مازیار شیبانی‌فر
ژنرال‌های ایالات‌متحده که تا طی چند سال گذشته به‌عنوان فرماندهان جنگ در افغانستان حضور داشتند و با شکستی آشکار و صرف هزینه‌های گزاف، افغانستان را به طالبان واگذار و عقب‌نشینی کردند، حالا به‌عنوان اعضای هیات مدیره یا مشاوران ارشد شرکت‌های بخش خصوصی یا سخنران از درآمدهای نجومی برخوردارند.
ماموریت آمریکا در افغانستان با سقوط ارتش این کشور و سلطه دوباره طالبان، در عمل با شکست مواجه شد. این شکست حدود 176 هزار کشته و زخمی برجا گذاشت و بیش از 2 تریلیون دلار برای ایالات‌متحده هزینه در بر داشت.
البته به همان نسبت که سربازان و افسران ایالات‌متحده و ناتو از این جنگ آسیب دیده‌اند، ژنرال‌ها و فرماندهان ارتش آمریکا که ناکارآمد عمل کرده‌اند، در دانشگاه‌ها، اتاق‌های فکر، اندیشکده‌ها و هیات‌مدیره شرکت‌های مختلف نفوذ کرده‌اند و درآمدهای حیرت‌آوری دارند.
بر اساس داده‌ها، اکنون 8 ژنرال ارتش ایالات‌متحده که بین سال‌های 2008 تا 2018 فرماندهی نیروهای آمریکایی در افغانستان را برعهده داشتند، در هیات مدیره بیش از 20 شرکت بخش خصوصی مشغول فعالیت هستند.
یکی از این افراد، ژنرال بازنشسته “استنلی مک کریستال” است که از سال 2009 تا 2010 فرمانده نیروهای آمریکایی در افغانستان بود. وی عضو هیات‌مدیره موسسه “جت بلو” بود و در طی سال‌های 2010 تا 2019 حدود 1 میلیون و 300 هزار دلار به وی پرداخت شده است.
وی از سال 2011 تا 2018 در شرکت “نوی‌ستار اینترنشنال” که سازنده خودرو و موتور است، از درآمد نجومی برخوردار بود. این ژنرال متهم است با فروش خودروهای زرهی به رقمی بالاتر از قیمت واقعی این جنگ‌افزارها به ارتش، حدود 50 میلیون دلار کلاهبرداری کرده است.
این ژنرال ارتش ایالات‌متحده که چند سالی است گروه مک کریستال را راه‌اندازی کرده، از سال 2010 تا کنون دست‌کم عضو هیات مدیره 10 شرکت خصوصی بوده و از ارایه مشاوره در زمینه مسایل دفاعی تا مدیریت همه‌گیری کرونا را انجام داده است!
دیگر ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا “جوزف اف دانفورد جونیور” که در سال‌های 2013 و 2014 فرماندهی نیروهای آمریکایی در افغانستان را برعهده داشت، پس از بازگشت به کشورش، به عضویت هیات‌مدیره شرکت لاکهید مارتین درآمد که بزرگ‌ترین پیمان کار دفاعی پنتاگون محسوب می‌شود.
ژنرال بازنشسته “جان آر. آلن” که پیش از این در افغانستان حضور داشت، اکنون رییس موسسه بروکینگز است و طی 3 سال گذشته حدود یک و نیم میلیون دلار از “نورثروپ گرومن” دریافت کرده که یکی از غول‌های تولید جنگ‌افزار است.
“دیوید اچ. پترائوس” که پیش از ژنرال آلن در همین شرکت مشغول فعالیت بود و به دلیل ارایه اسناد طبقه‌بندی شده به معشوقه‌اش، متهم به جرم جنایی شد، یکی از شرکای موسسه “کی‌کی‌آر” است که در زمینه مسایل دفاعی فعالیت دارد. او گفته است که تاکنون چند شرکت تولید سلاح و سرویس اطلاعات و امنیت آمریکا (سی‌آی‌ای) به‌شدت دنبال استخدام او بوده‌اند.
“مگان رینویل” متخصص و تحلیل‌گر سابق امور مالی صنایع دفاعی ایالات‌متحده گفته است شرکت‌های آمریکایی به‌دنبال مقام‌های نظامی سابق هستند. زیرا تصور عمومی این است که آنها اصول اخلاق حرفه‌ای را رعایت می‌کنند و در زمینه مدیریت بحران سرآمد هستند.
درآمدهای نجومی فرماندهان شکست‌خورده در جنگ افغانستان در حالی است که به گزارش اسوشیتدپرس تا آوریل 2021 از میان نیروهایی آمریکایی مستقر در افغانستان 2444 نظامی، از میان پیمان‌کاران این کشور 3846 نفر، از میان اعضای ارتش و پلیس افغانستان 66 هزار نفر، از میان نظامیان عضو ناتو 1144 نفر، امدادگران 444 و روزنامه‌نگاران 72 نفر کشته شده‌اند.
میزان برآورد هزینه‌های مستقیم جنگ افغانستان و عراق که ایالات‌متحده تا سال 2020 از طریق بدهی تامین کرده، حدود 2 تریلیون دلار است. این هزینه‌ها تا سال 2050 به حدود شش و نیم تریلیون دلار می‌رسد. ایالات‌متحده متعهد شده است هزینه مراقبت‌های بهداشتی، از کار افتادگی، دفن و سایر هزینه‌های جانبی برای حدود 4 میلیون مجروح جنگ‌های افغانستان و عراق را بپردازد که بیش از 2 تریلیون دلار برآورد می‌شود.