برخی از کانادایی‌های ایرانی‌تبار احساس شهروند درجه دوم‌بودن دارند

3269

canada flag

شرح گزارش:

کارفرمای آمریکایی امیر ابوالحسنی از او خواست تا به کارولینای شمالی نقل مکان کند. ابوالحسنی در پاسخ به این درخواست منزل خود در ساسکاتون را فروخت، اما در فرودگاه کلگری اجازه عبور خانواده او از مرز صادر نشد.

ماموران گمرک و حفاظت مرزی ایالات‌متحده به ابوالحسنی گفتند علت جلوگیری از ورود به ایالات‌متحده، سربازی [اجباری] بیش از یک دهه گذشته او در سپاه پاسداران عنوان شده است. با توجه به این موضوع، خانواده ابوالحسنی مورد بازرسی تکمیلی قرار گرفت. ماموران مرزی مصاحبه‌ای طولانی با آنها انجام دادند و اموال آنها از جمله تلفن‌های همراه و حساب کاربری آنها در شبکه‌های اجتماعی را بازرسی کردند.

ابوالحسنی می‌گوید: «انگار ما کانادایی نیستیم و زندگی و رنج کشیدن ما برای کسی مهم نیست. آیا من به اندازه کافی کانادایی نیستم؟ اضطراب ارتباط با سازمانی تروریستی بسیار آزاردهنده است.»

دولت ترامپ در سال ۲۰۱۹ سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد. ابوالحسنی می‌گوید تمام مردان ایرانی بالای ۱۸ سال باید خدمت سربازی اجباری را در یکی از نهادهای نظامی سپری کنند.

او می‌گوید: «سپاه یکی از بزرگ‌ترین نهادهای نظامی است و از هر سه مرد ایرانی، یک نفر خدمت سربازی‌اش را در سپاه می‌گذراند. سربازی‌نرفتن باعث می‌شود فرد از گرفتن گذرنامه یا برخی خدمات دولتی محروم شود و در برخی موارد مجازات‌های سنگین‌تری در پی دارد. من ۵۰۰ نفر دیگر را می‌شناسم که ۱۵۰ نفرشان کانادایی‌های ایرانی‌تبار هستند و با مشکلی مشابه مواجهند.»

سی‌بی‌سی با ۱۵ تن از ایرانیان کانادا مصاحبه کرده است که همگی مشکلی مشابه دارند و هنگام سفر به کشورهای دیگر به‌علت کمک به یک سازمان تروریستی، بازداشت شده‌اند. همه این افراد احساس می‌کنند شهروند درجه دوم هستند.

ابوالحسنی گفت مامور کنترل مرزی گفت: همسرم نمی‌تواند وارد ایالات‌متحده شود. زیرا ممکن است من به او آموزش نظامی داده باشم. در دو ماه آموزش نظامی، تنها ۳ روز اسلحه به‌دست گرفتم و فقط ۴ گلوله شلیک کردم. فکر می‌کنم یک نوجوان آمریکایی گلوله‌های بیش‌تری شلیک کرده است.»

ابوالحسنی 41 ساله نگران از دست دادن شغل خود است. وی تقاضای با آنکه درخواست روادید آمریکا داده همچنان نگران است. زیرا کسانی را می‌شناسد که از سال ۲۰۱۹ منتظر صدور روادید هستند. وی تاکید می‌کند: «ما کانادایی واقعی محسوب نمی‌شویم. هنگامی که نام شما در مرز ایالات‌متحده در فهرست سیاه می‌رود در سفر به کانادا یا سایر کشورهای متحد واشنگتن متوقف خواهید شد.»

مریم قاسمی استادیار دانشگاه واترلوو برای شروع دوره فرصت مطالعاتی در دانشگاه آگوستا جورجیا برای یکم آگوست برنامه‌ریزی کرده بود. با این حال دفتر مرزی رینبور بریج نیاگارا فالز آنتاریو از صدور روادید تی‌ان برای او خودداری کرد.

وی گفت: «ماموران مرزی حساب‌های کاربری اعضای خانواده من در شبکه‌های اجتماعی را بررسی و بی‌علت ما را تا خودرومان همراهی کردند. آنها گفتند داشتن گذرنامه یک کشور به معنای داشتن ملیت آن کشور نیست. زیرا پیشینه دیگر دارم؛ من کانادایی نیستم. این سخنان بسیار توهین‌آمیز بود.»

