مازیار شیبانی‌فر
در میان سالمندان کانادایی که مستاجرند یا وام مسکن پرداخت می‌کنند، یک نفر از هر سه نفرشان با مشکلات مالی دست به گریبانند و در زمینه پرداخت صورت حساب‌ها و بدهی‌های خود دچار مشکل شده‌اند.
پیدایش پاندمی شرایط اقتصادی سالمندان کانادا را بدتر کرده است. رسانه کانورسیشن به این موضوع اشاره دارد که برخی از سالمندان به‌علت افزایش اجاره‌بها مجبور به ترک خانه‌های خود می‌شوند و برای یافتن اقامتگاه جدید و مقرون‌به‌صرفه مشکل دارند؛ گاه میزان اجاره‌بهای مسکن از حقوق بازنشستگی سالمندان بیشتر است.
سپتامبر 2021موسسه اِنگِس رید (Angus Reid) با کمک دانشگاه کلگری اقدام به نظرسنجی از 4 هزار کانادایی 65 تا 85 ساله در سراسر کانادا کرد و شرایط آنها از نظر وضعیت مالی، بدهی و تامین نیازهای ضروری‌شان را جویا شد.
سالمندان مستاجر شرایط دشوارتری دارند
در این نظرسنجی، بسیاری از سالمندان اعلام کردند برای پرداخت قبض‌های‌شان با مشکل مواجهند. آنها فقط با پرداخت رهن و اجاره دست‌به گریبان نیستند، بلکه تامین نیازهای اولیه همانند غذا نیز برای‌شان دشوار است. بیش از یک چهارم مستاجران و حدود یک پنجم افرادی که وام مسکن پرداخت می‌کنند، مجبورند کمتر غذا بخورند. این در حالی است که کمتر از 10 درصد صاحب‌خانه‌های کانادایی با ناامنی غذایی مواجهند.
حدود ۱۳ درصد صاحب‌خانه‌ها، ۲۶ درصد پرداخت‌کنندگان وام مسکن و ۳۰ درصد مستاجران سالمند، بهخاطر مشکلات مالی، مراقبت‌های پزشکی یا دریافت نسخه‌های خود را به تاخیر می‌اندازند. سالمندان مستاجر یا پرداخت‌کننده وام مسکن در سال ۲۰۲۱، بیش از 30 درصد افزایش بدهی را گزارش کرده‌اند. در حالی که حدود 12 درصد از صاحبان‌خانه‌ها افزایش بدهی داشته‌اند.
برخی از دولت‌های استانی از جمله بریتیش کلمبیا، آنتاریو، نوا اسکوشیا، نیوبرانزویک و جزیره پرنس ادوارد سعی در مدیریت میزان افزایش اجاره‌بها دارند، اما حقیقت این است که چنین اقدامی کافی نیست. هنگامی که بنیه مالی افراد ضعیف می‌شود، افزایش اندک در هزینه‌های مسکن ممکن است تهدیدی جدی برای ثبات مالی باشد. در ضمن، تعیین سقف افزایش اجاره‌بها به کسانی که وام مسکن پرداخت می‌کنند، نمی‌تواند کمک کند.
مهاجرت بین استانی منجر به آواره‌شدن برخی از مستاجران می‌شود
نکته دیگری که رسانه استوریز به آن اشاره می‌کند اینکه همه استان‌ها در کانادا میزان افزایش اجاره‌بها را مدیریت نمی‌کنند. مواردی همانند مهاجرت بین استانی منجر به آواره‌شدن اجاره کنندگان در بسیاری از نقاط کشور شده است. افزون بر این، افزایش نرخ بهره بانکی ممکن است فشار بیشتری بر سالمندانی وارد کند که برای پرداخت ماهانه وام مسکن نیز در تکاپو هستند.
البته یک خبر خوب وجود دارد؛ همان‌طور که محققان تاکید می‌کنند، دولت فدرال برنامه‌هایی برای کمک به سالمندانی دارد که در حال مبارزه با مشکلات مالی هستند. از جولای امسال قرار است حمایت‌های مالی از شهروندان 75 ساله و بالاتر 10 درصد افزایش یابد، اما این یارانه‌ها سالمندان زیر 75 سال را در بر نمی‌گیرد.
