طی چند روز گذشته برگزار نشدن انتخابات ریاستجمهوری ایران در کانادا، با بازتاب گستردهای از سوی رسانههای فارسیزبان و فضای مجازی مواجه شده است.
این خبر که بازتاب گستردهای داشته، در برخی از رسانهها با این عنوان منتشر شده که دلیل برگزارنشدن انتخابات ریاستجمهوری ایران در کانادا، به خاطر تصمیم دولت فدرال بوده است و بهگونهای این خبر را منتشر کردهاند که انگار این اتفاق یک تصمیم سیاسی از سوی دولت کانادا، به منظور اعتراض به حکومت جمهوری اسلامی ایران بوده، اما ببینیم اصل ماجرا چه بوده است.
جمعه گذشته خبرگزاری ایرنا در گفتوگویی با «سید اسماعیل موسوی» سخنگوی ستاد انتخابات کشور با اشاره به اقدامهای وزارت کشور و وزارت امور خارجه ایران برای برگزاری انتخابات در سایر کشورها گفت: “از طریق نمایندگی دایم ایران در نیویورک با سفیر کانادا در سازمان ملل برای برگزاری انتخابات دوره سیزدهم ریاستجمهوری در کشور کانادا تماس گرفته شد. به درخواست سفیر کانادا، یادداشتی در این زمینه از سوی وزارت امور خارجه تنظیم و برای تحویل به دولت کانادا به سفارت سوییس به عنوان حافظ منافع کانادا در تهران تحویل داده شد.”
وی افزود: تاکنون پاسخ درخور از سوی دولت کانادا در راستای برگزاری مستقیم انتخابات ریاستجمهوری در این کشور دریافت نشده است. با توجه به محدودیت زمانی و عدم امکان اعزام عوامل اجرایی از سوی وزارت امور خارجه، امکان برگزاری انتخابات به صورت مستقیم
[در کانادا] فراهم نشده است. با هماهنگیهای به عمل آمده با دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن، پیشبینی لازم برای حضور ایرانیان مقیم کانادا در یکی از شهرهای مرزی آمریکا و کانادا انجام شده است.”
لازم به یادآوری است که برگزار نشدن انتخابات ریاستجمهوری ایران، اقدام سیاسی از سوی دولت فدرال نیست، بلکه از نظر قانون کانادا، برگزاریانتخابات کشورهای خارجی تنها در محل نمایندگی این کشورها مجاز است. با توجه به اینکه از سال ۲۰۱۲ ایران دفتر نمایندگی ندارد، کانادا نمیتواند امکان برگزاری انتخابات ایران را فراهم کند. در دورههای قبلی انتخابات ریاستجمهوری نیز دولت کانادا پاسخ مشابهی را به مقامهای ایرانی داده بود.
به گزارش خبرگزاری مهر در سال 2017 “محمدجواد ظریف” وزیر امور خارجه ایران در تماسی تلفنی با همتای کانادایی خود “کریستیا فریلند” درباره برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ایران در کانادا، با توجه به نبود رابطه دیپلماتیک میان دو کشور، گفتوگو کرد.
ظریف با توجه به علاقه مهاجران ایرانی به مشارکت در تعیین سرنوشت آینده کشورشان از همتای خود خواست تا شرایط برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در کانادا را فراهم کند.
وزیر امور خارجه کانادا در این باره گفته بود: “دولت کانادا بهخوبی از اهمیت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران برای مهاجران ایرانی آگاه است، اما با توجه به شرایط کنونی و نبود رابطه سیاسی میان دو کشور و مجموعه مقررات کانادا برای برگزاری انتخابات برای سایر اتباع خارجی برخی از مسایل فنی باید مورد بررسی قرار بگیرد.”
در آن زمان، یک هیات سیاسی از سوی وزارت امور خارجه کانادا در تهران حضور یافت تا راههای برقراری روابط دو جانبه میان تهران و اتاوا را مورد بررسی قرار دهد.
لازم به تاکید است که چنین امکانی در سال ۲۰۱۷ به وجود نیامد و ایرانیان کانادا برای رای دادن به یکی از شهرهای آمریکا نزدیک به مرکز کانادا مراجعه کردند. مشکلات سیاسی و دیپلماتیک میان کشورهای کانادا و ایران همچنان به قوت خود باقی است.