نویسنده: مازیار شیبانی‌فر
توهین، تحقیر و بدگویی دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا در برابر رسانه‌ها و خبرنگاران آمریکایی موضوع تازه‌ای نیست، بلکه هر روز نسبت به قبل رنگ و بویی جدید و البته زننده‌تر به خود می‌گیرد. انگار جنبه‌های خودشیفتگی و دیکتاتور منشی که در وجود ترامپ به روشنی وجود دارد و باعث فخرفروشی او به همه دنیا می‌شود، در ارتباط با رسانه‌ها بیش از پیش خود را نشان می‌دهد.
اخیرا در نشست خبری که از سوی دولت فدرال آمریکا ترتیب داده شده بود تا ترامپ به عنوان رییس دولت، پاسخگوی پرسش‌های خبرنگاران باشد، وقتی واجیا جیانگ خبرنگار شبکه سی‌بی‌اس نیوز از ترامپ پرسید: «چرا تا این اندازه بر مقایسه حجم آزمایش‌های کرونا که در آمریکا انجام شده با سایر کشورهای جهان تأکید دارید؟ چرا این موضوع مهم است؟ چرا در حالی که آمریکایی‌ها جان خود را از دست می‌دهند و روزانه شاهد موارد (ابتلای) بیشتری هستیم، این موضوع برای شما به یک رقابت جهانی تبدیل شده است؟»
ترامپ پاسخ داد: «مردم در همه جای جهان روزانه جان خود را از دست می‌دهند. و شاید این سؤال را باید از چین بپرسی. از من نپرس. این سؤال را از چین بپرس.» جیانگ که از سال 2015 برای سی‌بی‌اس نیوز کار می‌کند و در دو سالگی از چین به آمریکا مهاجرت کرده است، گفت: «چرا به طور خاص این موضوع را به من می‌گویید؟» ترامپ پاسخ داد: «این موضوع را به هر کسی می‌گویم که یک سؤال بد و زننده را مطرح کند.» جیانگ پاسخ داد: «این سؤال بدی نیست. چرا (موضوع تعداد تست‌ها) اهمیت دارد؟» با ادامه تنش با خبرنگاران ترامپ این کنفرانس خبری را به طور ناگهانی به پایان رساند و محل را ترک کرد.
این نوع رفتارهای تند و خارج از عرف و اصول نشست‌های خبری توسط رییس‌جمهور آمریکا فقط مربوط به این مورد خاص نمی‌شود. اواخر آوریل 2020 وقتی خبرنگار سی‌ان‌ان از ترامپ پرسید: «آیا تست کافی برای مبتلایان کرونا وجود دارد؟» وی پاسخ داد: «شما نباید از این نوع سؤالات بپرسید؛ برای بسیاری از افراد بزرگ، بسیار اهانت‌آمیز است.»
در کارنامه ارتباط رسانه‌ای رییس‌جمهور آمریکا موارد دیگری نیز می‌توان یافت. 2 می 2017 هنگام گفت‌وگوی اختصاصی خبرنگار شبکه سی بی اس با ترامپ، وقتی خبرنگار از وی خواست در زمینه ادعایش راجع به شنود مکالمه‌های وی به وسیله اوباما – رییس‌جمهور پیشین آمریکا – توضیح دهد، ناگهان ترامپ مصاحبه با این شبکه را نیمه کاره گذاشت و به پشت میز کارش بازگشت. وی با عصبایت به خبرنگار سی‌بی‌اس گفت: «می‌توانی هرطور که می‌خواهی حساب کنی. این سوال را از من نپرس.»
اواخر جون(ژوئن) 2017 بود که جنجال دیگری در مورد نوع ارتباط ترامپ با رسانه‌ها مطرح شد. در این زمان، دو مجری شبکه تلویزیونی ام‌اس‌ان‌بی‌سی آمریکا به نام‌های جو اسکاربرو و میکا برژینسکی که در توییتر توسط دونالد ترامپ به سخره گرفته شده بودند، اظهار داشتند: «ترامپ دروغ می‌گوید و کاخ سفید پیشتر با تهدید به آنها توصیه کرده بود از ترامپ عذرخواهی کنند.»
مشکل ترامپ با این دو مجری از آن‌جایی شروع شده بود که آنها در برنامه مشترکی که اجرا می‌کردند، برخی از سیاست‌های ترامپ را زیر سوال برده و به نوعی از وی انتقاد کرده بودند. این مجریان فاش کردند که از سوی سه مقام کاخ سفید تهدید شده‌اند که اگر به خاطر برخورد انتقادی‌شان درباره دونالد ترامپ، از او عذرخواهی نکنند، نشریه نشنال اینکوایرر – که یکی از نشریه‌های زرد در کشور آمریکا شناخته می‌شود – درباره آنها مطلبی افشاگرانه چاپ خواهد کرد. این تهدید به این جهت صورت گرفته بود که دیوید پکر مدیرعامل شرکت مالک این نشریه از حامیان پروپاقرص دونالد ترامپ است!
