دبیرکل سازمان ملل متحد “آنتونیو گوترش” از دولت “جو بایدن” رییسجمهور آمریكا خواست تا تمامی تحریمهای توافقشده با ایران را لغو کند که بر اساس پیماننامه سال 2015 [برجام] با هدف جلوگیری از تولید سلاح هستهای توسط تهران تعیین شده است.
درخواست تجدید نظر دبیرکل سازمان ملل در حالی مطرح میشود که گفتوگوها برای احیای توافق هستهای برجام [در وین] همچنان ادامه دارد و بر اساس آن ایران پذیرفته است در برابر لغو تحریمها، محدودیتها بر برنامه هستهای خود را اعمال کند.
گوترش در گزارشی به شورای امنیت سازمان ملل از ایالات متحده خواست “معافیتها در رابطه با تجارت نفت با جمهوری اسلامی ایران را تمدید کند و معافیتها برای پروژههای منع گسترش سلاحهای هستهای را به طور کامل تدوام ببخشد.”
اعضای شورای امنیت امروز (چهارشنبه) درباره گزارش دو ساله دبیرکل در مورد اجرای قطعنامه سال 2015 – که توافق هستهای بین ایران، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، انگلستان، آلمان، روسیه، چین و اتحادیه اروپا را به تصویب رسانده بود – به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت.
“دونالد ترامپ” رییسجمهور پیشین ایالات متحده در سال 2018 این پیمان را کنار گذاشت و بار دیگر تحریمهایی سخت علیه ایران اعمال کرد. این اقدام موجب شد در سال 2019 تهران برخی از محدودیتهای هستهای را نقض کند.
پایاندادن به نظارت گسترده آژانس بینالمللی انرژی هستهای بر سایتهای هستهای در فوریه امسال، یکی از اقدامهای ایران برای کاهش هماهنگی با مفاد برجام بود. بازرسیهای آژانس، بر اساس توافق کوتاهمدت میان ایران و آژانس دو بار دیگر تمدید شد. آخرین توافق در این زمینه، هفته پیش پایان یافته است.
گوترش ضمن درخواست از ايران برای اجرای كامل توافقنامه، تاکید کرد: “من از آمريكا میخواهم تحريمهایی که بر اساس توافق برجام باید برداشته شود را لغو كند.”
ایران از چندی قبل، به خلوص اورانیوم تا حدود60 درصد دست زده است. این میزان بسیار بالاتر از حد توافقشده 3.67 درصدی بر اساس برجام و بسیار نزدیک به خلوص 90 درصدی است که برای ساخت بمب هستهای بهکار میرود.
تهران تاکید کرده که فقط به دنبال استفاده از انرژی هستهای در زمینههای غیرنظامی است و میتواند به سرعت اقدامهای اخیر خود را بازگرداند، البته اگر واشنگتن تحریمها را لغو کند و به قرارداد سال 2015 برگردد.
برخی کارشناسان بر این باورند که ایران منتظر انتخاب ابراهیم رئیسی [به عنوان رییسجمهور] بود. کسی که از سوی علی خامنهای رهبر ایران – بهعنوان تعیینکننده اصلی سیاستهای خارجی – حمایت میشود.
تحلیلگران بر این باورند كه ایران میتواند پیش از انتقال قدرت از روحانی به رئیسی در آگوست امسال، به توافق نهایی برسد. به این ترتیب، اعتبار رشد اقتصادی پس از بهدست آمدن این توافق، به حساب رئیسی گذاشته میشود.