پرداختن به نیازهای سلامت روانی مهاجران؛ خدمتی ضروری برای داشتن یک سیاست مهاجرتی موفق

ژورنال ایرانیان کانادا _ آگوست 2024

کانادا همچنان یکی از مقاصد اصلی مهاجران در سطح جهانی است. در سال 2023، 471 هزار و 771 مهاجر دائمی به کانادا وارد شدند. در مقایسه با سال قبل، مهاجرت دائمی در تمام استان‌ها و مناطق، به جز نوا اسکوشیا و کبک، افزایش یافته است. با این حال، اخیرا نتایج یک مطالعه نشان داده است که مهاجران به کانادا سطوح بالاتری از افسردگی و اضطراب را گزارش می‌دهند. مهاجران اغلب با چالش‌هایی در زمینه استقرار در کشور جدید خود مواجه می‌شوند؛ به‌ویژه در زمینه تأمین شغل مناسب و مسکن و همچنین عبور از فرآیندهای دولتی لازم برای دریافت اقامت دائم این کشور.

در حال حاضر، 11 درصد از مهاجران تازه‌وارد گزارش می‌دهند که به خدمات سلامت روان نیاز دارند، اما به امکان دسترسی به این خدمات را نداشته‌اند؛ در حالی که تنها 4 درصد از افرادی که مهاجر نیستند چنین وضعیتی دارند. در این میان، مهم‌ترین عاملی که به عنوان مانع دریافت حمایت‌های سلامت روان ذکر می‌شود، هزینه است. بسیاری از مهاجران نگرانی‌هایی در مورد چالش در پرداخت هزینه این خدمات دارند، به‌ویژه زمانی که این خدمات تحت پوشش برنامه‌های بیمه‌ای کارفرما قرار ندارند.

 از میان 10 کشور برتری که بیشترین مهاجر را به کانادا فرستاده‌اند، به غیر از یک مورد، سایر9 کشور دیگر غیرانگلیسی‌زبان و غیرغربی هستند و این در حالی است که برخی از مهاجران تأکید کرده‌اند که نیاز به دریافت درمان‌های سلامت روانی به صورت جامعه‌محور و به زبان مادری خود دارند.

بنابراین، مسئولیت بر عهده دولت فدرال است که به عنوان اصلی‌ترین رکن حکومت که مسئول سیاست‌های مهاجرتی است، در خدمات سلامت روانی برای مهاجران سرمایه‌گذاری کند. این گزارش به بررسی برنامه‌های موجود که توسط دولت فدرال برای مهاجران تأمین مالی می‌شود، به‌ویژه برنامه‌های موجود برای جامعه ایرانی-کانادایی، می‌پردازد و شکاف‌های سیاستی جاری را شناسایی می‌کند و توصیه‌هایی برای سرمایه‌گذاری بیشتر در برنامه‌های رهبری شده توسط جامعه ارائه می‌دهد.

چالش‌های سلامت روانی مهاجران

با وجود برنامه‌های فدرالی موجود که برای پرداختن به مسائل سلامت روانی در کانادا طراحی شده‌اند، سلامت روان همچنان یک مشکل چالش‌برانگیز برای مهاجران و جوامع مهاجرتی است.

در سال 2012، گزارشی با عنوان «سلامت روان و رفاه مهاجران تازه‌وارد در کانادا: شواهدی از نظرسنجی طولی مهاجران به کانادا (LSIC) » که توسط دولت کانادا منتشر شد، به برخی از شکاف‌های سیاستی که بر سلامت روان و رفاه مهاجران در سراسر کانادا تأثیر می‌گذارد، اشاره کرد. برخی از یافته‌های این گزارش همچنان به سیاست‌گذاران امروز مرتبط است. به عنوان مثال، گزارش نشان داد که سلامت روان مهاجران به‌طور نزدیکی با نتایج یکپارچگی اجتماعی-اقتصادی مانند سطح درآمد، مشارکت در جامعه و ادراک از فرآیند استقرار ارتباط دارد. این گزارش به پنج توصیه‌ای که در گزارش کمیسیون سلامت روان کانادا در سال 2012 مطرح شده بود، اشاره کرد که یکی از این توصیه‌ها بر لزوم همکاری بین سازمان‌های خدمات‌دهنده به مهاجران و خدمات سلامت روان اصلی تأکید دارد.

