رد صلاحیت گسترده داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 که موجب شد تا چهره‌های اصلی و شاخص مورد نظر جبهه اصلاحات حذف شوند، نوعی دو دستگی در بین اصلاح‌طلبان به وجود آورد؛ به این ترتیب که گروهی از آنها اعتقاد به شرکت‌نکردن در انتخابات داشتند و گروهی دیگر بر این باور بودند که همچنان باید در انتخابات شرکت کرد.
زهرا رهنورد که در حصر خانگی به‌سر می‌برد، جزو کسانی است که گفته بود “جمهوریت در جمهوری اسلامی ایران در حال سلاخی و حذف کامل است.”
میرحسین موسوی نیز که همچنان در حصر خانگی به سر می‌برد در بیانیه‌ای نظر خود را چنین اعلام کرد: “در صورت تداوم بدعت نظارت استصوابی عنوان جمهوری اسلامی ایران در زمانی نه‌چندان دور بی‌معنا خواهد شد. ضمن احترام به همه هموطنان، در شرایط چنین ناپایدار و پر ابهام بنده به‌عنوان یک همراه کوچک، در کنار کسانی خواهم ایستاد که از انتخابات‌های تحقیرآمیز و مهندسی‌شده به جان آمده‌اند. کسانی که حاضر نیستند تسلیم تصمیمات پشت پرده‌ای برای آینده کشور بشوند. به‌طور قطع یکی از مهم‌ترین پوسترهای سیاسی کشور عزیزمان دروغ ممنوع بود و دور نیست که در آینده نزدیک محکومیت تصمیمات دزدکی و پنهانی موضوع بحث‌های خانه و بازار و فضای مجازی در سراسر کشور شود.”
پیام سیدمحمد خاتمی به کنگره حزب جوانان که اعلام کرده بود: “در این فضای سرد و فسرده در حالي كه جامعه ما نیاز به نشاط و اميد و اشتياق به شركت در عرصه سرنوشت دارد، اميدوارم اين حزب و همه… بتوانند در اين برهه حساس، مسئوليت خود را نسبت به ميهن و مردم، به درستی بشناسند.”
این پیام آقای خاتمی از سوی گروهی تعبیر به شرکت در انتخابات در مقابل بیانیه آقای موسوی شد. البته مجمع روحانیون مبارز به رهبری محمد خاتمی و موسوی خویینی‌ها به‌طور رسمی اعلام کرده بود که هیچ نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران ندارد.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، دیگر گروه روحانیون اصلاح‌طلب، نیز پس از رد صلاحیت گسترده نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کرده بود که انتخابات پیش رو انتخاباتی “فرمایشی” خواهد بود. حزب اتحاد ملت نیز در اعتراض به رد صلاحیت نامزدها اعلام کرد که در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نامزدی ندارد.
در کنار این افراد، مهدی کروبی نیز که در حصر خانگی قرار دارد، شرکت در انتخابات را مورد توجه و تاکید قرار داد. حسین کروبی در پاسخ به اینکه آیا پدرش نظری درباره حمایت از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دارد، اظهار کرد: “با پدرم در این باره صحبت کردم و ایشان گفتند ما در آستانه انتخاباتی قرار گرفته‌ایم که با رد صلاحیت‌های بی‌سابقه مواجه شده و این تصور را پرورانده است که جریانی کوچک که هیچ مقبولیتی در مردم ندارد، قصد دارد اندک باقی‌مانده جمهوریت نظام را از بین ببرد.”
وی از قول پدرش تاکید کرده بود: “در چنین شرایطی عده‌ای از دلسوزان و نیک‌خواهان مردم این سرزمین تصمیم دارند با عدم شرکت پاسخ این تحقیر ملی را بدهند؛ عده‌ای هم راه‌حل را در مشارکت‌کردن به منظور مقاومت در برابر این صحنه‌آرایی و اعتراض به چنین تحقیر ملی می‌بینند. هرکدام از این دو دسته استدلال های خود را دارند، اما آنچه مهم است اینکه هر دو زخم و درد مشترک دارند. من مصرا از نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان و چهره‌های ملی و مذهبی می‌خواهم بدون فوت وقت هرچه سریع‌تر مسیر اتحاد این زخم‌خوردگان را فراهم کنند و با معرفی نامزد اصلاح‌طلبی که مقبولیت بیشتری دارد، در این راستا گام بردارند.”
