یکی از معروف‌ترین هنرمندان ایرانی [آیدین آغداشلو] متهم به آزار جنسی شده و این اتفاق موجی در جامعه ایرانیان تورنتو ایجاد کرده است. بسیاری از ایرانیان تورنتو معتقدند که اکنون نه تنها لحظه‌ای حیاتی برای جنبش در حال ظهور #من‌هم ایران است، بلکه فرصتی برای رهبران جامعه ایرانیان خارج از کشور محسوب می‌شود تا در مقابل فرهنگی قدم علم کنند که باعث شده است مجرمان در تمامی سطوح قدرت از مجازات در امان بمانند.
به گزارش ژورنال ایرانیان کانادا، روزنامه نیویورک تایمز ماه گذشته گزارشی منتشر کرد که در آن آیدین آغداشلو 80 ساله، یکی از نقاشان معاصر برجسته ایران، متهم به بدرفتاری جنسی شده بود. در این گزارش مصاحبه با سیزده زن آورده شده است که ادعاهای برخی از آنها به 3 دهه گذشته بازمی‌گردد. 19 تن از 45 فردی که نیویورک تایمز با آنها مصاحبه کرده به او لقب “هاروی واینستین ایران” داده‌اند. این اتهام‌ها هنوز ثابت نشده‌اند و دادگاهی نیز به آنها رسیدگی نکرده است.
وکیل آغداشلو در ای‌میل خود خطاب به سی‌بی‌سی نوشته است که این هنرمند در حال حاضر نمی‌تواند در این خصوص اظهارنظر کند، ولی در آینده نزدیک بسیاری از جزییات نادرست گزارش نیویورک تایمز را رد خواهیم کرد. با این حال، اخبار اتهامات وارده باعث شده است تا تعداد زیادی از ایرانیان تورنتو خواستار قطع رابطه جشنواره تیرگان، بزرگ‌ترین جشنواره هنر و موسیقی [خارج از] ایران در جهان، با آغداشلو شوند.
آغداشلو در سال‌های گذشته چندین بار در این جشنواره حاضر شده است. مهشید یسایی کارآفرین 34 ساله اهل تورنتو می‌گوید: “بسیاری از ایرانیان کانادا نگاه مثبتی به تیرگان دارند. اکنون لحظه مهمی برای تیرگان است تا نشان دهد که واقعا چه نوع سازمانی است. آیا سازمانی برآمده از مردم و برای مردم است یا سازمانی است که تنها به به پول فکر می‌کند؟.”
یسایی یکی از 850 هنرمند، فعال، دانشگاهی و اعضای جامعه ایرانیان کانادا است که از برگزارکنندگان جشنواره خواسته‌اند با آغداشلو قطع همکاری کنند. این درخواست به شکل خاص مدیر جشنواره مهرداد آرین نژاد را خطاب قرار داده است. آرین نژاد در سال جاری با گوینده معروف رادیو سی‌بی‌سی ژیان قمشی شریک شد و رسانه رُک را بنیان‌گذاری کرد.
قمیشی در سال 2016 از اتهام آزار و اذیت جنسی تبرئه شده است. با این حال، فرناز فصیحی نویسنده گزارش نیویورک‌تایمز درباره آغداشلو می‌گوید ایرانی-آمریکایی‌های شناخته‌شده به او گفته‌اند که آقای آرین‌نژاد بدون اینکه درباره بدنامی و سابقه رسوایی‌های ژیان قمیشی به آنها چیزی بگوید برای شرکت دادن وی در گفت‌وگوها لابی کرده است.
آرین نژاد در بیانیه کتبی خود به سی‌بی‌سی نیوز نوشت: “تصمیم برای بنیان‌گذاری شرکت رُک با ژیان قمشی آسان نبود و شرکت هیچ ارتباطی با تیرگان ندارد. ژیان اشتباه‌هایی داشته است، اما من معتقدم که باید به افراد فرصتی دوباره داد. من اعتقادی به فرهنگ قطع ارتباط و همکاری ندارم. در زمینه ارزش‌های شخصی نیز همواره خود را وقف فعالیت‌های داوطلبانه در حوزه حقوق زنان و عدالت جنسیتی کرده‌ام و همواره بدرفتاری و خشونت جنسی را به شدت محکوم کرده‌ام.”