نکته مهم این است که دولت برای کمک به شهروندانِ مسنِ آسیب‌پذیر لازم است چترِ حمایتِ مالی خود را گسترده‌تر کند تا این گروه از جامعه بتوانند نیازهای اساسی‌شان را برآورده سازند.
کانادایی‌ها باید در جهت برطرف‌کردن ناامنی مالی سالمندان، گام‌های موثری بردارند. در غیر این صورت، کانادا ممکن است در آینده‌ای نزدیک با موج فزآینده‌ای از سالمندان ناامید و افسرده روبه‌رو شود.
ناامنی مالی سالمندان در برخی استان‌ها شدیدتر است
مشکل ناامنی مالی سالمندان در سراسر کانادا وجود دارد، اما در برخی استان‌ها از جمله بریتیش کلمبیا شرایط تاحدودی پیچیده‌تر است. نویسنده ونکوور سان نیز به نظرسنجی اخیر موسسه اِنگِس رید استناد می‌کند که بر اساس آن 58 درصد از صاحب‌خانه‌هایی که وام مسکن می‌پردازند، دل‌نگرانی‌های مالی دارند.
از جمله 46 درصدشان گفته‌اند توان مدیریت شرایط را دارند، اما باید مراقب هزینه‌های اضافی و پیش‌بینی‌نشده باشند. 11 درصد آنها نیز گفته‌اند پرداخت اقساط برای‌شان دشوار شده و سبک زندگی‌شان را محدود کرده است و یک درصد این گروه می‌گویند بهخاطر بازپرداخت وام مسکن در گذران زندگی به مشکل جدی برخورده‌اند.
حدود 23 درصد از بریتیش کلمبیایی‌ها از نظر مالی دچار مشکل هستند. یعنی آنها به خاطر بازپرداخت وام مسکن مجبورند سبک زندگی‌شان را محدود کنند. این تعداد حدود 2 برابر میانگین ساکنان کل کانادا است!
همچنین در سطح ملی حدود 42 درصد از نظردهندگان گفته‌اند به آسانی می‌توانند از پس مدیریت وام مسکن خود برآیند و امکان پرداخت دیگر هزینه‌ها نیز برای‌شان فراهم است، اما در بریتیش کلمبیا، کبک، استان‌های آتلانتیک و آنتاریو 33 درصد مردم در مورد میزان تاثیر پرداخت وام مسکن بر بودجه خانواده خود احساس آرامش می‌کنند.
داده‌ها نشان می‌دهد که مستاجران به نسبت کسانی که وام مسکن دارند، در تامین هزینه‌های تهیه سرپناه با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند. در سراسر کانادا، در میان 10 یا 12 درصد از مستاجران، بیش از یک نفرشان می‌گویند برای گذراندن زندگی با مشکل مواجهند.
مستاجران در بریتیش‌کلمبیا نگران مسایل مالی خانواده هستند
تعداد قابل‌توجهی از مستاجران ساکن استان بریتیش کلمبیا در مورد تاثیر اجاره‌بها بر بودجه خانواده نگرانند. به گونه‌ای که فقط 17 درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی گفته‌اند که می‌توانند پرداخت اجاره‌بها را به‌راحتی مدیریت کنند؛ این گروه در سطح فدرال حدود 26 درصد از نظردهندگان را تشکیل می‌دهد.
بیشتر مردم با کاهش رستوران‌رفتن، روی آوردن به استفاده از برندهای ارزان‌قیمت و کم کیفیت، کاهش مصرف گوشت، کاستن از مصرف الکل و کم‌کردن خرید میوه و سبزیجات تازه، در زمینه مدیریت هزینه‌های تامین غذا می‌کوشند. 4 درصد از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی اعلام کرده‌اند برای تهیه موادغذایی به بانک‌های غذا مراجعه می‌کنند.
در همین زمینه، 41 درصد نظردهندگان از کاهش خریدهای عمده خبر داده‌اند و حدود 31 درصد گفته‌اند به‌منظور کاهش هزینه مصرف بنزین، کمتر رانندگی می‌کنند. حدود 29 درصد گفته‌اند که میزان سفر رفتن را به‌شدت کاهش داده‌اند یا برای مدت زمان نامشخصی این کار را کنار گذاشته‌اند.