محمد عطریانفر عضو حزب کارگزاران سازندگی ضمن بیان اینکه تا زمانی که موضوع مردم‌سالاری و حاکمیت و نقل و انتقال قدرت در سطح نخبگان است ما نمی‌توانیم چشم از انتخابات فرو ببندیم، از عبدالرضا همتی به عنوان گزینه مورد نظر این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 یاد کرد و اظهار امیدواری کرد در هفته منتهی به انتخابات یکی از دو نامزد اصلاح‌طلب به نفع دیگری کنار برود.
غلامحسین کرباسچی به عنوان دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی نیز تاکید کرده است که حضور مردم در انتخابات از بیشترین اهمیت برخوردار است.
بهزاد نبوی رییس نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان نیز در یک سخنرانی ضمن درخواست از مردم برای شرکت در انتخابات گفت: “خواهش من این است که برای نجات ایران و برای این که کشور دچار سرنوشتی نشود که راه برگشت نداشته باشیم، در انتخابات شرکت کنید. در هر انتخاباتی که مردم حضور پیدا نکرده‌اند، پیش‌تر هم شکست خورده‌ایم و الان هم اگر مردم حضور پیدا نکنند، شکست خواهیم خورد.”
لازم به یادآوری است که اصلاح‌طلبان پیش از آغاز بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 عزم‌شان را جزم کردند تا از فرد مشخصی حمایت کنند و به این ترتیب بار دیگر به مدیریت اجرایی کشور بازگردند. در این راه، آنها بهمن 1399 اقدام به ایجاد “نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان” کردند.
با فعالیت کارگروه تعامل، شامل ۵ عضو برگزیده شورای هماهنگی جبهه اصلاحات (زهرا شجاعی، حسین کمالی، فرج کمیجانی، جواد امام و محمود صادقی) و ۴ عضو برگزیده سید محمد خاتمی (سید عبدالواحد موسوی لاری، بهزاد نبوی، حسین مرعشی و محسن امین‌زاده) تشکیل شد و اعضای کارگروه 9 نفره معیارها و اولویت‌های انتخاب اشخاص حقیقی برای عضویت در نهاد اجماع‌ساز را تدوین کردند.
در نهایت 15 نفر به عنوان اعضای این نهاد معرفی شدند؛ بهزاد نبوی، سیدحسین مرعشی، محسن امین‌زاده، محمدرضا جلایی‌پور، سیدحسن رسولی، سیدسراج‌الدین موسوی، محسن میردامادی، سیدمعروف صمدی، محمود صادقی، فخرالسادات محتشمی‌پور، علیرضا علوی‌تبار، عماد بهاور، اسماعیل گرامی‌مقدم، فاطمه سعیدی و بدرالسادات مفیدی.
نشست نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان برای حمایت این جبهه از عبدالناصر همتی یا محسن مهرعلیزاده دو نامزد اصلاح‌طلب رقابت‌های ریاست‌جمهوری برگزار شد. بر اساس نظرسنجی‌هایی که اصلاح‌طلبان انجام داده بودند عبدالناصر همتی در نظرسنجی‌ها از مهرعلیزاده پیش‌تر بود. البته هیچ‌کدام از این دو نامزد، موفق نشدند نظر مثبت این نهاد را به خود جلب کنند.
در حالی که تنها 3 روز تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 باقی‌مانده است، جبهه اصلاحات به معرفی نامزدی واحد دست نیافته است. بر اساس نظرسنجی موسسه “کیو” پس از مناظره سوم حدود 50.9 درصد به رییسی، 4.5 درصد به رضایی، 4.3 درصد به همتی، ۲ درصد به زاکانی، 1.6 درصد به جلیلی، 1.3 درصد به قاضی‌زاده هاشمی و 0.2 درصد به مهرعلیزاده نظر مثبت داده‌اند.
