بر اساس گزارش تلویزیون دولتی ایران، این کشور از امروز سه‌شنبه به‌صورت رسمی دسترسی بازرسان بین‌المللی به تاسیسات هسته‌ای‌اش را محدود کرد. این تصمیم ایران تلاشی برای فشار بر کشورهای اروپایی و دولت بایدن برای بازگشت به برجام و برداشتن تحریم‌های اقتصادی است.
این تحول نشان می‌دهد تغییر سیاست‌های دوران ترامپ و بازگشت به توافق هسته‌ای تا چه اندازه برای بایدن دشوار است. برجام مهم‌ترین توافق‌نامه به امضا رسیده از زمان انقلاب اسلامی میان ایران و قدرت‌های جهانی است.
جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد قانون مجلس در این زمینه از امروز اجرایی شده است و تاکید کرد این کشور دیگر تصاویر دوربین‌های نظارتی را در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار نمی‌دهد.
وی تاکید کرد: “آنها هیچ‌گاه دسترسی زنده به تصاویر نداشتند و تصاویر با فاصله 24 ساعت تا یک هفته در اختیار آنها قرار می‌گرفت. از این پس تصاویر ضبط شده تنها در اختیار ایران باقی خواهد ماند.”
سازمان انرژی اتمی تعهد داده است که تصاویر ضبط شده را به مدت سه ماه نگهداری کند و در صورت برداشته‌نشدن تحریم‌ها فیلم‌ها را پاک خواهد کرد. ایران پیش‌تر از توقف اجرای پروتکل الحاقی خبر داده بود.
این پروتکل اختیارات بیش‌تری به بازرسان سازمان ملل برای نظارت بر تاسیسات و برنامه هسته‌ای ایران می‌داد. ایران در هفته‌های اخیر گامهایی برای فاصله‌گرفتن از برجام برداشته است تا بر واشنگتن فشار وارد کند. این کشور غنی‌سازی 20 درصدی اورانیوم را آغاز کرده و سانتریفیوژهای پیشرفته خود را دوباره به راه انداخته است.
علی ربیعی سخنگوی دولت امروز سه‌شنبه یادآور شد 148 سانتریفیوژ پیشرفته نسل IR2 در تاسیسات فردو نصب شده‌اند و به آنها گاز تزریق شده است. به این ترتیب، تعداد سانتریفیوژهای فعال به 492 دستگاه می‌رسد و قرار است 492 سانتریفیوژ دیگر نیز ماه آینده نصب شود.
وی یادآور شد دو آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر نیز در تاسیسات هسته‌ای این کشور فعال شده‌اند. این مقام دولتی ایران از ارایه جزییات بیش‌تر در این زمینه خودداری کرد.
رهبر ایران دوشنبه گذشته اعلام کرد این کشور تسلیم فشار ایالات متحده نخواهد شد. او تاکید کرد ایران در صورت نیاز تا 60 درصد غنی‌سازی انجام خواهد داد، اما تاکید کرد ایران به سمت سلاح هسته‌ای نخواهد رفت. تهران مدت‌ها است اصرار دارد برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است و برای بهره‌گیری در زمینه تولید انرژی و تحقیقات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دولت بایدن اعلام کرده است آماده گفت‌وگو با ایران و قدرت‌های جهانی درباره بازگشت به برجام است. ظریف نیز در پاسخ گفته است در حال بررسی امکان برگزاری یک جلسه غیر رسمی با طرف‌های برجام و دعوت از آمریکا برای شرکت در آن است. هم‌چنین ایالات متحده از پیگیری بازگشت تحریم‌های سازمان ملل [بر اساس مکانیزم ماشه] انصراف داده و محدودیت سفرهای دیپلمات‌های ایرانی در آمریکا را کاهش داده است. ربیعی از این اقدام‌ها استقبال کرد، ولی آنها را بسیار ناکافی دانست.
بر اساس توافق موقت میان ایران و آژانس انرژی اتمی، تعداد بازرسان این سازمان در ایران کم نخواهد شد، اما آنها دیگر اجازه بازرسی سرزده را نخواهند داشت و آژانس نیز دیگر به دوربین‌های نظارتی نصب شده دسترسی ندارد.
