پهپادهای انتحاری ایران خطرهای جدیدی برای نظامیان اوکراینی ایجاد کرده‌اند

M214 ГЕPAНЬ 2 drone remnants near Kupiansk Kharkiv region 2

شرح گزارش:

فرماندهان اوکراینی واردشدن خسارت‌های سنگین به نیروها و تجهیزات خود بر اثر استفاده روسیه از پهپادهای انتحاری ایران را تایید کرده‌اند. هفته گذشته پهپادهای شاهد ۱۳۶ ایرانی بر فراز تجهیزات زرهی و توپخانه‌ای ارتش اوکراین در منطقه خارکیف ظاهر شدند. روسیه این پهپادها را گرانیوم ۲ نامیده و آنها را به رنگ رسمی نیروهای مسلح خود درآورده است.

پهپادهای انتخاری تا کنون ۴ توپ خودکششی هویتزر و ۲ نفربر زرهی بی‌تی‌آر را منهدم کرده‌اند. به گفته یکی از سرهنگ‌های ارتش اوکراین، روسیه ماه گذشته این پهپادها را به‌صورت آزمایشی مورد استفاده قرار داد و یک توپ هویتزر ام۷۷۷ را منهدم کرد.

تا کنون بیش‌تر پهپادهای ایرانی به منطقه خارکیف اعزام شده‌اند. ارتش اوکراین موفق شد در ضد حمله بزرگ ماه جاری خود ۸۵۰۰ کیلومتر از خاک این منطقه را آزاد کند و صدها تانک، توپ و نفربر زرهی روسیه را نابود کند یا به غنیمت بگیرد.

متخصصان مستقل تصاویر باقیمانده یکی از پهپادهای روسی شکار شده در منطقه خارکیف را بررسی و تایید کرده‌اند، این پهپاد شاهد ۱۳۶ ساخت ایران است. این متخصصان معتقدند مجهزشدن ارتش روسیه به این نوع پهپاد، باعث توازن تسلیحاتی مسکو در زمینه سیستم‌های تسلیحاتی پیشرفته همانند پرتاب‌کننده‌های موشک هیمارس می‌شود که ایالات‌متحده در اختیار اوکراین قرار داده است. آنها معتقدند حضور شاهد ۱۳۶ باعث تغییر نقشه‌های عملیاتی کی‌یف می‌شود. زیرا گستردگی میدان نبرد دفاع در برابر آنها را بسیار دشوار می‌کند.

شاهد ۱۳۶ به‌صورت جفتی پرواز می‌کند؛ یکی سامانه راداری را هدف قرار می‌دهد و دیگری تجهیزات توپخانه‌ را منهدم می‌کند. این پهپادها دارای سامانه‌های ضد پارازیت هستند و متوقف‌کردن آنها بسیار مشکل است.

استفاده روسیه از شاهد ۱۳۶ چالش برانگیزترین صفحه از کتاب گسترش زرادخانه تهران، خارج از خاورمیانه است. ایران در سال‌های گذشته با موفقیت از پهپادهای بدون سرنشین برای تحت فشار قرار دادن ایالات‌متحده و متحدانش در منطقه استفاده کرده است. دست به دامن تهران‌شدن توسط مسکو نشان می‌دهد ارتش روسیه در این بخش ضعف دارد.

وزارت دفاع انگلستان نخستین بار  ۱۴سپتامبر ارسال پهپادهای ایرانی به منطقه نبرد اوکراین را گزارش کرد. این پهپاد برد عملیاتی ۲۵۰۰ کیلومتری دارد و  به‌نظر می‌رسد روسیه از آنها استفاده تاکتیکی می‌کند. شاهد ۱۳۶ کوچک است و در ارتفاع به‌نسبت پایین پرواز می‌کند. این موضوع شناسایی آن را دشوار کرده است.

کی‌یف امیدوار است ایالات‌متحده تجهیزات پیشرفته‌ ضد پهپاد در  اختیار آنها قرار دهد یا ارسال آنها به روسیه را متوقف کند. وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده هشتم سپتامبر شرکت خدمات فرودگاهی سفیران را به‌علت هماهنگ‌کردن ارسال پهپاد به روسیه تحریم کرد. این وزارت‌خانه شرکت‌های تولیدکننده پهپاد به نام‌های پرآور پارس، شرکت ساخت و طراحی موتورهای هوایی (داما) و بهارستان کیش را نیز تحریم کرد.

هر دو طرف درگیری از پهپادها استفاده گسترده‌ای می‌کنند. زیرا هیچ‌کدام برتری هوایی ندارند و به‌همین علت نمی‌توانند از هواپیماهای دارای سرنشین برای عملیات استفاده کنند. برخلاف روسیه، اوکراین از پهپادهای مجهز به موشک بیرقدار ساخت ترکیه و پهپادهای انتخاری ساخت لهستان و ایالات‌متحده نیز استفاده می‌کند.

ایران یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان در زمینه ساخت پهپاد است. این کشور بخشی از این پیشتازی را مدیون مهندسی معکوس پهپادهای آمریکایی به غنیمت گرفته شده در عراق و افغانستان است. واشنگتن و تل آویو ایران را متهم می‌کنند اطلاعات، امکانات و آموزش ساخت و استفاده از پهپاد را در اختیار شبه‌نظامیان یمنی و لبنانی قرار می‌دهند.

برآوردهای اولیه اطلاعاتی دولت بایدن حاکی از این بود که ایران صدها پهپاد مجهز به موشک را در اختیار مسکو قرار داده است. حضور شاهد ۱۳۶ در میدان‌های نبرد شرق اروپا غافلگیرکننده به‌شمار می‌رود.