مازیار شیبانی‌فر
- بر اساس گزارش امسال بررسی انتشار خبر در رسانه‌های دیجیتال از سوی موسسه رویترز، اعتماد به رسانه‌های خبری در کانادا به پایین‌ترین حد طی ۷ سال گذشته رسیده است. این مطالعه نشان می‌دهد اکنون فقط ۴۲ درصد از پاسخ‌دهندگان کانادایی به بیش‌تر خبرها اعتماد دارند.
- حدود ۴۹ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی معتقدند روزنامه‌نگاران به‌عمد مردم را با ارایه اطلاعات نادرست یا اغراق‌آمیز، گمراه می‌کنند. ۵۲ درصد با این نظر موافقند که بیش‌تر سازمان‌های خبری از یک ایدئولوژی یا موضع سیاسی واحد حمایت می‌کنند.
- برخی بر این باورند که پیروی روزنامه‌نگاری حرفه‌ای از مدل کسب‌وکارها [یا همان تجاری‌سازی رسانه‌ها] باعث کوچک یا ناپدیدشدن اتاق‌های خبر شده است و این موضوع حذف نگاه کارشناسانه به خبر را در پی داشته است. برخی رسانه‌ها نیز مرزهای بین روزنامه‌نگار، مجری، صاحب‌نظر و مقاله‌نویس را محو کرده‌اند و باعث سردرگمی مخاطب شده‌اند.
- اکنون رسانه‌های فنلاند با برخورداری از ۶۹ درصد اعتماد عمومی در میان کشورهای جهان رتبه نخست را دارد. در این فهرست کانادا جایگاه شانزدهم را با ۴۲ درصد اعتماد همگانی به خود اختصاص داده است.
- بر اساس این گزارش، مخاطبان جوان‌تر ترجیح می‌دهند اطلاعات خود را از طریق رسانه‌های اجتماعی شبیه به تیک‌تاک دریافت کنند. حدود ۷۸ درصد جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله از طریق جمع‌آوری کنندگان خبر و رسانه‌های اجتماعی به خبرها دسترسی پیدا می‌کنند.
- اعتماد مردم آمریکا به خبرها به حدود ۲۶ درصد رسیده است. یکی از مهم‌ترین علت‌های این رویکرد عمومی، اتفاقاتی است که در دوران انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده به‌وجود آمد که در نهایت به حمله گروهی از طرفداران دونالد ترامپ به ساختمان کنگره منجر شد و خبرهایی که در مورد تقلب در انتخابات به‌طور گسترده‌ای منتشر شد.
- مطالعات این موسسه نشان می‌دهد سوگیری‌های سیاسی از یک سو و کم‌توجهی به ارزش خبری از سوی دیگر، اصلی‌ترین علت‌های کاهش اعتماد عمومی به خبر را تشکیل می‌دهد.
شرح گزارش:
بر اساس گزارش امسال بررسی انتشار خبر در رسانه‌های دیجیتال از سوی موسسه رویترز، اعتماد به رسانه‌های خبری در کانادا به پایین‌ترین حد طی ۷ سال گذشته رسیده است. این مطالعه نشان می‌دهد اکنون فقط ۴۲ درصد از پاسخ‌دهندگان کانادایی به بیش‌تر خبرها اعتماد دارند. پارسال ۴۵ درصد مردم چنین بودند.
به گزارش کانورسیشن، این مطالعه که ژانویه و فوریه امسال انجام شده است نشان از این دارد که در میان کانادایی‌ها، فرانسوی‌زبان‌ها ۴۷ درصد و انگلیسی‌زبان‌ها ۳۹ درصد به راستی خبرها باور دارند. سن اصلی‌ترین عامل در تعیین میزان اعتماد پاسخ‌دهندگان به اخبار است. جوانان به‌طور معمول کمتر به اخبار توجه دارند و افراد ۳۵ سال به بالا توجه و اعتماد بیش‌تری به خبرها دارند.
داده‌های این مطالعه نشان می‌دهد فرانسوی‌زبان‌ها در کانادا بر این باورند که رسانه‌های خبری از نفوذ سیاسی و تجاری در امان هستند. البته در مجموع نیمی از کانادایی‌ها معتقدند سازمان‌های خبری اصلی از نظر سیاسی به یکدیگر نزدیک‌اند.
در مورد عادت به تماشای دایمی خبرها، ۷۱ درصد پاسخ‌دهندگان به این تحقیق اعلام کرده‌اند از تماشای خبرها به‌صورت دایمی خودداری می‌کنند. این در حالی است که در سال ۲۰۱۷ این گروه ۵۵ درصد بودند. بیش‌ترین علتی که موجب فاصله‌گرفتن مردم از خبرها شده عبارت است از تاثیر منفی بر سلامت روان، به‌ویژه در مورد خبرهای مربوط به سیاست و بیماری کرونا.
