اسراییل از سوی ایران به عنوان مسئول خرابکاری دوشنبه در تاسیسات هستهای نطنز معرفی شد. بر اثر این حمله تعدادی از سانتریفوژهای این مرکز آسیب دید. این حمله میتواند بر مذاکرات احیای برجام تاثیر منفی بگذارد و آشکارکننده جنگ پنهان بین دو کشور است.
اسراییل مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است. به صورت سنتی این کشور بهندرت مسئولیت عملیاتهای انجام شده توسط موساد یا واحدهای مخفی نظامی خود را برعهده میگیرد. با این حال، رسانههای اسراییلی گزارش کردند این کشور هماهنگی حمله سایبری را برعهده داشته که باعث قطع برق تاسیسات هستهای نطنز شده است.
هنوز ماهیت این حمله و میزان خسارت وارد شده مشخص نیست، اما یکی از مقامهای سابق ایرانی گفته این حمله باعث آتش سوزی شده و یکی از سخنگویان دولت ایران گفته شاید انفجار کوچکی رخ داده است.
این حمله به روابط ایالات متحده و اسراییل آسیب خواهد زد. زیرا هم اکنون دولت بایدن مشغول مذاکره در وین برای بازگشت به برجام است و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل، تعهد داده است به هر قیمتی از احیای برجام جلوگیری کند.
نتانیاهو دوشنبه گذشته با لوید آستین وزیر دفاع ایالات متحده، در اسراییل دیدار کرد و در کنفرانس خبری مشترک گفت: “سیاست من به عنوان نخستوزیر روشن است. من هرگز به ایران اجازه نمیدهم به توانایی هستهای برای نابودی اسراییل دست پیدا کند. اسراییل از خود در برابر تروریسم و هجوم ایران دفاع خواهد کرد. آستین از اظهار نظر درباره تاثیر حمله نطنز بر مذاکرات بازگشت به برجام خودداری کرد.
یکی از فرماندهان سابق سپاه پاسداران گفته این حمله باعث ایجاد آتشسوزی در تاسیسات شده است و او در ادامه خواستار ارتقای امنیت این مجموعه شد. سرلشکر محسن رضایی نیز گفت دومین حمله به نطنز در یک سال نشاندهنده میزان جدیبودن خطر نفوذ است.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: “انتقام از اسراییل پاسخ حمله به نطنز است و از مسیر مناسب به آنها پاسخ خواهیم داد.” وی تاکید کرد سانتریفوژهای نسل اول در این حمله آسیب دیدهاند.
بهنظر میرسد میزان آسیب به تاسیسات زیاد بوده است. زیرا بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی هنگام بازدید از محل خرابکاری از ارتفاع هفت متری به پایین افتاده و دو پای او شکسته است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران هشدار داد نطنز با استفاده از ابزارهای پیشرفتهتر بازسازی خواهد شد که میتوانند با سرعت بیشتری غنیسازی انجام دهند. او گفت: “صهیونیستها میخواستند از مردم ایران به دلیل موفقیت در مسیر برداشتن تحریمها انتقام بگیرند، اما ما اجازه نخواهیم داد و از صهیونسیتها انتقام میگیریم.” علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران، گفته این اقدام خرابکارانه باعث توقف غنیسازی اورانیوم نشده است.
تاسیسات هستهای نطنز در گذشته نیز مورد حمله قرار گرفته است. در سال 2010 سانتریفوژهای این مجموعه بر اثر حمله ویروس استاکسنت آسیب دیدند. بسیاری باور دارند این ویروس توسط اسراییل و آمریکا ایجاد شده بود. همچنین جولای 2020 انفجاری در محل مونتاژ سانتریفوژهای پیشرفته این تاسیسات رخ داد که به گفته مقامهای ایرانی اقدامی خرابکارانه بوده است.
ایران هم اکنون در حال ساخت دوباره این تاسیسات در دل کوه است و اسراییل را عامل این حمله و ترور سعید فخریزاده میداند. اسراییل به نیروهای ایرانی و تجهیزات آنها در سوریه نیز حمله کرده و مظنون اصلی حمله به کشتی ایرانی ساویز در دریای سرخ است.
نتانیاهو در هفتههای گذشته بارها از ایران به عنوان تهدیدی بزرگ یاد کرده است. او متهم به فساد است و سعی دارد قدرت را در دستان خود نگهدارد.