مازیار شیبانی‌فر
بر اساس خبری که چهارشنبه 5 ژانویه 2021 در رسانه‌ها اعلام شد، جو بایدن رییس‌جمهور برگزیده ایالات متحده قصد دارد وندی شرمن را به عنوان معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده زیر نظر آنتونی بلینکن معرفی کند.
وندی روت شرمن 71 ساله، دیپلمات ارشد آمریکایی است که از سپتامبر 2011 تا اکتبر 2015 به عنوان معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه در دولت اوباما فعالیت کرده است. وی هم‌چنین در دولت بیل کلینتون، به عنوان مشاور ویژه رییس‌جمهور و وزیر امور خارجه و هماهنگ‌کننده سیاست خارجی کره شمالی فعالیت کرده است. وی در مذاکره‌های مربوط به کنترل سلاح هسته‌ای کره شمالی و برنامه موشک‌های بالستیک این کشور نقش مهمی ایفا کرد و یکی از مذاکره‌کنندگان اصلی توافق هسته‌ای با ایران (برجام) بود.
شرمن مدیر مرکز رهبری عمومی در مدرسه هاروارد و مشاور ارشد در “گروه استون‌بریج آلبرایت” است.
گروه استون‌بریج آلبرایت (ASG) یک شرکت راه‌بردی تجارت جهانی است که در واشنگتن دی سی ایالات متحده مستقر است. این موسسه از ادغام شرکت‌های مشاوره بین‌المللی “گروه آلبرایت” و “استون‌بریج اینترنشنال” در سال 2009 به وجود آمد و در زمینه امور بین‌الملل دولت‌ها، شیوه‌های ورود به بازار و ارزیابی ریسک و امور نظارتی بر برنامه‌های ارزش مشترک به شرکت‌های چند ملیتی مشاوره می‌دهد.
این موسسه توسط وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده مادلین آلبرایت اداره می‌شود و وابسته به موسسه ” مدیریت سرمایه آلبرایت” است که یک شرکت سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور محسوب می‌شود و از سال 2005 فعالیت خود را آغاز کرده است.
در این موسسه، کارشناسان ارشد از کشورهای مختلف جهان حضور دارند و مشاوره‌های مختلفی ارایه می‌کنند. آنا پالاسیو وزیر سابق امور خارجه اسپانیا، یوشکا فیشر وزیر خارجه پیشین آلمان، خیمه گاما وزیر سابق امور خارجه پرتغال و پار نودر وزیر دارایی پیشین سوئد تعدادی از مشاوران ارشد این شرکت هستند.
مذاکره دوباره درباره توافق هسته‌ای ایران دشوار خواهد بود
شرمن به تازگی در گفت‌وگویی با رسانه پی‌آر‌آی درباره شرایط بازگشت به برجام گفته است: “من این را در مورد مذاکره‌کنندگان ایرانی [برای احیای برجام] می‌دانم که آنها سخت‌‌گیر شده‌اند… بنا بر این، من اطمینان دارم که رییس‌جمهور برگزیده، تیم بسیار توانمند و شایسته‌ای برای بررسی این موضوع معرفی خواهد کرد.”
وی در مورد تعیین تحریم‌های جدید طی روزهای پایانی دولت ترامپ اظهار داشت: “به صراحت می‌گویم دولت ترامپ در تلاش است هر کاری که می‌تواند انجام دهد تا هنگام روی کار آمدن دولت جدید طی کردن مسیر برای رییس‌جمهور برگزیده دشوار شود، اما در حقیقت بسیاری از این تحریم‌ها شبیه اقدام‌هایی است که پیش از این انجام شده است و فقط نام‌های جدیدی روی آنها گذاشته می‌شود… تحریم‌ها نه ایران را به میز مذاکره برگردانده و نه رفتارهای آنها در خاورمیانه را تغییر داده است.”
شباهت انتخاب‌های بایدن و اوباما برای وزارت امور خارجه
در گزارشی که به تازگی واشنگتن پست منتشر کرده، چنین آمده است: “وندی شرمن استاد دانشکده جان اف کندی و دانشگاه هاروارد و مشاور ارشد گروه استون‌بریج آلبرایت، در کنگره‌ای بدبین [برای بازگشت به برجام] نقش برجسته‌ای در دفاع از توافق هسته‌ای ایران بازی می‌کند.”
در ادامه آمده است: “انتظار می‌رود جمهوری‌خواهان که به صورت برابر با برجام مخالف هستند، [فعالیت‌های] شرمن را به خاطر مشارکت در شکل‌گیری این توافق‌نامه محدود خواهند کرد. در حالی که دموکرات‌ها تاکید دارند که این پیمان‌نامه موجب مسدود شدن برنامه هسته‌ای تهران می‌شود. وی تجربه مذاکره با کره شمالی را هم دارد که با وجود تلاش‌های دولت ترامپ برای دستیابی به توافق هسته‌ای، این کشور به گسترش برنامه تسلیحات هسته‌ای خود ادامه داده است.”
البته لازم به توضیح است با اعلام نتایج اخیر انتخابات نمایندگان مجلس سنا و با توجه به این‌که در حال حاضر هم مجلس نمایندگان و هم سنا در اختیار دموکرات‌ها قرار گرفته، کار دولت بایدن و کابینه او برای دستیابی به اهداف، سیاست‌ها و انتخاب اعضای تیم مورد نظرشان بسیار آسان‌تر شده است و اعمال نفوذ جمهوری‌خواهان برای تغییر در برنامه‌ریزی‌ها یا انتخاب افراد کاهش خواهد یافت، اما به هر حال اعضای این حزب، هم‌چنان در مسیر بازگشت ایالات متحده به برجام سنگ‌اندازی خواهند کرد.
متحدان اروپایی آمریکا در انتظار تغییر دولت در ایالات متحده
بر اساس گزارش رسانه “جاست سکیوریتی“، فدریکا موگرینی مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مراسمی به میزبانی شورای آتلانتیک و شبکه رهبری اروپا گفت: “ایرانی‌ها در روزهای اخیر اعلام کرده‌اند که نمی‌خواهند با ایالات متحده مذاکره دوجانبه داشته باشند. بنابراین هرگونه رایزنی ایالات متحده و ایران، باید به صورت چند جانبه صورت بگیرد؛ به عنوان بخشی از کمیسیون مشترک چند جانبه که بر اجرای توافق هسته‌ای (برجام) نظارت می‌کند. جایی که ایالات متحده پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای، آن را ترک کرد.”
وی تاکید کرد: “مجوز بازگشت دوباره ایالات متحده به مذاکره با ایران، همراهی به گروه 5+1، تعیین جدولی برای لغو تحریم‌ها و بازگشت به توافق‌نامه [برجام] است… بایدن می‌تواند دستور لغو اقدام سال 2018 ترامپ [برای خروج از برجام] را صادر کند. فرمانی که پس از دریافت تاییدیه از آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای درباره هم‌آهنگی دوباره ایران با مفاد توافق‌نامه، وزیران امور خارجه و خزانه‌داری ایالات متحده را قادر می‌سازد در زمینه لغو تحریم‌های این کشور گام بردارند.”
این مقام سازمان ملل تاکید کرد: “نظر من این است که از هم اکنون تا پایان سال جاری که رییس‌جمهور جدید ایران روی کار خواهد آمد، فقط سه موضوع می‌تواند روی میز مذاکره قرار بگیرد: بازگشت دوباره به برجام، پایان دادن به درگیری‌ها در یمن و تبادل زندانیان. به عقیده من در نظر گرفتن هر موضوع دیگری فراتر از این‌ها، بلندپروازای است.”