستم. ما در سال‌روز یادبود قربانیان پرواز ۷۵۲ اوکراین قرار داریم و من حتی نمی‌توانم تصور کنم چه دوران سختی را سپری می‌کنید؛ در دوران قرنطینه‌ای که نمی‌توانید دوستان و خانواده خود را از نزدیک ببیند.”
وی تاکید کرد: “قلب من با شما می‌تپد و تاب‌‌آوری شما را می‌ستایم که به ما اعتماد می‌کنید تا به خاطر شما برای به دست آوردن پاسخی مبارزه کنیم که شایسته و مورد نیاز شما است. پاسخی که برای کانادا و جهان بسیار اهمیت دارد. آن‌چه در گردهمایی امسال از سوی تمامی کشورهای درگیر در پرونده شامل کانادا، اوکراین، انگلستان، افغانستان و سوئد اهمیت زیادی دارد، تاکید بر این نکته است که ما یک‌صدا از دولت ایران پاسخگویی، شفافیت و عدالت برای بازماندگان قربانیان می‌خواهیم.”
وزیر امور خارجه کانادا یادآور شد: “همه ما در کنار شما هستیم و امروز خانواده‌های ما به خاطر شما عزادارند.”
رالف گودیل وزیر سابق کابینه لیبرال‌ها و مشاور ویژه دولت فدرال کانادا در پرونده سرنگونی پرواز ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین در پیامی که به مناسبت سال‌روز این فاجعه منتشر کرد، گفته است: “مارچ سال گذشته، نخست‌وزیر [جاستین ترودو] اختیارات ویژه‌ای به من داد و از من خواست تا به عنوان مسئول ویژه پرونده PS752 فعالیت و به دولت فدرال کمک کنم. این سِمَت در همه سال‌هایی که در دولت مشغول فعالیت بوده‌ام، دشوارترین مسئولیتی است که تاکنون برعهده گرفته‌ام.”
وی ادامه داد: “دشواری این مسئولیت به این خاطر است که شاهد غم و اندوه خانواده‌های قربانیان هستم. چون این اندوه و خشم بسیار واقعی، جریحه‌دارکننده و بی‌پایان است. [معتقدم] تمامی احساس غم و خشم شما به‌حق است. بخشی از وظیفه من منتقل کردن همین احساسات شما به دولت کانادا و کمک به دولت برای اطمینان یافتن از پیدا کردن برترین و موثرترین راه‌های پاسخگو کردن [دولت ایران] است.”
گودیل یادآور شد: “دیدار با شما و شنیدن روایت‌های تک‌تک‌تان برای من افتخار است تا بتوانم عشق و تاثر اعضای خانواده شما را حس کنم که عزیزان‌تان را بی‌رحمانه از شما گرفته‌اند و اینکه صدای گریه‌های‌تان را بشنوم و اندوه و خشم شما برای دستیابی به حقیقت و عدالت را به اشتراک بگذارم.”
مشاور ویژه دولت کانادا در پرونده سرنگونی پرواز ۷۵۲ اوکراین ادامه داد: “ماه گذشته من گزارش خود درباره این پرونده را منتشر کردم. راهی طولانی برای دستیابی به شفافیت، پاسخگویی و عدالت در پیش است. پیام من بسیار روشن است؛ شما و خانواده‌تان برای ما بسیار مهم هستید. همان‌طور که نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه کانادا پیش از من در پیامی تاکید کردند، ما در مسیر پیمودن این راه با شما هستیم. هر اندازه که از نظر انسانی برای دستیابی به حقیقت امکان‌پذیر باشد. حقیقت در مورد این فاجعه باعث خواهد شد آسمان ورای آن صبح بسیار خطرناک و سرنوشت‌ساز سال قبل، روشن شود.”
وی تاکید کرد: “شما شایسته دریافت حقیقتی هستید که موجب آرامش و خاتمه یافتن [پرونده این فاجعه در ذهن‌تان] می‌شود و جهان شایسته و نیازمند یافتن حقیقتی است که موجب فاش‌شدن میزان محافظت از جان ۱۷۶ مسافر بی‌گناه هواپیمای غیرنظامی شود که در موقعیتی غیرمسئولانه و پر خطر و به نحوی بی‌رحمانه و ناخوشایند جان باختند.”
گودیل اظهار داشت: “ما این پرسش را داریم و از تمامی اهرم‌های موجود در قانون‌های کشوری و بین‌المللی استفاده می‌کنیم، برای دریافت پاسخ و درمانی که شایسته آن هستید. ما برای کشاندن پای جامعه بین‌الملل و موسسه‌های مرتبط به پرونده، به انگیزه دستیابی به شفافیت، پاسخگویی و عدالت برای قربانیان پرواز ۷۵۲ می‌کوشیم.”
مشاور ویژه دولت فدرال کانادا تاکید کرد: “امروز، روز یادآوری است؛ برای همه آنهایی که چهره، صدا، خنده، آغوش، زندگی و تمام توانمندی‌شان را از دست دادند. آنها برای همیشه در قلب شما ماندگارند. آنها برای تمام کانادایی‌ها ارزشمندند. دولت کانادا سپاسگزار بسیاری از بازماندگانی است که این کشور را به عنوان خانه و سرزمین اصلی خود برگزیدند. ما مفتخر و سپاسگزاریم.”