ایالات‌متحده نامه رد پذیرش قاسمی را برایش ارسال کرده است. بسیاری از کانادایی‌های ایرانی‌تباری که با سی‌بی‌سی مصاحبه کرده‌اند نیز نامه‌های مشابهی دریافت کرده‌اند. وی در نهایت متوجه شد خدمت سربازی همسرش در سپاه پاسدارن علت صادرنشدن روادید برای او و خانواده‌اش بوده است. قاسمی تاکید کرد: فرصت مطالعاتی او لغو خواهد شد. زیرا امیدی به صادرشدن روادید از سوی ایالات‌متحده ندارد.

قاسمی و بسیاری دیگر از کانادایی‌های ایرانی‌تبار با نمایندگان مجلس و دفتر نخست‌وزیر ارتباط برقرار کرده‌اند، اما مقام‌ها به آنها گفته‌اند کانادا مسئولیتی در این رابطه ندارد. آژانس خدمات مرزی کانادا در پاسخ به ایمیل سی‌بی‌سی نوشت از مشکل ایجادشده برای این گروه از کانادایی‌ها آگاه است، اما این موضوع به ساز و کارهای داخلی مربوط نیست که امکان پیگیری وجود داشته باشد.

وزارت امور خارجه نیز پاسخی مشابه به نامه‌نگاری سی‌بی‌سی داد. با این حال ایرانی‌تباران کانادا همانند قاسمی و ابوالحسنی معتقدند این مساله‌ای است که کانادا باید به آن رسیدگی کند. قاسمی می‌گوید: «خواهان حمایت دولت هستیم. زیرا اگر دولت کانادا اراده کند، می‌تواند این مشکل را همانند مشکل ممنوع‌بودن ورود مسلمانان به ایالات‌متحده حل کند.»

کانادایی‌های ایرانی‌تباری که سربازی [اجباری] خود را در سپاه گذارنده‌اند کد 4S را در کارت پرواز خود دارند که به مفهوم «نیازمند بررسی دوباره مسایل امنیتی» است. جواد مختارزاده ساکن مونترال و خانواده‌اش در سفری اخیر به اروپا در فرودگاه مورد بازرسی قرار گرفتند و او می‌گوید 4S در کارت پرواز آنها درج شده بود.

مختارزاده می‌گوید: «ماموران طوری با ما صحبت می‌کنند که انگار شهروند کانادا نیستیم. شما به ما شهروندی داده‌اید. دختر ۵ ساله من در کانادا به‌دنیا آمده است. به دخترم گفتم این بخشی از بازی عبور از فرودگاه است. آنها از دخترم خواستند دستانش را بالا ببرد و کفش‌های خود را در بیاورد. در آن لحظه بسیار عصبانی شدم.»

کامران فرزام‌فر ساکن کلگری می‌گوید کانادایی‌های ایرانی‌تباری که در کانادا به دنیا آمده‌اند نیز این مشکل را تجربه می‌کنند. خانواده فرزام‌فر پیش از سال ۲۰۱۹ چهار بار به قصد تفریح و کار به آمریکا سفر کردند، اما فوریه امسال از ورود آنها به ایالات‌متحده جلوگیری شد.

او می‌گوید ماموران مرزی از ورود فرزندانش که متولد کانادا هستند نیز جلوگیری کردند. عبارت 4S در کارت پرواز یکی از دوستانش هنگام بازگشت آنها از فرانکفورت را دیده است.

ثمین کلهر ساکن تورنتو نیز تجربه مشابهی داشته است. او به همراه دوست‌دختر و مادرش قصد داشتند برای برگزاری جشن شکرگزاری به ایالات‌متحده سفر کنند، اما ماموران مرزی بوفالو از ورود آنها جلوگیری کردند.

او می‌گوید: «بازرسی آنها ۵ ساعت طول کشید. آنها تلفن همراه و کارت‌های اعتباری من را گرفتند و خودرو من را به‌طور کامل بازرسی کردند. آنها از اطلاعات زیستی و تلفن همراه من یک کپی تهیه کردند.»

کلهر یادآوری می کند هنگام سفر به مکزیک نیز به همین ترتیب بازجویی و بازرسی شده است. او می‌گوید: «آنها پرسش‌هایی درباره مذهب، جنسیت و هر آنچه بتوانید تصور کنید، پرسیدند. من آدم با اعتماد به نفسی هستم، اما این تجربه من را خرد کرد. می‌خواهم برای ماه عسل خود برنامه‌ریزی کند، اما نمی‌دانم کجا می‌توانم بروم.»