مازیار شیبانی‌فر
“امنیت غذایی” و “ایمنی غذا” واژگانی مهم و تعیین‌کننده در زمینه توسعه اقتصادی و اجتماعی است. این نوع امنیت پس از همه‌گیری کرونا در جهان به‌شدت تحت تاثیر قرار گرفته است و حالا کشورهای مختلف به شکل‌های گوناگون برای تامین آن تلاش می‌کنند.
به گزارش رویترز، به تازگی دولت چین از مردم خواسته است تا پیش از شروع زمستان ذخیره نیازهای اساسی روزانه خود را کامل کنند. دستورالعمل وزارت بازرگانی این تصور را برای مردم به‌وجود آورده که این توصیه به‌خاطر تنش‌های شدید با تایوان است.
یکی از روزنامه‌های محلی اعلام کرد که وزارت بازرگانی چین هر سال چنین هشدارهایی را صادر می‌کند، اما امسال به‌خاطر همه‌گیری و به‌وجود آمدن رویدادهای طبیعی همانند سیل این توصیه با تاکید بیش‌تری همراه بوده است.
همه‌گیری در این کشور، تمرکز فزاینده دولت بر امنیت غذایی و مدیریت کاهش دورریز موادغذایی را در پی داشته است. در همین حال، وزارت کشاورزی چین اعلام کرده به کشت انواع سبزی‌ها در بیش از 6 و نیم میلیون هکتار اقدام کرده است.
البته موضوع امنیت غذایی تنها متوجه کشور چین نیست و احساس ناامنی غذایی در کانادا به‌عنوان یکی از برترین کشورهای صنعتی جهان نیز سایه انداخته است.
به گزارش نشریه غذای تازه، بر اساس تحقیقات دانشگاه بریتیش کلمبیا، در طول همه‌گیری نگرانی در مورد ناامنی غذایی بر سلامت روان کانادایی‌ها تاثیر گذاشته است.
دکتر “کوری مک آلیف” محقق فوق دکترا در دانشکده پرستاری دانشگاه بریتیش کلمبیا در دانشکده علوم کاربردی معتقد است جوانان و خانواده‌هایی با درآمد سالانه کم‌تر از 50 هزار دلار، بیش‌تر نگران تامین غذای مورد نیاز خانواده‌های‌شان بوده‌اند. البته ناامنی غذایی در کانادا پیش از همه‌گیری نیز وجود داشته است. 13 درصد از خانواده‌های کانادایی پیش از همه‌گیری، درجه‌ای از ناامنی غذایی را تجربه کرده‌اند.
تحقیق دانشگاه بریتیش کلمبیا نشان می‌دهد هم‌پوشانی‌هایی میان چندین چالش مهم از جمله وضعیت سیستم بهداشت همگانی، فقر، دسترسی ناکافی و نابرابر به غذا و تهدید سلامت روان وجود دارد.
به گزارش هلثی دیبیت، اداره آمار کانادا بیش از 15 سال است با استفاده از گزارش بررسی سلامت جامعه کانادا (CCHS) ناامنی غذایی خانوارها را به‌صورت روشمند مورد مطالعه قرار می‌دهد. آخرین برآورد ملی از سال 2017 تا 2018 نشان می‌دهد بیش از 4 میلیون و 400 هزار کانادایی در یک خانواده ناامن غذایی زندگی می‌کردند.
این تحقیق نشان می‌دهد حدود 29 درصد از خانواده‌های سیاه‌پوست با ناامنی غذایی زندگی می‌کنند، در حالی که حدود 11 درصد از خانواده‌های سفیدپوست این مشکل را دارند. بر همین اساس، تخمین زده می‌شود در میان کودکانی که در خانواده‌های ناامن غذایی زندگی می‌کنند بیش از 36 درصدشان سیاه‌پوست و بیش از 12 درصدشان سفیدپوست هستند.
زمانی که خانواده‌ها گزارش می‌دهند پول کافی برای تامین غذا ندارند، در اصل برای تامین دیگر نیازهای اولیه همانند مسکن یا درمان نیز با مشکل مواجهند. تحقیقات نشان می‌دهد ناامنی غذایی ارتباط تنگاتنگی با درآمد پایین، تحصیلات، میزان اجاره‌بها، تعداد فرزندان، تک سرپرست‌بودن خانواده، دریافت یارانه‌های دولتی و بیمه بیکاری دارد.
این تحقیقان مشخص کرده است صاحبان خانه نسبت به اجاره‌نشین‌ها از امنیت غذایی بیش‌تری برخوردارند. گرچه مالکان سیاه‌پوست دو برابر بیش از صاحب‌خانه‌های سفیدپوست دچار ناامنی غذایی هستند.
صاحب‌خانه‌هایی که وام مسکن دارند یا ارزش ملک‌شان پایین است، آسیب‌پذیرترند. زیرا پرداخت قسط روی تامین سایر هزینه‌های اساسی تاثیر می‌گذارد.
یکی از اقدام‌هایی که دولت کانادا برای ایجاد امنیت غذایی گسترده انجام داده، حمایت مالی از موسسه‌های ملی تامین غذا برای نیازمندان به‌ویژه در دوران همه‌گیری بوده است.
