امی هاوکینز
گاردین
- همزمان با اینکه آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالاتمتحده برای سفر ۱۸ ژوئن امسال به چین خود را آماده میکند، پکن و واشنگتن برای یخ کردن روابطشان و برطرف کردن بیاعتمادهای میان دو کشور در تلاش هستند.
- فوریه امسال جنگندههای ایالاتمتحده یک بالن بزرگ چینی را در سواحل کارولینای جنوبی سرنگون کردند. این حادثه باعث ایجاد درگیری جهانی در مورد استفاده از بالنهای جاسوسی چینی در چندین کشور شد و به حسن نیت جو بایدن در دیدار نوامبر گذشته با شی جین پینگ در نشست گروه ۲۰ در اندونزی، بهشدت آسیب زد.
- بخشی از مشکل این دو کشور بر سر این است که ادعا میکنند خواهان گفتوگو هستند، اما تلاشهای روشنی برای جدا کردن اقتصادشان انجام میدهند. چین از ۳ سال پیش به بهانه مقابله با همهگیری کرونا در مسیر تجارت آزاد سنگاندازی میکند و همزمان به محدودسازی شرکتهای خارجی شدت میدهد.
- ایالاتمتحده برای مهار رشد اقتصادی چین تلاش نمیکند، اما صنایع کلیدی همانند تولید نیمه رساناها در این کشور را تحریم کرده و توانسته است ژاپن و هلند را متقاعد کند تا فروش تجهیزات مربوط به تولید تراشهها را مسدود کنند. هدف اصلی واشنگتن از این اقدام، محدود کردن توسعه نظامی و فناوری در چین است.
- در هفتههای اخیر ارتش ایالاتمتحده، نیروهای نظامی چین را به برگزاری رزمایشهای «ناایمن» و «تهاجم غیرضروری» در تنگه تایوان و دریای چین جنوبی متهم کرده است؛ دو منطقهای که ایالاتمتحده بهصورت ویژه نگران افزایش حضور و تسلط دولت چین است. بهتازگی تایوان گزارش داده است ۳۷ هواپیمای نظامی چین در منطقه دفاع هوایی تایوان پرواز کردهاند.
- هفته گذشته، نیکلاس برنز سفیر ایالاتمتحده اظهار داشت چین به اندازه کافی در زمینه جلوگیری از راهیافتن ماده مخدر فنتانیل به ایالاتمتحده تلاش نمیکند. روز بعد، شبکه تلویزیونی دولتی چین مستندی درباره بحران مواد افیونی در ایالاتمتحده پخش و دولت این کشور را متهم کرد برای مشکلی خودساخته، انگشت اتهام را به سمت چین نشانه رفته است.
- ایزاک استون فیش بنیانگذار موسسه دادهپردازی «تهدیدهای استراتژی» (Strategy Risks) در چین گفت: هیچ بخش غیرسیاسی در فضای همکاریهای ایالاتمتحده و چین وجود ندارد. بخواهیم یا نخواهیم پکن اصرار دارد سیاست بر همه بخشها نفوذ پیدا کند و بر آنها مسلط شود.
شرح گزارش:
همزمان با اینکه آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالاتمتحده برای سفر ۱۸ ژوئن امسال به چین خود را آماده میکند، پکن و واشنگتن برای یخ کردن روابطشان و برطرف کردن بیاعتمادهای میان دو کشور در تلاش هستند.
برای بازسازی روابط پس از حادثه دیدهشدن بالن جاسوسی چینی در آسمان ایالاتمتحده که منجر به لغو دیدار بلینکن شد، اکنون تلاشهای هر دو طرف افزایش یافته است.
سخنانی که می امسال جو بایدن در نشست سران گروه جی۷ در ژاپن بیان کرد در کنار بیانیه محکمی که توسط کشورهای عضو این گروه اقتصادی منتشر شد و در آن رفتار چین در مورد طیف گستردهای از موضوعها، از جمله امنیت منطقهای و «اقتصاد دستوری» مورد سرزنش قرار گرفت، چشمانداز هر گونه گرهگشایی در روابط پکن و واشنگتن را بهشدت تیره و تار کرد.
با این حال، در هفتههای اخیر بهتدریج نشانههایی از افزایش گفتوگو بین دو ابرقدرت دیده شده است؛ چنانکه هفته گذشته دو مقام میانی ایالاتمتحده با همتایان چینیشان در پکن وارد گفتوگو شدند.
دنیل کریتنبرینک دستیار وزیر امور خارجه در امور شرق آسیا و اقیانوسیه و سارا بران مدیر ارشد شورای امنیت ملی ایالاتمتحده با ما ژائوسو معاون وزیر امور خارجه و یانگ تائو مدیر دپارتمان امور آمریکای شمالی و اقیانوسیه چین در این نشست دو جانبه دیدار کردند.
