استیون لوییس، سفیر سابق کانادا در سازمان ملل و رهبر سابق حزب نیو دموکرات انتاریو، میگوید کانادا نباید از برنامهای واکسن بگیرد که برای کشورهای در حال توسعهای طراحی شده است که توانایی مالی تهیه واکسن ندارند. کوواکس نهادی است که از طرف کانادا و سایر کشورها تامین مالی میشود تا بتواند واکسن کرونا را به کشورهای فقیرتر برساند.
کانادا سپتامبر ۲۰۲۰ حدود ۴۴۰ میلیون دلار در کوواکس سرمایهگذاری کرد. نیمی از این مبلغ برای خرید ۱۵ میلیون دُز واکسن از این برنامه پرداخت شده و نیمی دیگر برای خرید واکسن کشورهای در حال توسعهای همانند افغانستان، مالی و هاییتی است.
دولت فدرال اوایل این هفته اعلام کرد کانادا دستکم حدود ۲ میلیون دُز واکسن آسترازنکا را پیش از ژوئن و استفاده از برنامه کوواکس دریافت خواهد کرد. استیون لوییس با این تصمیم مخالف است و به این نکته اشاره میکند که کانادا نخستین کشور عضو گروه جی-۷ است که از این راه واکسن تهیه میکند.
او به سیتیوی گفت: «از ابتدا همه میدانستند که این ساز و کار برای کشورهای ثروتمند طراحی نشده است. بهنظرم کانادا نباید به این کار خود افتخار کند و افتخار کردن به تهیه واکسن از این راه اشتباه بزرگی است.»
نخستوزیر جاستین ترودو این هفته از این اقدام دفاع کرد و گفت شرکت کانادا در کوواکس از ابتدا با هدف دسترسی به واکسن بیشتر برای کاناداییها بوده است. او تاکید کرد: «کاناداییها انتظار دارند در کوتاهترین زمان واکسینه شوند و ما به همین دلیل قراردادهای بینالمللی بستهایم و سرمایهگذاری داخلی انجام دادهایم. من میدانم که همه منتظر واکسینه شدن در نزدیکترین زمان هستند.»
احزاب مخالف از این تصمیم دولت انتقاد کردهاند. سبزها میگویند این اقدام اعتبار جهانی کانادا را از بین میبرد و ارین اوتول رهبر محافظهکاران گفته است دولت میتوانست اقدام بیشتری برای تولید واکسن داخلی انجام دهد.
لوییس تاکید میکند: «جامعه جهانی یک لحظه هم به این فکر نمیکرد که کانادا از حق خود در این برنامه استفاده کند. زیرا این کار نقض نیازهای کشورهای در حال توسعه است.»
کانادا در حال حاضر دستکم ۸۸۴ هزار نفر را واکسینه کرده است و لوییس میگوید این عدد بیشتر از تمامی واکسن اختصاص یافته به قاره آفریقا با جمعیتی ۳۷ برابری است. دولت فدرال تاکید کرده است با وجود تاخیر در ارسال واکسنها، برنامه ایمنسازی تا پایان سپتامبر کامل میشود.
لوییس یادآور شده است از فشار وارد آمده بر دولت آگاه است، اما از طرف دیگر کانادا بیشترین میزان سرانه واکسن نسبت به جمعیت را تهیه کرده است.
مساله دیگر از نظر لوییس پرداختن به قدرت شرکتهای داروسازی برای اختصاص واکسن در زمان کمبود است. او میگوید: «چرا باید آینده بشر در دست صنایع داروسازی باشد، در حالی که بیشتر مبلغ پرداختی برای تحقیق و توسعه واکسن از سوی بخش دولتی پرداخت شده است؟»