آفریقای جنوبی واکسیناسیون کارکنان خط مقدم بخش بهداشت و درمان خود با واکسن آسترازنکا را به حالت تعلیق درآورد. این تصمیم پس از آن گرفته شد که کارآزمایی بالینی محدود مشخص کرد این واکسن تاثیری در جلوگیری از بروز علایم متوسط گونه کرونای آفریقایی ندارد.
آفریقای جنوبی هفته گذشته یک میلیون دُز واکسن آسترازنکا را دریافت کرد و انتظار می‌رفت میانه فوریه واکسیناسیون کارکنان بخش بهداشتی را آغاز کند. متاسفانه نتایج اولیه نشان از کارآیی پایین واکسن آسترازنکا در مقابله با گونه آفریقایی ویروس دارد.
زُوِلی اِمکیزِه وزیر بهداشت آفریقای جنوبی اعلام کرد گونه آفریقایی ویروس دارای قدرت همه‌گیری بالاتری است و بیش از 90 درصد مبتلایان کنونی کشور به این نوع ویروس آلوده هستند. او تاکید کرد: “واکسن آسترازنکا در برابر گونه اصلی ویروس موثر است، اما تاثیر اندکی بر گونه موجود در کشور دارد. به همین دلیل توزیع واکسن را به‌طور موقت متوقف کردیم تا تحقیقات بیش‌تری انجام شود.”
در کارآزمایی انجام شده 2 هزار داوطلب شرکت داشتند که بیش‌تر آنها جوان و سالم بودند. میانگین سنی داوطلبان حدود 31 سال بود. در بیانیه مشترک دانشگاه آکسفورد و دانشگاه ویت واترز رند ژوهانسبورگ آمده است: “امکان ارزیابی میزان حفاظت واکسن در برابر نوع متوسط بیماری، تاثیر بر جلوگیری از بستری‌شدن یا مرگ مبتلایان وجود ندارد. زیرا جمعیت هدف در معرض خطر پایین ابتلا به ویروس بوده‌اند.”
سایر واکسن‌های موجود نیز تاثیر محدودی بر گونه آفریقایی داشته‌اند، اما ایمنی مناسبی در برابر گونه شدید بیماری و مرگ ایجاد می‌کنند. اِمکیزِه گفته است آفریقای جنوبی سایر واکسن‌های موجود را به سرعت در کشور توزیع خواهد کرد.
نتایج این کارآزمایی می‌تواند پیامدهای جدی در استفاده از واکسن داشته باشد. زیرا بسیاری از کشورهای آفریقایی برای استفاده از آن برنامه دارند و و کوواکس نیز مقدار زیادی از آن را از موسسه سرم‌سازی هند خریده است. سارا گیلبرت، محقق ارشد پروژه واکسن آسترازنکا، شنبه گذشته اعلام کرد این شرکت تا پاییز واکسن اصلاح شده برای مقابله با گونه آفریقایی ویروس را توسعه خواهد داد.