دانشجویان تحصیلات تکمیلی اندکی وجود دارند که تجربه و دانش مورد نیاز پرفسور “لی چن” در زمینه پرتوها و مهندسی کامپیوتر را دارند. ژانویه 2020 پرفسور چن موفق شد “پیمان پورمومن” را به عنوان یک گزینه مناسب برای کمک به او در این زمینه تحقیقی پیدا کند. پورمومن ساکن ایران است و اکنون دو سال از زمان قبولی او برای تحصیل در دوره دکتری دانشگاه ساسکاچوان سپری شده، اما اجازه تحصیل او هنوز صادر نشده است.
تاکنون ثبت‌نام مومن سه مرتبه به تعویق افتاده و اکنون دانشگاه دعوتنامه خود را پس گرفته است. مومن که دانش‌آموخته مهندسی کامپیوتر از دانشگاه امیرکبیر است، می‌گوید: “نابود شدم. یک و سال و نیم از زندگی من هدر رفته و این کابوس تمام نشدنی است.”
در وب‌سایت وزارت مهاجرت کانادا آمده شده متوسط زمان صدور اجازه تحصیل 13 هفته است، اما برخی از دانشجویان ایرانی می‌گویند دو سال است در انتظار صدور اجازه تحصیل هستند.
مومن می‌گوید: “ما از مقام‌های کانادایی می‌خواهیم که روند صدور اجازه تحصیل را سرعت دهند و تبعیض علیه دانشجویان ایرانی را متوقف کنند. ما در حال از دست دادن فرصت‌های تحصیلی هستیم و ممکن است دانشگاه‌ها به دلیل صادرنشدن اجازه تحصیل با ما همکاری نکنند.”
پرفسور چن معتقد است حضور مومن می‌تواند کمک بزرگی باشد. زیرا او تجربه‌های بسیار خوبی دارد. پرفسور چن 350 هزار دلار حمایت مالی برای پروژه تحقیقی خود دریافت کرده است و دانشجویان قوی همانند مومن می‌توانند نقشی کلیدی در موفقیت پروژه او داشته باشند.
تعداد درخواست‌های صدور اجازه تحصیل از ایران از 7336 مورد در سال 2017 به بیش از 19 هزار و 500 نفر در سال 2019 رسید، اما در سال گذشته تعداد درخواست‌ها به حدود 15 هزار و 700 مورد رسید. در هفت ماه نخست سال جاری بیش از 12 هزار و 800 نفر درخواست صدور اجازه تحصیل از سوی دانشجویان ایرانی ثبت شده است.
بیشتر این درخواست‌ها مربوط به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری است. تا پایان سپتامبر امسال، حدود 3 هزار و 200 اجازه درخواست تحصیل دانشجویان ایرانی در انتظار تصمیم‌گیری بوده‌اند.
مدت زمان طولانی بررسی درخواست‌ها تنها موضوعی نیست که دانشجویان ایرانی را آزرده خاطر می‌کند، بلکه افزایش درصد رد درخواست‌ها دیگر دل‌نگرانی آنها است. جدیدترین اطلاعات اداره مهاجرت نشان می‌دهد درصد رد درخواست‌های دانشجویان ایرانی از 22 درصد در سال 2017 به 46 درصد در سال جاری رسیده است.
این میزان برای درخواست‌های صدور اجازه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد بیشتر است و در سال جاری 53 درصد درخواست‌های ایرانیان برای تحصیل در این مقطع رد شده است.
“آریان سلطانی” 29 ساله است و مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی نرم‌افزار دارد. می 2019 دانشگاه شربروک به وی پذیرش داده است. با این وجود، هنوز اجازه تحصیل او صادر نشده و به همین خاطر مجبور است تحصیل خود را به‌صورت از راه دور آغاز کند.
سلطانی می‌گوید تمرکز بر روی تحصیل با وجود مشکلات مربوط به صدور اجازه تحصیلی و مشکلات مالی دشوار است و تاکید می‌کند: “به کمک‌هزینه تحصیلی خود دسترسی ندارم، چون در خارج از کانادا زندگی می‌کنم. به استاد راهنمای خود گفتم تا زمان صدور ویزا از پس‌اندازم استفاده می‌کنم، اما پس‌انداز من مدت‌ها پیش تمام شده است.”
“رمی لَری‌ویر” سخنگوی وزارت مهاجرت می‌گوید بررسی مدارک شهروندان برخی کشورها از جمله ایران مشکل‌تر از سایر افراد است. زیرا دسترسی به مستندات با دشواری بیشتری همراه است و زمان بیشتری طلب می‌کند.
مریم ستاری که 31 ساله است و مشکل مشابهی دارد و از سپتامبر 2019 در انتظار صدور اجازه تحصیل در مقطع دکتری در کبک به‌سر می‌برد، می‌گوید: “در حساب کاربری نوشته شده است همچنان در حال بررسی درخواست من هستند و متاسفانه تاریخ دقیقی برای اعلام تصمیم مشخص نشده است.”