این مطالعه نظرسنجی همچنین بیان می‌کند که موانع دسترسی به خدمات بهداشتی با افزایش سطوح استرس و مشکلات عاطفی در میان مهاجران مرتبط است. گزارش نتیجه‌گیری می‌کند که خدمات سلامت روانی یکپارچه و جامعه‌محور که حساس به فرهنگ بوده و به عوامل اجتماعی مؤثر پرداخته‌اند، می‌توانند به کاهش این موانع کمک کنند.

علاوه بر این، گزارش به “Across Boundaries” نیز اشاره می‌کند؛ یک سرویس جامعه‌محور در انتاریو که می‌تواند به عنوان نمونه‌ای از چگونگی ارائه خدمات خاص قومی-فرهنگی به منظور پاسخ به نیازهای سلامت روانی جوامع نژادی‌زده عمل کند.

گزارش همچنین توضیح می‌دهد که گسترش مهارت‌های فرهنگی و استانداردهای ایمنی در حوزه خدمات سلامت روان و افزایش دسترسی به خدمات به زبان‌های متنوع برای بهبود نتایج ضروری است. گزارش تأکید می‌کند که برنامه‌های اسکان دولتی نقش حیاتی در تسهیل یکپارچگی اجتماعی و اقتصادی مهاجران دارند که به طور مثبت بر سلامت روان تأثیر می‌گذارد. مشارکت در سازمان‌های اجتماعی احتمال بروز مشکلات عاطفی را کاهش می‌دهد.

یکی از نتایج مهم گزارش به پناهندگان مربوط می‌شود. گزارش به این نکته اشاره می‌کند که پناهندگان نسبت به سایر گروه‌های مهاجری خطر بالاتری در زمینه سلامت روان و نیازهای منحصربه‌فردی دارند. این امر بر ضرورت خدمات اسکان هدفمند و تحقیقات بیشتر به‌منظور اطلاع‌رسانی به سیاست‌ها برای این گروه تأکید می‌کند.

همچنین، گزارشی از آمار کانادا در سال 2021 به نظرسنجی سلامت جامعه کانادا (CCHS) اشاره کرده است که با پایگاه داده طولی مهاجرت (IMDB) مرتبط است. این گزارش نشان داد که مهاجران، به‌ویژه پناهندگان، کمتر از کانادایی‌ها، سطوح بالای سلامت روانی خودگزارش‌دهی (SRMH) را گزارش کرده‌اند. این گزارش‌ها پیش از آنکه عوامل اجتماعی-اقتصادی و جمعیت‌شناختی در نظر گرفته شوند، اعلام شدند. سطوح SRMH به طور قابل توجهی بر اساس مناطق منشا مهاجران و مدت زمان اقامتشان در کانادا متغیر بود. به‌عنوان مثال، مهاجران جدید و افرادی که از مناطقی مانند شمال آفریقا، خاورمیانه و آسیای شرقی و غربی آمده بودند، SRMH پایین‌تری نسبت به جمعیت کانادایی‌ها گزارش کردند.

همچنین تفاوت‌های قابل توجهی در مشاوره‌های سلامت روانی (MHCs) بین پاسخ‌دهندگان کانادایی و مهاجران مشاهده شد که تحت تأثیر SRMH، دسته‌بندی مهاجرت (به‌ویژه پناهندگان)، مدت زمان اقامت در کانادا و منطقه‌ منشا بود. همچنین یک رابطه معکوس واضح بین MHCs و SRMH وجود داشت، به‌ویژه در میان پاسخ‌دهندگان کانادایی‌. نرخ‌های پایین‌تر MHC در میان مهاجران—به‌ویژه مهاجران جدید، پناهندگان و افرادی که از آسیا آمده‌اند—به نیاز به حمایت و خدمات هدفمندتر برای این گروه‌ها اشاره دارد.

اخیراً، در دسامبر 2023، گزارشی از Mental Health Research Canada سه نتیجه‌گیری را هنگام بررسی تجربیات سلامت روانی مهاجران منتشر کرد:

چالش‌های سلامت روانی

گزارش اشاره می‌کند که مهاجران نرخ‌های بالاتری از اضطراب و افسردگی را نسبت به افراد کانادایی‌زاده تجربه می‌کنند. این سطوح بالاتر نشان‌دهنده اهمیت حمایت‌های سلامت روانی ویژه است تا مشکلات خاصی که مهاجران با آن مواجه هستند، مورد توجه قرار گیرد.

