به گزارش رویترز، قضات معتبرترین دادگاه سازمان ملل متحد چهارشنبه گذشته حکم دادند که آنها میتوانند پروندهای را که ایران علیه ایالات متحده بهمنظور لغو تحریمها علیه تهران تشکیل داده است را مورد رسیدگی قرار دهند.
بیشتر اعضای دیوان بینالمللی دادگستری که به دادگاه جهانی لاهه نیز معروف است و 16 قاضی را شامل میشود، به این نتیجه رسیدند که این دیوان صلاحیت رسیدگی به اختلاف مورد نظر را دارد.
به دنبال تصمیم ترامپ برای کنار گذاشتن توافق برجام که بر اساس آن ایران محدودیتهای برنامه هستهای خود را پذیرفت، ایران در سال 2018 پس از اعمال دوباره تحریمها توسط دولت دونالد ترامپ این پرونده را تشکیل داد.
جو بایدن رییسجمهور جدید ایالات متحده گفته است که میخواهد به برجام برگردد؛ گرچه تهران و واشنگتن هنوز درباره مراحل لازم برای تحقق آن توافق نکردهاند.
ایالات متحده تلاش کرده است استدلال کند که ایران بر اساس پیمان دوستی (مودّت) دوجانبه سال 1955نمیتواند در دادگاه جهانی طرح دعوی کند. با این وجود، قضات دریافتند که این معاهده، دههها قبل از انقلاب اسلامی سال 1979و تیرهشدن روابط تهران با واشنگتن امضا شده است و میتواند به عنوان مبنای صلاحیت دادگاه مورد استفاده قرار بگیرد.
عبدالقاوی یوسف رییس دادگاه اعلام کرد: “دادگاه به اتفاق آرا ایرادهای مقدماتی راجع به صلاحیت خود را رد میکند. ایرادهایی که توسط ایالات متحده آمریكا مطرح شده بود و بر اساس آن موضوع اختلاف مربوط به تفسیر یا كاربرد پیمان دوستی مورد اشاره، قابل قبول نیست.”
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران توییت کرد: “این حکم، پیروزی قانونی دیگری برای ایران پس از دستور 3 اکتبر 2018 است”.
ظریف در توییتی دیگر در اشارهای روشن به درخواست تهران از دولت بایدن برای بازگشت به برجام و لغو تحریمهای ایالات متحده نوشت: “ایران همیشه به قوانین بینالمللی به طور کامل احترام گذاشته است. اکنون زمان آن فرا رسیده است که آمریکا به تعهدات بینالمللی خود عمل کند.”
سایر اعتراضهای ایالات متحده به این پرونده نیز رد شد. به این ترتیب، ادعای ایران مورد رسیدگی قضایی قرار میگیرد. صدور رای نهایی ممکن است چند سال به طول بینجامد.
احکام دیوان بینالمللی صادر میکند، باید به اجرا در بیاید، اما این دادگاه قدرت اجرایی برای اعمال احکام خود را ندارد.