گزارش خبرهای رسانه‌های دیجیتال نشان می‌دهد که کانادایی‌های بیش‌تری برای اخبار آنلاین پول پرداخت می‌کنند. این موضوع می‌تواند برای رسانه‌های مستقل و مردمی امیدوارکننده باشد.
نظرسنجی آنلاین سی‌بی‌سی از ۱۵۰۰ کانادایی نشان می‌دهد، به جز ابتدای همه‌گیری کرونا، در مجموع اعتماد مردم به رسانه‌های خبری کاهش یافته است. ۴۹ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی معتقدند روزنامه‌نگاران به‌عمد مردم را با ارایه اطلاعات نادرست یا اغراق‌آمیز، گمراه می‌کنند. ۵۲ درصد با این نظر موافقند که بیش‌تر سازمان‌های خبری از یک ایدئولوژی یا موضع سیاسی واحد حمایت می‌کنند.
برخی بر این باورند که پیروی روزنامه‌نگاری حرفه‌ای از مدل کسب‌وکارها [یا همان تجاری‌سازی رسانه‌ها] باعث کوچک یا ناپدیدشدن اتاق‌های خبر شده است و این موضوع حذف نگاه کارشناسانه به خبر را در پی داشته است. برخی رسانه‌ها نیز مرزهای بین روزنامه‌نگار، مجری، صاحب‌نظر و مقاله‌نویس را محو کرده‌اند و باعث سردرگمی مخاطب شده‌اند.
با از بین رفتن اعتماد همگانی، روزنامه‌نگاران به طور فزآینده‌ای مورد هدف و آزار قرار گرفته‌اند و خطرهای بیش‌تری متوجه این قشر شده است.
بر اساس اعلام وب‌سایت استتیستا، اکنون رسانه‌های فنلاند با برخورداری از ۶۹ درصد اعتماد عمومی در میان کشورهای جهان رتبه نخست را دارد. پرتغال، آفریقای‌جنوبی، دانمارک، کنیا، هلند، نروژ، ایرلند، بلژیک و آلمان در رتبه‌های بعدی جهانی قرار دارند. در این فهرست کانادا جایگاه شانزدهم را با ۴۲ درصد اعتماد همگانی به خود اختصاص داده است.
اکنون در سطح جهان تعداد فزآینده‌ای از مردم، از دریافت خبرهای مربوط به همه‌گیری، حمله روسیه به اوکراین و بحران هزینه‌های زندگی خودداری می کنند. به نوشته رویترز، در حالی که بیش‌تر مردم جهان به‌طور مرتب خبرها را دنبال می‌کنند، ۳۸ درصد مردم بیش‌تر وقت‌ها یا گاهی از دریافت خبرها خودداری می کند.
بر اساس این گزارش، مخاطبان جوان‌تر ترجیح می‌دهند اطلاعات خود را از طریق رسانه‌های اجتماعی شبیه به تیک‌تاک دریافت کنند. حدود ۷۸ درصد جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله از طریق جمع‌آوری کنندگان خبر و رسانه‌های اجتماعی به خبرها دسترسی پیدا می‌کنند.
در دیگر کشورهای جهان پرداخت آنلاین برای رسانه‌های دیجیتال رو به کاهش است. در ۲۰ کشوری که پرداخت پول برای دریافت اخبار به‌صورت گسترده وجود دارد، فقط ۱۷ درصد پاسخ‌دهندگان به نظرسنجی برای دسترسی به خبر آنلاین پول پرداخت می‌کنند.
بر اساس اعلام موسسه رویترز، اعتماد مردم آمریکا به خبرها به حدود ۲۶ درصد رسیده است. یکی از مهم‌ترین علت‌های این رویکرد همگانی، اتفاقاتی است که در دوران انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده به‌وجود آمد که در نهایت به حمله گروهی از طرفداران دونالد ترامپ به ساختمان کنگره منجر شد و خبرهایی که در مورد تقلب در انتخابات به‌طور گسترده‌ای منتشر شد.
در بسیاری از کشورهای اروپایی نسبت به سال گذشته میزان بی‌اعتمادی مردم به رسانه‌ها افزایش یافته است. در برخی کشورهای آفریقایی از جمله آفریقای جنوبی و نیجریه اعتماد مردم به رسانه‌ها بیش‌تر شده است. در آسیا نیز رسانه‌های فیلیپینی و ژاپنی موفق شده‌اند اعتماد بیش‌تری به خود جلب کنند. مطالعات این موسسه نشان می‌دهد سوگیری‌های سیاسی از یک سو و کم‌توجهی به ارزش خبری از سوی دیگر، اصلی‌ترین علت‌های کاهش اعتماد عمومی به خبر را تشکیل می‌دهد.