دسترسی به خدمات و اعتماد به آن‌ها

گزارش بیان می‌کند که اگرچه تفاوت‌های قابل توجهی در دسترسی به خدمات سلامت روان و اعتیاد بین مهاجران (افرادی که کمتر از 15 سال در کانادا سکونت داشته‌اند) و غیرمهاجران وجود نداشت، اما تفاوت‌هایی در درصد افرادی که به این خدمات نیاز داشته‌اند اما به آن‌ها مراجعه نکرده‌اند، مشاهده شد. برای بهبود دسترسی مهاجران به خدمات، لازم است موانعی مانند هزینه، زمان‌های انتظار و تصورات غلط در مورد سلامت روانی برطرف شوند.

نگرانی‌های مالی و امنیت غذایی

بر اساس گزارش، مشکلات مالی، به‌ویژه در زمینه مسکن و تأمین غذای مغذی برای خانواده‌ها، مسائل مهمی برای تازه‌واردها هستند، به‌ویژه کسانی که پنج سال یا کمتر در کانادا زندگی کرده‌اند. برخی معتقدند که پرداختن به علل ریشه‌ای مانند دسترسی بهتر به شغل و مسکن، می‌تواند به‌طور قابل توجهی نگرانی‌های مربوط به سلامت روان را کاهش دهد. برای کاهش این فشارها، اجرای برنامه‌های حمایتی که بر بهبود امنیت غذایی و تسهیل مشکلات مالی تمرکز دارند، ضروری است.

خدمات موجود تحت حمایت مالی فدرال

چندین سرویس موجود تحت حمایت مالی فدرال برای سلامت روان به تازه‌واردها ارائه می‌شود. چهار منبع اصلی این بودجه‌ها شامل تعهد دولت فدرال در سال ۲۰۱۷ برای سلامت روان، صندوق نوآوری ترویج سلامت روان (MHP-IF)، برنامه سلامت همراه کانادا و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند در ترویج سلامت روان در سراسر استان‌ها و قلمروها است:

توافق‌نامه‌های سلامت در سال ۲۰۱۷

در سال ۲۰۱۷، دولت فدرال به مدت یک دهه مبلغ ۵ میلیارد دلار برای تقویت خدمات سلامت روان در سراسر کانادا اختصاص داد. این بودجه بخشی از توافق‌نامه‌های سلامت با استان‌ها و قلمروها بود که بر گسترش دسترسی به خدمات سلامت روان تمرکز داشت.

صندوق نوآوری ترویج سلامت روان (MHP-IF)

دولت همچنین صندوق نوآوری ترویج سلامت روان (MHP-IF) را راه‌اندازی کرد و مبلغ ۴۶.۳ میلیون دلار از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹ به حمایت از سلامت روان از طریق ابتکارات مبتنی بر جامعه اختصاص داد. این برنامه‌ها به‌منظور مقابله با نابرابری‌های بهداشتی و ارائه کمک به گروه‌های آسیب‌پذیر، از جمله مردم بومی، پناهندگان و جوانان طراحی شده‌اند.

سلامت همراه کانادا (Wellness Together Canada)

در پاسخ به پاندمی COVID-19، دولت فدرال پورتال سلامت همراه کانادا را راه‌اندازی کرد که دسترسی رایگان به مجموعه‌ای از منابع سلامت روان و استفاده از مواد را فراهم می‌کرد. این ابتکار در دوران پاندمی نقش حیاتی ایفا کرد، زیرا چالش‌های سلامت روان به دلیل قرنطینه‌ها، فشارهای اقتصادی و انزوای اجتماعی افزایش یافت.

سرمایه‌گذاری‌های مستمر در ترویج سلامت روان

دولت سرمایه‌گذاری خود را در طیف گسترده‌ای از ابتکارات سلامت روان ادامه داده است. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۲ مبلغ ۸.۶ میلیون دلار به شش پروژه در استان انتاریو اختصاص یافت تا سلامت روان و رفاه عمومی را بهبود بخشد. این پروژه‌ها هدف دارند تا موانع دسترسی به مراقبت‌های سلامت روان را برای جوامع حاشیه‌نشین کاهش دهند و تعهد دولت به عدالت سلامت را تقویت کنند.

حمایت از سلامت روان در پارلمان کانادا

نمایندگان پارلمان کانادا در مواجهه با مسائل سلامت روان فعال بوده‌اند و از طریق ابتکارات مختلف اقدام کرده‌اند. یکی از این حامیان، مجید جوهری، عضو پارلمان از ریچموند هیل و یکی از اعضای برجسته جامعه ایرانی-کانادایی است. در سال ۲۰۱۶، جوهری فراکسیون سلامت روان لیبرال را تأسیس و ریاست آن را بر عهده گرفت و در سال ۲۰۱۸ آن را به فراکسیون سلامت روان پارلمانی گسترش داد. از طریق این ابتکار، جوهری با نمایندگان پارلمان از احزاب مختلف همکاری کرد تا اطمینان حاصل کند که سلامت روان همچنان در کانون توجه پارلمان کانادا باقی بماند.