به گزارش سکند هاروست، گروه‌های اجتماعی که نیازمند حمایت غذایی هستند می‌توانند از 28 اکتبر تا 25 نوامبر 2021 در و‌ب‌سایت SecondHarvest.ca/Funding درخواست حمایت مالی و غذایی خود را ثبت کنند.
4 آگوست 2021 “ماری کلود بیبو” وزیر کشاورزی کانادا افزایش 100 میلیون دلاری بودجه “صندوق امنیت غذایی اضطراری” را اعلام کرد. این صندوق در همکاری با 6 سازمان ملی غذایی در زمینه بهبود دسترسی کانادایی‌ها به غذا هنگام همه‌گیری راه‌اندازی شده است. دست‌کم 30 درصد از این بودجه به جامعه‌های سیاه‌پوستان، بومیان و دیگر رنگین‌پوستان اختصاص می‌یابد.
اکنون در کانادا، بیش از 4 هزار شرکت غیردولتی تامین غذا فعالند که برای جمع‌آوری موادغذایی سالم فروخته‌نشده و زنجیره بازیابی غذا و ارایه رایگان آن به نیازمندان تلاش می‌کنند. تعداد این گروه از موسسه‌ها در کانادا 4 برابر تعداد فروشگاه‌های ارایه‌کننده موادغذایی است.
دیگر اقدام مدنی کانادایی‌ها برای حل مشکل ناامنی غذایی، ایجاد فضای گفت‌وگو با نمایندگان پارلمان بوده است.
به گزارش نیوز وایر، 6 اکتبر 2021 نزدیک به فرارسیدن روز جهانی غذا (16 اکتبر) “مرکز غذایی میپل لیف” کمپینی با هشتگ “گفت‌وگو درباره امنیت غذایی” #SpeakUpForFoodSecurity به‌راه انداخت و طی آن کانادایی‌ها را تشویق کرد تا برای گفت‌وگو راجع به ناامنی غذایی با نمایندگان محلی پارلمان اقدام کنند.
در یک نظرسنجی ملی مشخص شد که دو سوم کانادایی‌ها معتقدند زمان آن فرا رسیده است که دولت به‌طور جدی به مسایل اجتماعی همانند فقر، نژادپرستی و نابرابری بپردازد. بر اساس این نظرسنجی، بیش‌تر مردم کانادا بر این باورند که گرسنگی شهروندان برخلاف ارزش‌های کانادایی است.
دیگر موضوع مهمی که از سوی کارشناسان برای حل مشکل ناامنی غذایی به‌صورت گسترده پیشنهاد شده است، گسترش کشاورزی محلی و کاهش نیاز به واردات در این زمینه است.
به گزارش گلوب‌اندمیل، کارشناسان بر این باورند که پیش از پیدایش موج تازه‌ای از همه‌گیری یا دیگر بحران‌های جهانی، لازم است دولت کانادا درباره تامین امنیت غذایی کانادایی‌ها تدبیری بیندیشد.
به‌نظر متخصصان، ترکیب همه‌گیری و تغییرهای آب و هوایی در جهان، در سال 2020 باعث ایجاد اختلال در زنجیره تامین شد، اما واقعیت این است که ناامنی غذایی چالش جدیدی در کانادا نیست. پیش از همه‌گیری نیز 1 میلیون و 200 هزار خانواده کانادایی دسترسی قابل اطمینانی به غذای سالم نداشتند.
مطالعات نشان داده است 40 درصد موادغذایی در جریان حمل و نقل از مزرعه تا سر میز غذا از بین می‌رود. همچنین، 28 درصد از کل زباله‌های تولیدشده در کانادا را موادغذایی تشکیل می‌دهد!
از سوی دیگر، کانادا یکی از واردکنندگان اصلی میوه و سبزی از دیگر کشورهای جهان است. ایالات‌متحده، مکزیک، چین، پرو و اسپانیا جزو صادرکنندگان اصلی این گروه از کالاها به کانادا هستند.
واردات گسترده، زنجیره تامین را دچار مشکل می‌کند. زیرا این شیوه به‌خودی خود آسیب‌پذیر است و همه‌گیرشدن بیماری‌ها، توفان یا بسته‌شدن راه‌های ارتباطی دریایی یا زمینی این زنجیره را به خطر می‌اندازد.
زنجیره تامین محلی یکی از راهکارهای موثری است که کارشناسان به آن می‌اندیشند. تاکید بر تغییر عادت‌های غذایی مصرف‌کنندگان، ایجاد گلخانه‌های کوچک و قابل استفاده در تمامی کشور و بهره‌گیری از فن‌آوری‌های نوین در عرصه کشاورزی می‌تواند باعث تولید سریع، آسان و مقرون‌به‌صرفه شود.
جمعیت جهان تا سال 2050 به 10 میلیارد نفر می‌رسد و تخمین زده می‌شود جهان به 56 درصد تولید بیش‌تر موادغذایی برای پاسخگویی به تقاضا، نیاز خواهد داشت.