دفتر جشنواره تیرگان نیز اعلام کرده است هر گونه بدرفتاری جنسی را محکوم می‌کند و هیچ‌گاه آزار و تبعیض را تحمل نخواهد کرد. این سازمان به سی‌بی‌سی گفت: “ما هم نگران اخبار مربوط به جنبش #من هم در ایران هستیم و به دقت اخبار در این زمینه را پیگیری می‌کنیم. سیاست ما همواره دوری از مسایل بحث‌برانگیز بوده است تا بتوانیم محیطی امن و دوستانه برای بازدیدکنندگان فراهم بیاوریم.” مدیران جشنواره به پرسش سی‌بی‌سی درباره قطع همکاری با آغداشلو پاسخ ندادند.
با اینکه اتهام‌ها علیه آغداشلو اثبات نشده است، برخی می‌گویند که ادامه همکاری تیرگان با او اعتماد به این رخ‌داد فرهنگی را از بین خواهد برد. سمیرا بنی‌هاشمی به سی‌بی‌سی گفت: “در خصوص حمایت از جشنواره تردید خواهم داشت و باید صادقانه بگویم که این تنها جشنواره از این نوع است که در خارج از ایران برگزار می‌شود.”
محمود عظیمایی یکی از فعالان ایرانی ساکن تورنتو، اظهار داشت: “من و بخشی از جامعه ایرانیان انتظار داشتیم که تیرگان و رهبران جامعه ایرانیان هم‌دردی خود با قربانیان را نشان دهند و تا زمان مشخص شدن نتیجه اتهامات همکاری خود با آغداشلو را معلق کنند.”
وی تاکید کرد: “این اتفاق، گفت‌وگویی جدید در خصوص مفهوم رضایت و مخالفت کردن را آغاز کرده است و به ما یادآوری می‌کند که مجرمان می‌توانند افراد برجسته و محترم جامعه باشند. این بدرفتاری‌های جنسی تنها در مورد رابطه جنسی نیست و به اعمال قدرت ربط دارد.”
آزاده پیرعظیمیان نقاش و مدرس 40 ساله بزرگ شده در ایران می‌گوید که آزار جنسی بخشی از زندگی روزمره در ایران است. او می‌گوید: “صادقانه می‌گویم که اتفاقی روزمره بود. هر روز صحبت‌هایی ناخواسته می‌شنیدم، بدون اجازه بدنم لمس می‌شد و به من گفته می‌شد که به نوعی مسئول این اتفاقات هستم. پیش از آمدن به کانادا فقط با کلمه تجاوز آشنا بودم و دسته‌بندی‌هایی مثل آزار جنسی و خشونت جنسی وجود نداشت.”
جنبش #من‌هم در چند ماه گذشته در ایران قدرت گرفته است، اما سِرِنا سهراب استاد دانشگاه صنعتی آنتاریو می‌گوید امیدوار است توجه بیش‌تری به افرادی شود که به‌دلیل جلوگیری از مواجه شدن با تجربه آزار جنسی در محیط کار، تصمیم گرفته‌اند کار نکنند. با این حال، او در خصوص آغداشلو اظهار داشت تا زمانی که این پرونده باز است، نباید سریع نتیجه‌گیری کنیم.”
یسایی معتقد است که اتهام‌ها علیه فردی همانند آغداشلو به ما یادآوری می‌کند که افراد قدرتمند نیز باید پاسخگو باشند. او به سی‌بی‌سی گفت: “اگر استانداردها را برای افراد قدرتمند و آشنایان خود اجرا نکنیم، رفتاری را تقویت می‌کنیم که نمی‌خواهیم آن را در جهان ببینیم. من می‌خواهم که نسل بعدی از وجود چنین رفتارهایی بسیار متعجب شود و فکر می‌کنم که واکنش امروز ما تعیین‌کننده نحوه زندگی نسل بعدی باشد.”