در سال ۲۰۱۸، جوهری طرح قانونی C-375 را معرفی کرد که هدف آن اصلاح قانون مجازات کانادا به‌گونه‌ای بود که ملاحظات مربوط به سلامت روان در گزارش‌های پیش از صدور حکم وارد شود. اگرچه این طرح به قانون تبدیل نشد، تلاش‌های جوهری مورد توجه قرار گرفت و اتحادیه کانادایی بیماری‌های روانی و سلامت روان (CAMIMH) در سال ۲۰۱۸ او را به‌عنوان قهرمان سلامت روان پارلمانی معرفی کرد. او همچنان به حمایت از بهبود خدمات سلامت روان، به‌ویژه در پی پاندمیCOVID-19، ادامه می‌دهد.

کارولین بنت، عضو بلندپایه پارلمان و وزیر سابق سلامت روان و اعتیاد، نیز یکی از چهره‌های مهم در حمایت از سلامت روان بوده است.

بنت در تدوین یک استراتژی ملی سلامت روان نقش کلیدی ایفا کرد که بر دسترسی بهتر به خدمات و ادغام سلامت روان در مراقبت‌های اولیه تمرکز داشت. او در مورد کاهش انگ اجتماعی مربوط به بیماری‌های روانی بسیار سخن گفته و بر لزوم مداخله زودهنگام و مراقبت‌های متناسب با فرهنگ، به‌ویژه برای جوامع حاشیه‌نشین و بومی، تأکید کرده است.

خدمات موجود برای جامعه ایرانی-کانادایی

دو سرویس اصلی سلامت روان خاص جامعه ایرانی-کانادایی در دسترس هستند. اولین مورد مرکز سلامت روان ایرانیان (IMHCT) و دومین مورد کنگره ایرانیان کانادا (ICC) است:

مرکز سلامت روان ایرانیان (IMHCT)

مرکز سلامت روان ایرانیان (IMHCT) یک سازمان برجسته است که به پیشبرد سلامت روان در جامعه ایرانی-کانادایی اختصاص دارد. این مرکز خدمات مشاوره، کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی ارائه می‌دهد که بر کاهش انگ اجتماعی و رسیدگی به چالش‌های رفتاری و روان‌شناختی خاص این جمعیت تمرکز دارند. خدمات آن‌ها شامل مشاوره حساس به فرهنگ و آموزش سلامت روان است که به ایرانیان کانادایی کمک می‌کند تا چالش‌های منحصر به فردی که در کانادا با آن‌ها روبه‌رو هستند، مدیریت کنند.

کنگره ایرانیان کانادا (ICC)

کنگره ایرانیان کانادا (ICC) در برگزاری کارگاه‌ها و بحث‌های مرتبط با سلامت روان و مهاجرت فعال بوده و مسائل خاصی که مهاجران ایرانی با آن مواجه هستند را برجسته می‌کند، از جمله تبعیض، تطبیق فرهنگی و تأثیر تنش‌های سیاسی بر سلامت روان این کارگاه‌ها در ارائه حمایت‌های اجتماعی و آموزشی به جامعه مؤثر بوده‌اند.

پیشنهادات

برای حمایت از سلامت روان تازه‌واردها و مهاجران، همچنان ضروری است که حامیان جامعه به فشار خود بر پارلمان‌نشینان و سیاست‌گذاران ادامه دهند و از آن‌ها بخواهند تا به مشکلات سلامت روان این گروه‌ها رسیدگی کنند. بنابراین، لازم است دولت فدرال اقداماتی فوری و قاطع برای تحقق اهداف کلیدی سیاست‌گذاری زیر انجام دهد:

افزایش دسترسی به خدمات سلامت روان قابل‌دسترس و مقرون به صرفه

برای حل موانع هزینه‌ای، چون ۱۱ درصد از تازه‌واردها گزارش داده‌اند که به خدمات سلامت روان نیاز دارند اما توانایی پرداخت آن‌ها را ندارند، گسترش پوشش خدمات سلامت روان در برنامه‌های مراقبت بهداشتی دولتی می‌تواند این مشکل را تسهیل کند، به‌ویژه برای کسانی که از مزایای بیمه‌ای تأمین‌کننده کاری برخوردار نیستند.