ویلیام برنز مدیر سازمان اطلاعات مرکزی ایالاتمتحده می امسال اعلام کرد برای برگزاری چند نشست محرمانه با مقامهای اطلاعاتی چین به پکن سفر کرده است. در همان زمان، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی ایالاتمتحده با وانگ یی دیپلمات ارشد چین در وین ملاقات کرد.
فوریه امسال جنگندههای ایالاتمتحده یک بالن بزرگ چینی را در سواحل کارولینای جنوبی سرنگون کردند. دولت بایدن به این نتیجه رسید که این بالن جنبه نظارتی داشته و بر فراز سایتهای نظامی حساس ایالاتمتحده پرواز کرده است. چین مالکیت بالن را پذیرفت، اما آن را وسیلهای برای تحقیقات هواشناسی معرفی کرد.
این حادثه باعث ایجاد درگیری جهانی در مورد استفاده از بالنهای جاسوسی چینی در چندین کشور شد و به حسن نیت جو بایدن در دیدار نوامبر گذشته با شی جین پینگ در نشست گروه ۲۰ در اندونزی، بهشدت آسیب زد.
بخشی از مشکل این دو کشور بر سر این است که ادعا میکنند خواهان گفتوگو هستند، اما تلاشهای روشنی برای جدا کردن اقتصادشان انجام میدهند. چین از ۳ سال پیش به بهانه مقابله با همهگیری کرونا در مسیر تجارت آزاد سنگاندازی میکند و همزمان به محدودسازی شرکتهای خارجی شدت میدهد.
از آن سو، ایالاتمتحده برای مهار رشد اقتصادی چین تلاش نمیکند، اما صنایع کلیدی همانند تولید نیمه رساناها در این کشور را تحریم کرده است. پکن بهتازگی به شرکتهای چینی فعال در صنایع حیاتی دستور داده است تراشههای شرکت میکرون (Micron) را نخرند. بهنظر میرسد این کار، اقدامی تلافیجویانه در پاسخ به تحریم اعمالشده از سوی واشنگتن باشد.
ایالاتمتحده توانسته است ژاپن و هلند را متقاعد کند تا فروش تجهیزات مربوط به تولید تراشهها را مسدود کنند. هدف اصلی واشنگتن از این اقدام، محدود کردن توسعه نظامی و فناوری در چین است.
وانگ هویائو رییس اندیشکده «چین و جهانیشدن» ضمن بیان اینکه پکن با «استانداردهای دوگانه» ایالاتمتحده مشکل دارد، اظهار داشت: واشنگتن مدعی حمایت از سیاست چین واحد است و بر این نکته تاکید دارد که نمیخواهد جلوی توسعه پکن را بگیرد، اما آنچه آنها در عمل انجام میدهد با گفتههایشان بسیار تفاوت دارد. این نوع رفتارها روحیه مذاکرات را مخدوش میکند.
بر اساس سیاست چین واحد، ایالاتمتحده پذیرفته است که حاکمان کنونی پکن را بهعنوان تنها حاکم بر کل چین بهرسمیت بشناسد. پکن مدعی است تایوان بخشی از قلمرو این کشور بهشمار میرود.
در هفتههای اخیر ارتش ایالاتمتحده، نیروهای نظامی چین را به برگزاری رزمایشهای «ناایمن» و «تهاجم غیرضروری» در تنگه تایوان و دریای چین جنوبی متهم کرده است؛ دو منطقهای که ایالاتمتحده بهصورت ویژه نگران افزایش حضور و تسلط دولت چین است. بهتازگی تایوان گزارش داده است ۳۷ هواپیمای نظامی چین در منطقه دفاع هوایی تایوان پرواز کردهاند.
دیدار بلینکن از پکن در اصل پیگیری دیرهنگام نشست شی و بایدن خواهد بود. نشستی که نوامبر سال گذشته برگزار شد و دو رییسجمهور درباره همکاری راجع به «چالش های فراملی» همانند تغییر آب و هوا و امنیت بهداشت گفتوگو کردند، اما در ماههای اخیر دستیابی به این هدفها نیز ناکام مانده است.
هفته گذشته، نیکلاس برنز سفیر ایالاتمتحده اظهار داشت چین به اندازه کافی در زمینه جلوگیری از راهیافتن ماده مخدر فنتانیل به ایالاتمتحده تلاش نمیکند و تاکید کرد مبارزه با عرضه این ماده مخدر در دستور کار مذاکره با پکن قرار دارد. روز بعد، شبکه تلویزیونی دولتی چین مستندی درباره بحران مواد افیونی در ایالاتمتحده پخش و دولت این کشور را متهم کرد برای مشکلی خودساخته، انگشت اتهام را به سمت چین نشانه رفته است.
ایزاک استون فیش بنیانگذار موسسه دادهپردازی «تهدیدهای استراتژی» (Strategy Risks) در چین گفت: هیچ بخش غیرسیاسی در فضای همکاریهای ایالاتمتحده و چین وجود ندارد. بخواهیم یا نخواهیم پکن اصرار دارد سیاست بر همه بخشها نفوذ پیدا کند و بر آنها مسلط شود.