مسیح علینژاد در میان زنان برگزیده سال ۲۰۲۳ مجله «تایم» قرار گرفت

photo1677869579

مازیار شیبانی‌فر

شرح گزارش:

مجله «تایم» که در چند سال اخیر اقدام به معرفی زنان برگزیده سال از نگاه این نشریه کرده، امسال نیز به انتخاب ۱۲ زن از کشورهای مختلف جهان دست زده است. زنانی که از نگاه این مجله برای فعالیت با چالش‌های بسیاری روبه‌رو هستند و الهام‌بخش دیگر زنان جهان به‌شمار می‌روند. مسیح علینژاد نیز در فهرست امسال قرار دارد.

به گزارش مجله تایم، علینژاد ۴۶ ساله که روزنامه‌نگار و کشنگر حقوق زنان است از سال ۲۰۰۹ از ایران تبعید شده و از مدت‌ها قبل علیه محدودیت‌های زنان در ایران صحبت می‌کند و حجاب اجباری را «دیوار برلین» رژیم [جمهوری اسلامی] می‌خواند.

مبارزه‌های سیاسی او تا اندازه‌ای گسترده شده است که حتی رهبر جمهوری اسلامی [به‌صورت غیرمستقیم] در برخی سخنرانی‌هایش از او انتقاد کرده است و افرادی برای ربودن او در ژوئیه ۲۰۲۱ [به ایالات‌متحده] فرستاده شده‌اند. بر اساس کیفرخواست وزارت دادگستری ایالات‌متحده، در سال ۲۰۲۲ نیز توطئه مشابهی برای ترور وی انجام شده است.

علینژاد که [به‌خاطر تهدیدهای امنیتی از سوی جمهوری اسلامی] در یکی از خانه‌های امن اف‌بی‌آی همراه همسر و پسرش به‌صورت پنهانی زندگی می‌کند، اقدام‌های جدید سیاسی‌اش بر مبنای شعار «زن، زندگی، آزادی» و اعتراض مردم در جنبش پس از جان‌باختن مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس بدنام امنیت اخلاقی بنا شده است.

عمق ارتباط وی با جوانان ایران از طریق شبکه‌های اجتماعی است؛ جایی همانند اینستاگرام که نزدیک به ۹ میلیون مخاطب مطالب وی را دنبال می‌کنند.

زمانی که علینژاد نخستین‌بار در نیویورک شروع به فعالیت کرد، تنها سلاحش رسانه‌های اجتماعی بود. در سال ۲۰۱۴ وی کمپینی به‌نام «آزادی‌های یواشکی» راه‌اندازی کرد و از زنان در داخل ایران خواست تا تصاویر بدون حجاب‌شان را برای او ارسال کنند.

وی ویدیوهایی که از زنان ایرانی دریافت می‌کرد را در حساب‌های کاربری‌اش در اینستاگرام، توییتر و فیس‌بوک آپلود می‌کرد. در آن زمان، هزاران زن طی سال‌ها، کمپین ضد حجاب اجباری را با هش‌تگ چهارشنبه‌های سفید برندسازی کردند.

امانوئل مکرون رییس‌جمهور فرانسه نوامبر ۲۰۲۲ با ۴ زن ایرانی – از جمله علینژاد – دیدار کرد و ضمن اینکه به جیک سالیوان مشاور امنیت ملی ایالات‌متحده این دیدار را اطلاع داد، از وی درخواست کرد با مخالفان در تبعید حکومت ایران ملاقات کند تا راه‌های متحد کردن یک اپوزیسیون پراکنده مورد بحث و بررسی قرار بگیرد و از سیاستمداران زن جهان خواست در برابر قانون حجاب اجباری بایستند.

علینژاد به‌تازگی درباره دختران جوانی همانند سارینا اسماعیل‌زاده ۱۴ ساله و نیکا شاکرمی ۱۷ ساله صحبت می‌کند که در جریان اعتراض‌های اخیر تا سر حد مرگ مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و جان‌شان را از دست دادند. وی تاکید می‌کند: «این دختران [وقتی که مردند] ناگهان قهرمان شدند. چرا مردم تا وقتی زنان زنده هستند به آنها توجه نمی‌کنند؟»

چگونه زنان سال 2023 را انتخاب کردیم؟

اساس تصمیم‌گیری مجله تایم برای انتخاب و معرفی زنان برگزیده جهان، میزان کنش و تاثیرگذاری آنها برای تغییر نابرابری‌ها و فساد است.

آنیله فرانکو پس از اینکه خواهرش ماریل (یکی از اعضای شورای شهر ریودوژانیرو برزیل و کنشگر علیه خشونت پلیس و فساد) در سال ۲۰۱۸ ترور شد، به سیاست روی آورد. آنیله اکنون به‌عنوان وزیر برابری نژادی دولت جدید برزیل، اندوهش را به کنش تبدیل کرده است.

اولنا شوچنکو زنی است که در اوکراین سال‌ها به دفاع از حقوق زنان و جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو پرداخته است. جنگ روسیه گروه‌های به حاشیه رانده شده را آسیب‌پذیرتر کرده و اقدام‌های شوچنکو بیش از پیش ضرورت یافته است.

عایشه صدیقه در پاکستان به‌عنوان فعال محیط‌زیست، با توجه به تاثیرهای ویرانگر تغییرهای آب و هوایی بر کشورش، دست به اقدام زده است. وی نوامبر ۲۰۲۲ در کنفرانس آب و هوای سازمان ملل در مصر راجع به اهمیت اقدام فوری برای جلوگیری از تغییر آب و هوا سخنرانی قدرتمندی ارایه کرد.

ورونیکا کروز سانچز در مکزیک به‌عنوان فعال فمینیست مدت‌ها است به زنان کمک می‌کند تا با آسودگی خاطر محدودیت‌های مربوط به سقط جنین را پس بزنند. وی اکنون از شهروندان زن در ایالات‌متحده حمایت می‌کند که با قانون جدید محدودسازی سقط جنین مواجه شده‌اند.

فیبی بریدجرز موسیقیدان عرصه راک که از مدت‌ها قبل هنرش را با کنش‌گری مدنی پیوند زده است، سال گذشته به تصویب قانون محدودکردن سقط جنین در ایالات‌متحده اعتراض کرد و در یکی از گفت‌وگوهایش سقط جنین خود را فاش کرد و راجع به ارزش شفاف‌سازی سخن گفت.

کیت بلانشت بازیگر هالیوود نیز کوشیده است به‌عنوان رهبر ایجاد تغییر برداشت‌های کلیشه‌ای جامعه نسبت به زنان ایفای نقش کند. وی در این باره گفت: «ما [زنان] شجاع، نجیب، سخاوتمند و اهل تعامل و همکاری هستیم، اما [به‌همان نسبت] جنبه‌های تاریک [شخصیتی] هم داریم. زیرا زنان انسان‌های پیچیده‌ای هستند.»

زنانی که به‌عنوان برگزیدگان سال مجله تایم انتخاب شده‌اند همراه با بسیاری دیگر از زنان سراسر جهان ۸ مارس امسال هم‌زمان با روز جهانی زن در لس‌آنجلس ایالات‌متحده گردهم خواهند آمد تا به گرامیداشت و انتشار دیدگاه‌های آنها برای برخورداری از آینده‌ای بهتر و برجسته‌سازی تاثیر قابل‌توجه آنها بر جهان بپردازند.