ارتقای شایستگی فرهنگی در خدمات سلامت روان

استفاده از خدمات سلامت روان مبتنی بر جامعه و متناسب با فرهنگ، که به نیازهای خاص تازه‌واردها به‌ویژه افرادی که از خانواده‌های غیرانگلیسی‌زبان هستند حساس است، باید گسترش یابد. این می‌تواند شامل افزایش خدمات به زبان‌های مختلف و آموزش به ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی در زمینه شایستگی فرهنگی باشد. صندوق نوآوری ترویج سلامت روان (MHP-IF) همچنان یک منبع حیاتی مالی برای ارائه حمایت در این زمینه خواهد بود.

تقویت برنامه‌های سلامت روان مبتنی بر جامعه

حمایت از سازمان‌های جامعه‌ای، مانند آن‌هایی که در جوامع تازه‌وارد غیرانگلیسی‌زبان فعالیت می‌کنند، برای ارائه منابع سلامت روان متناسب با فرهنگ ضروری است. تأمین بودجه برای این سازمان‌ها به‌منظور همکاری با خدمات سلامت روان اصلی می‌تواند دسترسی به این خدمات را بهبود بخشد و انگ اجتماعی مرتبط با بیماری‌های روانی را کاهش دهد.

رفع موانع اجتماعی-اقتصادی

توسعه برنامه‌هایی که به ریشه‌های اجتماعی-اقتصادی مشکلات سلامت روان توجه داشته باشند، مانند برنامه‌های استقرار، و گنجاندن کمک‌های مربوط به اشتغال و گزینه‌های مسکن مقرون به صرفه در این برنامه‌ها. این اقدامات نه تنها سلامت روان تازه‌واردها را بهبود می‌بخشند، بلکه به ادغام بهتر آن‌ها در جامعه کانادایی نیز کمک می‌کنند.

پاسخ دولت

سرمایه‌گذاری ۵ میلیارد دلاری  (2017)

در سال ۲۰۱۷، دولت فدرال کانادا متعهد شد که به مدت ده سال مبلغ ۵ میلیارد دلار برای بهبود خدمات سلامت روان در سراسر کانادا اختصاص دهد. این بودجه بخشی از توافق‌نامه‌های سلامت با استان‌ها و قلمروها بود که هدف آن افزایش دسترسی به خدمات سلامت روان بود. با این حال، اثربخشی این سرمایه‌گذاری‌ها مورد بحث قرار گرفته و نگرانی‌هایی در مورد مسئولیت‌پذیری و لزوم ایجاد چارچوب‌های شفاف‌تر برای اطمینان از استفاده مؤثر از این بودجه‌ها وجود دارد.

منبع:  This Magazine, CMAJ

سلامت همراه کانادا (2020)

در پاسخ به پاندمی COVID-19، دولت فدرال پورتال سلامت همراه کانادا را راه‌اندازی کرد که دسترسی رایگان به منابع مختلف سلامت روان و استفاده از مواد فراهم می‌کرد. این ابتکار در دوران پاندمی بسیار حیاتی بود، زمانی که چالش‌های سلامت روان به دلیل قرنطینه‌ها، استرس اقتصادی و انزوای اجتماعی افزایش یافت.

 منبع:  Canada.ca

صندوق نوآوری ترویج سلامت روان (MHP-IF)

دولت همچنین صندوق نوآوری ترویج سلامت روان (MHP-IF) را تأسیس کرد که از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹ مبلغ ۴۶.۳ میلیون دلار را برای ترویج سلامت روان از طریق برنامه‌های مبتنی بر جامعه اختصاص داده است. این برنامه‌ها بر رفع نابرابری‌های بهداشتی و حمایت از جمعیت‌های آسیب‌پذیر مانند مردم بومی، پناهندگان و جوانان تمرکز دارند.

منبع: Canada.ca

سرمایه‌گذاری‌های مستمر در ترویج سلامت روان

دولت به سرمایه‌گذاری خود در ابتکارات مختلف سلامت روان ادامه داده است. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۲ مبلغ ۸.۶ میلیون دلار به شش پروژه در استان انتاریو اختصاص یافت تا سلامت روان و رفاه عمومی را بهبود بخشد. این پروژه‌ها بر کاهش موانع دسترسی به مراقبت‌های سلامت روان برای گروه‌های حاشیه‌نشین تمرکز دارند و تعهد دولت به عدالت سلامت را نشان می‌دهند.