البته ترامپ توسط کارکنانش به این تهدید بسنده نکرده بود و در همان زمان که کشمکش میان آنها ادامه داشت، ترامپ در توییتر خود میکا برژینسکی را «خل با بهره هوشی پایین» و جو اسکاربرو را هم «جو دیوانه» خطاب کرده بود. وی در توییت خود جراحی زیبایی برژینسکی را مورد تمسخر قرار داده بود.
اواخر اکتبر 2018 نیز رسوایی دیگری در خصوص رفتار غیرعادی رییس‌جمهور آمریکا در رسانه‌ها بازتاب پیدا کرد. استفان مک گاورن مجری-خبرنگار شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی در خصوص مصاحبه سال 2012 خود با دونالد ترامپ گفته بود که در طول گفت‌وگو، وی از این خبرنگار تعریف و تمجید نموده و او را فردی بسیار زیبا خطاب کرده است!
البته ترامپ در آن زمان هنوز به کاخ سفید راه نیافته بود و فقط به عنوان یک تاجر بانفوذ شناخته می‌شد. در این گفت‌وگو رفتار غیرعادی و خارج از عرف وی به اندازه‌ای نامناسب بوده که این خبرنگار زن بی‌بی‌سی به گفته خودش بسیار وحشت‌زده شده است.
مک گاورن تاکید کرده است که ترامپ به او گفته بود: «شما بسیار زیبا هستید. من می‌خواهم از اتاق مصاحبه خارج شوم و به خودم برسم تا سر و وضعم بهتر باشد. چون اگر مصاحبه ما به این شکل انجام شود همه به تو زل خواهند زد و کسی به حرف‌های من گوش نمی‌دهد.»
به عقیده این خبرنگار، ترامپ فکر می‌کرد این بهترین کلماتی است که می‌تواند به یک خبرنگار زن بگوید. وی تاکید می‌کند هنوز هم وقتی درباره تعامل با ترامپ فکر می‌کند، حالش بد می‌شود.
سریال رفتارهای ضد خبرنگاران و رسانه‌های منتقد ترامپ ادامه می‌یابد و اوایل نوامبر 2018 وقتی رییس‌جمهور آمریکا در نشست خبری کاخ سفید پس از اعلام نتایج انتخابات میان دوره‌ای آمریکا شرکت می‌کند، بارها پرسش‌های خبرنگاران را با جملاتی همانند «ببخشید، شما را صدا نکرده بودم» قطع می‌کند.
در همین نشست خبری بود که وقتی جیم اکوستا خبرنگار سی‌ان‌ان پس از پرسشی که درباره سیاست‌های دولت آمریکا در خصوص برخورد با کاروان مهاجران آمریکای مرکزی مطرح می‌کند، از ترامپ می‌‌خواهد تا درباره احتمال افزایش نقش دموکرات‌ها در تحقیقات راجع به دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ صحبت کند، وی در پاسخ به این خبرنگار، وی را فردی بی‌ادب و گستاخ خطاب می کند و می‌گوید: «سی‌ان‌ان از اینکه شما برایش کار می‌کنید، باید خجالت بکشد.»
وقتی این خبرنگار بدون توجه به دستور ترامپ سعی کرد صحبت‌هایش را ادامه دهد، دونالد ترامپ به وی گفت: «سی‌ان‌ان با اخبار دروغی که پخش می‌کند، دشمن مردم است.»
در ادامه، یکی از کارمندان کاخ سفید سعی می‌کند میکروفون را از دست خبرنگار سی‌ان‌ان بگیرد که خبرنگار مقاومت نشان می‌دهد و کشمکش چند دقیقه دیگر ادامه می‌یابد و در نهایت با اتمام این نشست خبری، اکوستا اعلام می‌کند مجوز ورود وی به کاخ سفید تا اطلاع بعدی لغو شده است.
بازخوانی این اتفاق‌ها نیاز به هیچ تفسیر و توضیح اضافی ندارد. پر واضح است که رییس‌جمهور آمریکا خود را فراتر از همه و گاهی حتی فراتر از قانون می‌داند و هر طور که دوست داشته باشد با دیگران و از جمله با رسانه‌ها و خبرنگاران منتقد رفتار می‌کند.
نکته مهم و البته تعجب‌آور این است که دیگر بخش‌های دستگاه حاکمیتی آمریکا که سال‌ها است در رسانه‌های‌شان نسبت به رفتارهای نامناسب حاکمان دیگر کشورهای جهان در مقابل رسانه‌های منتقد واکنش نشان می‌دهند، چگونه است که در چنین مواردی هیچ‌گونه بازدارندگی از این حوادث ندارند و با وجود ادعای حمایت از رسانه‌های آزاد و تبادلات اطلاعات بدون سانسور و سرکوب، در برابر رفتارهای رییس‌جمهور آمریکا واکنش مناسبی نشان نمی‌دهند.